همشهری: زندگی کنار دریا، یکی از الگوهای جذاب زیست شهری در قالب کشورهاست و در ایران با توجه به مزیت قابل‌توجه نوار ساحلی جنوب، برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای اسکان بخش قابل‌توجهی از جمعیت کشور در نوار ساحلی در دستور کار قرار گرفته است؛ بر این اساس، قرار است جمعیت‌پذیری شهرهای جدید تیس، مکران و خلیج‌فارس از سال ۱۴۰۳ آغاز شود.
انتقال جمعیت به سواحل مستعد جنوب کشور، یکی از برنامه‌های کلان ایران است و در برنامه هفتم توسعه، برای اسکان ۷ درصد جمعیت کشور (حدود ۶ میلیون نفر) در سواحل جنوب و جنوب شرقی کشور هدف‌گذاری شده است.
احداث شهرهای جدید در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته و همزمان تلاش می‌شود با تدوین بسته‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاری در این نواحی به‌خصوص سواحل مکران، بسترهای لازم برای تقویت زیست پذیری این مناطق انجام شود.
احداث ۲۷ شهرک جدید ساحلی
در اجرای برنامه کلان انتقال ۷ درصد جمعیت کشور به نوار ساحلی جنوب، برای احداث ۲۷ شهرک مسکونی جدید با بهره‌مندی از سرمایه‌گذاری داخلی برنامه‌ریزی شده که هم‌اکنون احداث ۸ شهرک مسکونی در سیستان و بلوچستان و ۵ شهرک مسکونی در هرمزگان در برنامه قرار گرفته است و در مورد ۱۳ شهرک باقیمانده نیز پهنه‌های مسکونی آنها به تصویب شورای‌عالی شهرسازی و معماری رسیده و بعد از ابلاغ، فعالیت‌های مدیریت زمین و توسعه در آنها آغاز خواهد شد.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های فعلی، پیش‌بینی جمعیت‌پذیری در نوار ساحلی جنوب و در شهرها و شهرک‌های جدید معادل یک‌میلیون نفر تخمین زده شده که از این میان، جمعیت‌پذیری ۳ شهر جدید تیس، مکران و خلیج‌فارس از سال آینده آغاز می‌شود.
نخستین شهرهای جدید ساحلی
مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید می‌گوید: فرآیند مطالعات احداث ۳ شهر جدید تیس، مکران و خلیج‌فارس در نوار ساحلی جنوب انجام شده و آغاز جمعیت‌پذیری این شهرها از سال آینده آغاز خواهد شد.
علیرضا جعفری می‌افزاید: با توجه به جهت‌گیری‌های آمایش سرزمین در کشور برای سوق دادن جمعیت به سواحل جنوبی کشور و همچنین تأکید رهبر معظم انقلاب برای بهره‌مندی از سواحل مکران، جانمایی و ایجاد شهرک‌های مسکونی و شهرهای جدید در برنامه قرار گرفته و هم‌اکنون بر پایه مطالعات، ۲ شهر جدید تیس و مکران در گستره غربی جاسک و شهر جدید خلیج‌فارس حدفاصل میناب و بندرعباس به‌عنوان شهرهای جدید جانمایی شده است.
به‌گفته او، عملیات احداث شهر جدید تیس از اواخر دهه ۹۰ با ظرفیت جمعیتی ۱۵۰ هزار نفر با کارکرد گردشگری آغاز شده و قرار است ۱۶۰۰ هکتار از مساحت این شهر به کاربری گردشگری اختصاص یابد.
در این راستا، احداث ۱۵۰۰ واحد نهضت ملی مسکن با میانگین پیشرفت فیزیکی ۵۰ درصد به همراه خدمات روبنایی و زیربنایی در این شهر در حال انجام است.
۲۰۰ هزار نفر جمعیت در شهر جدید مکران
بر اساس گفته‌های مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید، با توجه به برنامه‌های توسعه‌ای دولت در منطقه هاب انرژی مکران و استقرار بندر اقیانوسی در این منطقه، برنامه استقرار فعالیت‌های پتروشیمی و صنعتی در کوه مبارک، مطالعات امکان‌سنجی شهر جدید مکران با ظرفیت ۲۰۰ هزار نفر جمعیت حدفاصل شهر جاسک و کوه مبارک در محدوده ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار انجام شده است.
او با اشاره به اینکه محدوده توسعه مکران از گوادر در مرز ایران و پاکستان تا میناب هرمزگان برنامه‌ریزی شده است، می‌افزاید: مکان‌یابی احداث شهر جدید خلیج‌فارس نیز بین میناب تا بندرعباس به‌عنوان شهر مکمل بندرعباس با رویکرد اقتصادی و سکونت توأمان در حال انجام است که طرح آن با الگوهای نوین معماری در شورای برنامه‌ریزی هرمزگان به تصویب رسیده است.