درگیری‌های جاری در اوکراین وارد مرحله بحرانی شده است و خوش‌بینی اوایل تابستان ۲۰۲۳ از میان رفته است. در حالی که تحلیلگران غربی انتظار داشتند که ضد حمله اوکراین که با تسلیحات و اموزش های غربی تقویت می‌شد، به پیشروی این کشور منجر شود اما واقعیت کاملاً متفاوت از این انتظارات است.
با وجود پنج ماه نبرد شدید، نیروهای اوکراینی دستاوردهای سرزمینی کمی به دست آوردند. پیشرفت‌های پیش‌بینی‌شده که غربی‌ها انتظار داشتند با کمک‌های نظامی تسهیل شود، تحقق‌نیافته است. آن‌چنان که پنجره بخت اوکراین برای پیروزی در حال بسته‌شدن است. عناوین اخیر نشریات بزرگ مانند تلگراف، تایم، نیویورک‌تایمز و واشنگتن این احساس را منتقل می‌کند که بن‌بست و ناامیدی روبه‌رشدی در جبهه غرب در جریان است. این ارزیابی‌ها زمانی جدی گرفته می‌شود که اعتراف والری زالوژنی، فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین در اکونومیست به آن رنگ واقعیت می‌زند. او گفته است «احتمال دستیابی به موفقیت قابل‌توجهی در حال محوشدن است.»
این تغییر از پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه به یک بررسی واقع‌بینانه، نشان‌دهنده پیچیدگی‌ها و غیرقابل‌پیش‌بینی بودن جنگ‌های مدرن است. نیروهای اوکراینی مسلح به تانک‌های پیشرفته غربی و بهره‌مندی از آموزش ناتو که به نظر می‌رسید در موقعیت بهتری قرار گیرند حالا در موضع ضعف در برابر روسیه هستند.
اما این سؤال مهم در بین تحلیلگران غربی مطرح شده است که اگر غرب نتواند در اوکراین پیروز شود، در چه جنگی پیروز خواهد شد؟ این همچنین سؤالی بود که توسط وزیر امور خارجه اوکراین در مصاحبه با روزنامه‌ای المانی مطرح شد. در واقع، اهمیت این پرسش در این واقعیت بود که علی‌رغم حمایت غرب، احتمال شکست اوکراین نه‌تنها امکان‌پذیر بلکه قابل‌قبول است. از سوی دیگر شکست اوکراین در برابر روسیه، تهدید روسیه برای قاره اروپا را افزایش می‌دهد.
ازاین‌رو دفاع از کشور مورد حمله به‌عنوان یک ضرورت وجودی توسط رهبران اروپایی دنبال می‌شود. بااین‌وجود، درگیری اکنون به بن‌بست رسیده است و تحولات منفی در همه‌جا برای اوکراین و متحدانش هویدا است. در حوزه نظامی، ژنرال والری زالوژنی، رئیس ستاد ارتش اوکراین، در مصاحبه‌ای با مجله بریتانیایی اکونومیست گفته: «درست مانند جنگ جهانی اول، ما به سطحی از فنّاوری رسیده‌ایم که ما را در بن‌بست قرار می‌دهد.» او درحالی‌که امید خود را برای عقب‌نشینی روسیه با تحمیل تلفات سنگین ازدست‌داده؛ گفت: «این اشتباه من بود. روسیه دست‌کم ۱۵۰ هزار نفر را ازدست‌داده است. در هر کشور دیگری چنین تلفاتی می‌توانست جنگ را متوقف کند.»
بااین‌حال، درحالی‌که روسیه ظاهراً از ایده به‌کارگیری غیرنظامیان دست کشیده است، موفق به بازسازی نیروهای خود از طریق استخدام برای ارتش حرفه‌ای خود شده است و بیشتر نیروی انسانی خود را بر جنگ در اوکراین متمرکز کرده است.
این در حالی است که روسیه در وضعیت اقتصاد جنگی قرار دارد و تمام قدرت صنعتی آن بر صنعت دفاعی آن متمرکز شده و به طور شبانه‌روزی مهمات تولید می‌کند. درحالی‌که در اروپا چنین تلاشی وجود ندارد وبا وجود وعده تحویل یک میلیون گلوله مهمات به اوکراین تا مارس ۲۰۲۴، تاکنون تنها ۳۰۰ هزار واحد تولید شده است.
در همین راستا رئیس ستاد ارتش اوکراین گفته تلاش‌های ارتش اوکراین برای شکستن مواضع روسیه به این دلیل شکست خورد که آنها در میدان‌های مین گیر افتادند و به دلیل شناسایی مؤثر نیروهای اوکراینی توسط دشمن، نابودی آنها آسان‌تر شد. او اذعان کرد که یکی دیگر از دلایل شکست این بود که تیپ‌های جدید بدون تجربه جنگی به جنگ فرستاده شدند. به گفته زالوژنی، اوکراینی‌ها برای شکستن بن‌بست به "فنّاوری‌های جدید" نیاز دارند. او تأمین تجهیزات دفاع هوایی را به‌عنوان یک اولویت شناسایی کرد. او تأکید کرده هواپیماهای جنگنده، هواپیماهای بدون سرنشین، تجهیزات جنگ الکترونیک و تجهیزات لازم برای خنثی‌کردن مین‌ها، از جمله ربات‌ها را از ضروریات لازم برای برتری بر روسیه دانست.
او همچنین اظهار داشت که اوکراین ظرفیت محدودی برای آموزش نیروهای ذخیره در خاک خود دارد و گفت که مشکلاتی در چرخش سربازان در خط مقدم وجود دارد. او تأکید کرده که شرکای اوکراین در ناتو حداقل یک سال و در برخی موارد (مانند هواپیماهای جنگنده) به دو سال زمان نیاز دارند تا ظرفیت خود را برای تولید تجهیزات و مهمات افزایش دهند. زالوژنی با ارزیابی کمک‌های نظامی امریکا گفته که این کمک‌ها تنها برای جلوگیری از تهاجم روسیه کافی بوده، نه برای پیروزی در جنگ. او توضیح می‌دهد که اخیر در تحویل سامانه‌های موشکی و تانک‌های ATACMS به دشمن اجازه داد تا دوباره خود را سازماندهی کند.
وی افزود که جنگنده‌های ۱۶ F-که قرار است سال آینده وارد اوکراین شوند، ممکن است به دلیل تقویت سامانه‌های دفاع هوایی S-۴۰۰ روسیه، کمتر مفید باشند. از نظر رئیس ستاد ارتش اوکراین، علی‌رغم وضعیت دشوار در خط مقدم، اوکراین چاره‌ای جز حفظ ابتکار عمل در میدان جنگ ندارد. او همچنین اعلام کرد که ولادیمیر پوتین روی فروپاشی روحیه عمومی اوکراین و کاهش حمایت غرب حساب می‌کند. به نظر زالوژنی، اگرچه روسیه تلفات سنگینی را متحمل شده است (حدود ۱۵۰ هزار نفر)، اما برای مدت طولانی دست بالا را بر اوکراین خواهد داشت.
مقاله زالوژنی اولین تأیید رسمی شکست ضد حمله اوکراین است. این مقام ارشد اوکراینی اعتراف کرد که پتانسیل نیروهای روسی دست‌کم گرفته شده است. همچنین او کشورهایی را که می‌توانستند موشک‌های دوربرد و جت‌های جنگنده بیشتری را تأمین کنند، مسئول این شکست دانست. تحلیلگران غربی می‌گویند ارزیابی بدبینانه این مقام نظامی اوکراینی از چشم‌انداز جنگ طولانی‌مدت جنگ حکایت دارد که دولت اوکراین را از خطر روبه‌رشد منابع انسانی و مادی موردنیاز برای حفظ مواضع جنگی آگاه می‌کند. این در حالی است که هیچ نشانه‌ای از آمادگی روسیه برای راه‌اندازی یک حمله بزرگ‌تر در آینده نزدیک وجود ندارد؛ اما آنها هنوز نیروهایی را که در صحنه عملیاتی حضور دارند جمع نکرده‌اند. تحلیلگران نظامی معتقدند که آنها هنوز در تلاش برای به‌حداقل‌رساندن تلفات خود هستند.
بر اساس داده‌های امریکایی‌ها، روسیه ۲۰۰ هزار نفر و بر اساس برآوردهای کیف بیش از ۴۰۰ هزار سرباز در اوکراین مستقر کرده است. غربی‌ها معتقدند شرایط آب‌وهوایی منجر به توسعه حمله نمی‌شود و باران و گل حرکت وسایل نقلیه را محدود خواهد کرد. ازنقطه‌نظر عملیاتی نیز، با پیش‌بینی فرارسیدن یخ‌بندان احتمالاً عملیات روسیه قبل از آغاز سال آینده تشدید نخواهد شد و هدف اصلی روسیه در هفته‌های آینده تضعیف خطوط دفاع اوکراین باقی خواهد ماند.
۳۱۱۲۱۳