به گزارش صد آنلاین ، قدمت روستای تیس به ۲۵۰۰ سال قبل می‌رسد. نام این روستا در کتاب‌هاى مربوط به فتوحات اسکندر مقدونى با عنوان تیز مشهور بود؛ نامی که به‌مرور زمان به تیس تبدیل شده است. در آثار مورخین و جغرافی‌دانان دوره اسلامى نیز از آن با عناوین بندر تزیا یا تسی یاد و آن را مرکز تجارت شکر ایالات مکران و گندم سیستان معرفی کرده‌اند. امروزه این روستا میزبان تعدادی از جا‌های دیدنی چابهار است و گردشگران بسیاری را در طول سال، به خود جذب می‌کند.
قبرستانی خاموش و مرموز در این روستای ۲۵۰۰ ساله وجود دارد که بلوچ‌ها به آن «جن سنط» یا گورستان جن می‌گویند. این گورستان با سنگ‌قبر‌های عظیم‌الجثه مکانی جالب برای ماجراجویانی است که به دنیای ماورالطبیعه علاقه دارند. در حال حاضر روستا تا ۱۰۰ متری قبرستان پیش‌روی کرده است؛ امّا در گذشته قبرستان در حاشیه روستا قرار داشت.
محیط خاص، ابعاد قبر‌ها و شیوه حفاری آن‌ها سوالاتی را در ذهن اهالی ایجاد کرده‌اند؛ چه کسانی این گور‌ها را حفر کرده‌اند؟ چرا سطح سنگی را برای حفر انتخاب کرده‌اند؟ با چه وسیله‌ای حفر شده است؟ و در نهایت پاسخ را به دنیای دیگری کشیده است.
طبق باور مردم محلی:
«این گور‌ها متعلق به جن‌هاست. آن‌ها مردگان خود را در حصار این سنگ‌ها دفن کرده‌اند، شب که می‌رسد جن‌ها بر سر گور از دست‌رفتگان خود حاضر و به مویه و مرثیه‌سرایی مشغول می‌شوند. هر کس که شبانگاه گذرش بر این گورستان بیفتد، مورد نفرین جن‌ها قرار می‌گیرد و با عذابی سخت بعد از چند روز می‌میرد».
د
ر کنار این گورستان که به قبرستان شماره یک تیس مشهور است، قبرستان امروزی مردم روستا قرار دارد. گور‌های گورستان جدید بر سطح خاکی نرم حفر می‌شوند. مردم روستا اگرچه درگذشتگان خود را در این گورستان به خاک می‌سپارند؛ مراقبند که شب گذرشان به گورستان جن‌ها نیفتد
4461/ب