بانک مرکزی ایران تصمیم گرفته است که تأمین ارز برای واردات طلا را از طریق استفاده از ارز حاصل از صادرات خود و به صورت شمش، به شرط تحویل، عرضه و فروش آن در بازار مرکزی تبادل ارز و طلا ایران انجام دهد.
بانک مرکزی ایران در تاریخ ۷ دی ۱۴۰۲ ضوابط جدید واردات طلا را ابلاغ کرده است. طبق این مقررات، تأمین ارز برای واردات طلا از طریق استفاده از ارز حاصل از صادرات خود و به صورت شمش، منوط به تحویل، عرضه و فروش آن در بازار مرکزی تبادل ارز و طلا ایران می‌شود.
در این بخشنامه آمده در صورت عدم ارائه تأییدیه تحویل، عرضه و فروش ارز از مرکز مبادله ارز و طلای ایران، بانک‌ها و موسسات اعتباری مکلف به شکایت از وارد کننده نزد سازمان تعزیرات حکومتی تحت عنوان عدم ایفای تعهد ارزی شده‌اند.
در این راستا یک پیوست جدید به عنوان پیوست شماره ۱۶ به بخش اول مجموعه مقررات ارزی اضافه شده است که حاوی تعهد نامه مربوط به واردات طلا به صورت شمش استاندارد و الزام به تحویل، عرضه و فروش آن در بستر مرکز مبادله طلا و ارز ایران است.
پیش از این در ضوابط ابلاغی که در تاریخ ۲۹ خرداد سال جاری ابلاغ شده بود، تأمین ارز جهت واردات فلزات گرانبها (طلا، نقره و پلاتین) از محل منابع ارزی وارد کننده، منابع ارزی دیگران و ارز حاصل از صادرات خود و دیگران با رعایت آیین نامه ورود و صدور فلزات گرانبها و ضوابط اجرایی مربوطه امکانپذیر بود.
در حالی واردات طلا طی ۸ ماهه امسال ۱۳ تن به ارزش ۸۳۳ میلیون دلار بوده، در آذر ماه به یکباره ۶ تن طلا وارد کشور شده است
شمش طلا با این حساب برای اولین بار عنوان چهارمین کالای وارداتی کشور را به خود اختصاص داد که رکوردی عجیب و در عین حال مشکوک به نظر می رسد.
مبانی واردات طلا شامل عوامل و دلایل مختلفی است که می‌تواند براساس آنها تصمیم بر واردات طلا در یک کشور گرفته شود. برخی از مبانی واردات طلا عبارتند از:
نیاز بازار: واردات طلا ممکن است به دلیل نیاز بازار داخلی به طلا صورت گیرد. این نیاز می‌تواند از جمله استفاده در صنعت جواهرسازی، سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه، علاقه مردم به خرید طلا به عنوان ذخیره‌سازی ارزش و یا استفاده در مراسم و مناسبت‌های خاص باشد.
عدم تولید داخلی کافی: اگر تولید داخلی طلا در کشور موردنظر کمتر از نیاز بازار باشد، واردات طلا می‌تواند جهت تأمین نیازهای داخلی انجام شود.
کیفیت و تنوع: واردات طلا ممکن است به دلیل تأمین طلا با کیفیت بالا یا ارائه تنوع بیشتر در محصولات طلا صورت گیرد. بعضی از کشورها ممکن است توانایی تولید طلا با کیفیت یا طرح‌های خاص را نداشته باشند، بنابراین با واردات از کشورهای دیگر، می‌توانند این نیازها را تامین کنند.
تأمین ارز: واردات طلا ممکن است جهت تأمین ارز خارجی کشور انجام شود. در صورتی که کشور دارای معاملات خارجی نفتی یا صادرات دیگری باشد، می‌توان با واردات طلا به عنوان یک روش از تأمین ارز استفاده کرد.
مبانی واردات طلا ممکن است بسته به شرایط و نیازهای هر کشور متفاوت باشد. همچنین، برای انجام واردات طلا، معمولاً نیاز به رعایت قوانین و مقررات مربوطه درباره واردات و تجارت بین‌المللی وجود دارد.
بانک مرکزی در حوزه ارز و طلا مسئولیت‌ها و وظایف مهمی دارد. برخی از وظایف بانک مرکزی در این حوزه عبارتند از:
تأمین و مدیریت رزرو ارزی: بانک مرکزی معمولاً مسئول تأمین و مدیریت رزرو ارزی یک کشور است. این رزروها می‌توانند شامل ارز خارجی و طلا باشند. بانک مرکزی با تأمین و مدیریت این رزروها، به پایداری ارزی و مالی کشور کمک می‌کند و تأمین منابع مالی مورد نیاز برای واردات و تعادل بازار ارز را فراهم می‌کند.
تنظیم و کنترل نرخ ارز: بانک مرکزی مسئول تنظیم و کنترل نرخ ارز در کشور است. این شامل تعیین نرخ ارز رسمی یا مشخص کردن سیاست‌های نرخ ارزی می‌شود. بانک مرکزی ممکن است با اعمال تدابیر مختلف اقتصادی و مالی به منظور کنترل نرخ ارز، تاثیر مستقیمی بر بازار ارز داشته باشد.
نظارت بر بازار طلا: بانک مرکزی معمولاً مسئول نظارت بر بازار طلا و تنظیم و کنترل فعالیت‌های مرتبط با طلا است. این شامل اعطای مجوزها، نظارت بر تجارت و واردات طلا، تنظیم قوانین و مقررات مربوطه و نظارت بر فعالیت‌های بانک‌ها و مؤسسات مالی در حوزه طلا می‌شود.
سیاست‌گذاری مالی و ارزی: بانک مرکزی در حوزه ارز و طلا مسئولیت سیاست‌گذاری مالی و ارزی را دارد. این شامل تعیین سیاست‌های پولی، نرخ بهره، کنترل تورم و تعادل اقتصادی کل کشور است. بانک مرکزی با استفاده از اقدامات مختلف در زمینه ارز و طلا، تلاش می‌کند تا اهداف مالی و اقتصادی کشور را دنبال کند.
وظایف بانک مرکزی در حوزه ارز و طلا می‌تواند بسته به سیاست‌های مالی و اقتصادی کشور و شرایط داخلی و بین‌المللی متغیر باشد.