بنیاد ملی نخبگان به تازگی اعلام کرده است که سقف تسهیلات خرید مسکن به حداکثر دو میلیارد تومان و وام ودیعه مسکن به حداکثر پانصد میلیون تومان افزایش یافته است. اما این افزایش در سقف پرداخت چه اندازه می‌تواند به حل مشکلات مسکن نخبگان کمک کند و چه میزان اقساط ماهانه برآورد می‌شود، هنوز ابهاماتی وجود دارد.
در سال ۱۴۰۲، دولت به علت تورم در بخش مسکن و افزایش بی‌رویه قیمت‌های اجاره، تصمیم گرفت سقف تسهیلات مرتبط با مسکن را افزایش دهد. در حال حاضر، با اعلام مرکز ملی نخبگان، به نظر می‌رسد که رویکرد دولت برای افزایش سقف تسهیلات مسکن در سال ۱۴۰۳ نیز به ادامه خود ادامه دهد.
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان بهمن‌ماه ۱۴۰۲ درباره وام مسکن نخبگان اعلام کرده بود، به شورای پول و اعتبار پیشنهاد شده است مبلغ وام ودیعه مسکن به یک میلیارد تومان و وام خرید مسکن نیز به سه میلیارد تومان افزایش یابد.
البته این پیشنهاد با مصوبه نهایی همخوانی ندارد و خبرها حاکی از آن است که وام خرید مسکن برای نخبگان به دو میلیارد تومان و وام ودیعه مسکن به ۵۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. اما با توجه به آخرین آمارها در زمینه قیمت مسکن، با دو میلیارد تومان چند متر خانه میتوان در تهران خریداری کرد؟
آخرین گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن تهران بیانگر آن است که متوسط قیمت مسکن در اسفندماه ۱۴۰۲ به متری ۸۱ میلیون و ۴۴۰ هزار تومان رسیده است.
بر این اساس، در حال حاضر به طور متوسط برای خرید یک خانه ۵۰ متری در پایتخت باید حدود چهار میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان هزینه کرد. به بیان دیگر، با دو میلیارد تومان تنها میتوان حدود ۲۴ متر از یک آپارتمان را در تهران خریداری کرد.
البته در این میان ناکافی بودن سقف تسهیلات مسکن برای خرید خانه تنها مانع پیش روی خریداران نیست و امتناع بانک‌ها از پرداخت تسهیلات بخش مسکن نیز مانع دیگر در این مسیر است.
سال گذشته با وجود آنکه اکثر وام‌های مسکن افزایش پیدا کردند، اما گزارش‌های میدانی و مواجهه مستقیم مردم در شعب بانک‌ها حاکی از آن بود که غالب این نهادها حاضر به پرداخت سقف جدید و در برخی موارد نیز تمام وام نیستند و تنها به یک جمله برای پاسخ به متقاضیان اکتفا می‌کنند: «بودجه نداریم!»
با توجه به مسیر افزایشی تورم در جامعه، سود پایین این تسهیلات و مدت‌زمان بالای بازپرداخت آنها، چند سالی است که بانک‌ها ترجیح می‌دهند به جای درگیر کردن سرمایه خود در حوزه وام مسکن، این مبالغ را در محل‌های سودآورتری سرمایه‌گذاری کنند.
در حال حاضر حتی متقاضیان دریافت وام نهضت ملی مسکن نیز در اغلب موارد با مشکل دریافت تسهیلات مواجه هستند. این یکی از اصلی‌ترین دلایل برای کندی روند ساخت واحدهای مربوط به این پروژه نیز بوده است.
مانع دیگری که پیش روی متقاضیان دریافت وام‌های مربوط به بخش مسکن وجود دارد، میزان بالای اقساطی است که دریافت‌کنندگان موظف هستند به صورت ماهانه پرداخت کنند.
وام مسکن نخبگان نیز با توجه به اطلاعاتی که در مورد آن وجود دارد از این قاعده مستثنی نیست.
بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، نرخ سود تسهیلات ساخت و خرید مسکن ۲۳ درصد با بازپرداخت تا حداکثر ۲۰ سال در نظر گرفته شده است.
در نهایت محاسبه مبلغ اقساط ماهانه بر عهده بانک‌های عامل است، اما با در نظر گرفتن این مصوبه و بنا بر اطلاعاتی که از وام مسکن نخبگان تاکنون موجود است، مبلغ ماهانه قسط وام خرید مسکن نخبگان، بالغ بر ۳۸ میلیون و ۷۴۰ هزار تومان برآورد می‌شود.
همچنین اقساط وام ۵۰۰ میلیون تومانی ودیعه مسکن را با در نظر گرفتن سود ۲۳ درصد و بازپرداخت پنج‌ساله، میتوان ماهانه حدود ۱۴ میلیون تومان محاسبه کرد.
بنابراین با این اوصاف، افزایش تسهیلات مختلف بخش مسکن چندان برای قشرهای مختلف جامعه کارآمد نخواهد بود. این تسهیلات نه‌تنها با وجود افزایش سقف پرداخت حجم چشمگیری از قیمت کل یک آپارتمان را به‌ویژه در کلانشهرها پوشش نمی‌دهند، بلکه دیگر موانعی که از آنها نام برده شد باعث می‌شود حتی در صورت دریافت هم، گره‌ای از مشکلات مردم نگشایند.