اعظمی ساردویی بیان کرد: من به طور کامل برنامه اصلاح الگوی کشت کشور را مطالعه کردم و متوجه ایرادات محسوس و اساسی آن شدم. ما هم در برنامه سنواتی و هم در برنامه هفتم، روی اصلاح الگوی کشت تأکید کردیم و دولت را موظف به پیگیری و اجرای آن می‌دانیم.
اصلاح الگوی کشت یک رویکرد است که به منظور بهبود و بهینه‌سازی روش‌های کشاورزی و کشت استفاده می‌شود. این طرح هدف دارد تا عوامل محیطی، اقتصادی و اجتماعی را در نظر بگیرد و روش‌های کشت را طوری طراحی کند که بر محیط زیست کمترین تأثیر را داشته باشد و همچنین به بهبود عملکرد کشاورزی و افزایش بهره‌وری یاری برساند.
اصلاح الگوی کشت می‌تواند شامل چندین عنصر باشد که در ادامه به آن‌ها می پردازیم. این طرح به ترویج تنوع گیاهی در فضای کشت می‌پردازد. این امر شامل کشت چرخه‌ای و تناوب محصولات مختلف است که باعث کاهش بیماری‌ها، آفات و علف‌های هرز می‌شود و همچنین به حفظ خاک و تغذیه بهتر گیاهان کمک می‌کند.
این طرح برای بهبود مدیریت منابع آب استفاده شده در کشاورزی طراحی شده است. از جمله راهکارهای مورد استفاده در این زمینه می‌توان به استفاده از روش‌های آبیاری کم‌آبی، جایگزینی منابع آبی با منابع دیگر (مانند استفاده از آب‌های بازیافتی یا آب‌های زیرزمینی) و بهینه‌سازی استفاده از آب در فرآیندهای کشت اشاره کرد.
این طرح برای کاهش استفاده از محصولات شیمیایی نظیر کودها و سموم آفت کش استفاده می‌شود. به جای آن، روش‌های طبیعی و آلی مورد استفاده قرار می‌گیرند که به کاهش آلودگی زیست محیطی و حفظ سلامتی انسان‌ها و حیوانات کمک می‌کنند.
اصلاح الگوی کشت شامل استفاده از فناوری‌های نوین نظیر کشت هیدروپونیک، کشت عمودی و کشت هوشمند است. این فناوری‌ها به کاهش مصرف منابع مانند آب و انرژی، افزایش بهره‌وری و کاهش تأثیرات منفی مرتبط با کشاورزی کمک می‌کنند.
مزایای اصلاح الگوی کشت شامل کاهش آلودگی زیست محیطی، حفظ تنوع زیستی، بهبود کیفیت خاک، کاهش نیاز به منابع مانند آب و انرژی، افزایش بهره‌وری و سودآوری بیشتر برای کشاورزان است. همچنین، اصلاح الگوی کشت می‌تواند به ایجاد مزارع پایدارتر و مقاومت بیشتر در برابر تغییرات اقلیمی کمک کند.
برای اجرای اصلاح الگوی کشت، نیاز به همکاری بین دولت، سازمان‌های مربوطه، کشاورزان و محققان وجود دارد. این همکاری می‌تواند شامل ارائه آموزش‌های فنی و مالی، ارائه تسهیلات و حمایت‌های دولتی، ترویج فناوری‌های نوین و ارتباط بین عرصه علمی و عرصه عمل باشد.
در نهایت، اصلاح الگوی کشت بهبود قابل‌ملاحظه‌ای در کشاورزی و محیط زیست می‌تواند به همراه داشته باشد. این اقدامات می‌توانند به حفظ منابع طبیعی، کاهش تأثیرات منفی بر محیط زیست و ارتقای سبک زندگی پایدار کمک کنند.
دولت و سازمان‌های مربوطه در اجرای اصلاح الگوی کشت نقش مهمی دارند؛ زیرا آن‌ها مسئولیت تعیین سیاست‌ها، تدوین قوانین و مقررات، ارائه حمایت مالی و فنی و نظارت بر اجرای این طرح‌ها را برعهده دارند.
دولت می‌تواند سیاست‌ها و قوانینی را تدوین کند که به اصلاح الگوی کشت و ترویج روش‌های پایدار کمک کنند. این سیاست‌ها می‌توانند شامل تشویق کشاورزان به استفاده از روش‌های کشت پایدار، ارائه تسهیلات مالی برای توسعه فناوری‌های نوین و ترویج آموزش و آگاهی درباره روش‌های پایدار باشند.
دولت و سازمان‌های مربوطه مسئولیت نظارت و ارزیابی بر اجرای اصلاح الگوی کشت را دارند. آن‌ها می‌توانند از طریق بررسی و پایش فعالیت‌های کشاورزان، مطمئن شوند که روش‌های پایدار به درستی اجرا می‌شوند. همچنین ارزیابی نتایج و عملکرد اصلاح الگوی کشت نیز برای بهبود روش‌ها و تعیین سیاست‌های آینده مفید است.
گسترش نیوز برای بررسی عملکرد دولت در اجرای این طرح مهم، گفت‌وگویی با عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی انجام دادیم که در ادامه می خوانید.
ذبیح‌الله اعظمی ساردویی درباره نقش و جایگاه اصلاح الگوی کشت در برنامه هفتم توسعه گفت: موضوع مهم الگوی کشت برای امروز و دیروز نیست و از دهه ۵۰ مطرح بوده و همه دولت‌ها در خصوص آن صحبت کردند و برنامه‌هایی را ارائه دادند. همواره روی کاغذ مسائلی در این مورد آورده شده اما چالش‌ها و کمبودها بر قوت خود باقی مانده است.
او ادامه داد: ما همیشه از دولت سیزدهم بابت رونمایی از این طرح و مدنظر قرار دادن آن قدردانی کردیم. من به طور کامل برنامه اصلاح الگوی کشت کشور را مطالعه کردم و متوجه ایرادات محسوس و اساسی آن شدم. ما هم در برنامه سنواتی و هم در برنامه هفتم، روی اصلاح الگوی کشت تأکید کردیم و دولت را موظف به پیگیری و اجرای آن می‌دانیم.
اعظمی ساردویی افزود: در این زمینه باید نهایت توجه را به منابع آبی داشته باشیم و برای آن به خوبی برنامه ریزی کنیم. تعادل بخشی به سفره آب‌های زیرزمینی، آبیاری مدرن، اعتنا به چاه‌های مجاز، رسیدگی به محصولات استراتژیک مواردی به شمار می‌رود که ما در مجلس به‌طورجدی روی آن‌ها تأکید داریم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، ما قادر به تعطیلی بخش اشتغال معادن و صنایع نیستم؛ بنابراین تأکید ما در برنامه هفتم توسعه بر بازچرخانی آب و استفاده از پساب‌ها از جمله فاضلاب‌های صنعتی و شهری بود. امیدوارم دولت در قالب برنامه هفتم توسعه و برنامه سنواتی، طرح الگوی کشت را به بهترین شکل اجرا کند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس تصریح کرد: مجلس دوازدهم موظف است که این برنامه را با کمک مرکز پژوهش‌ها هرچه سریع‌تر به سرانجام برساند. مجلس در این راه نهایت همکاری و تعاون را با دولت خواهد داشت و من این موضوع را تضمین می‌کنم. به باور من، برنامه هفتم از روز اول تقدیم به مجلس تا به امروز، تفاوت های زیادی پیدا کرده و به طور اساسی مورد کارشناسی قرار گرفت.
اعظمی در ادامه مطرح کرد: برنامه های سنواتی هم به همین منوال است و بررسی دقیق آن ضروری و حیاتی محسوب می شود. مجلس دوازدهم باید این امور را در دستور کار خود قرار دهد و با ورود مستقیم به این مسئله، استان به استان با توجه به بحث آمایش سرزمین عمل کند؛ درواقع بر اساس تنوع اقلیمی، الگوی کشت را باید در هر استانی عملیاتی کرد.
او افزود: ما باید به مسائل موجود در برنامه هفتم توسعه پایبند باشیم و بر مبنای آن بتوانیم وضعیت کشاورزی کشور را سروسامان دهیم. چالش اصلی ما در این حوزه، آب است و در این مورد هیچ‌گونه تردیدی وجود ندارد.
نماینده مردم جیرفت در مجلس در پایان اضافه کرد: این سؤال مهم مطرح است که با توجه به مشکلات مربوط به کم‌آبی، آیا اختصاص محصولات کشاورزی به احشام کار درستی به‌حساب می‌آید؟ دلیل صادرات برخی محصولات ما به خارج از کشور واضح و روشن نیست. به عنوان مثال، سیب زمینی کیلویی ۲۰ هزار تومان را صادر می کنیم، در حالی که با احتساب متراژ آب شیرین، صادرات این محصول با همان قیمت، مصداق شکست و خطا است.