به گزارش فردای اقتصاد و به نقل از مانا، سید علی روحانی در گفت‌وگویی تصریح کرد: ایران نه تنها می‌تواند برای تامین نیازهای غلات خود از روسیه وارد کند، بلکه امکان صادرات غلات روسیه به کشورهای ثالث را نیز فراهم می‌کند.
وی افزود: طرف روسی می‌تواند روی ایران به عنوان یک شریک قابل اعتماد و بلندمدت حساب کند. درگیری در اوکراین و تحریم‌های متعاقب غرب علیه روسیه، ایران را به مسیری امن و جایگزین برای صادرات غلات روسیه تبدیل کرده است. اما مسکو هنوز از این فرصت استفاده نکرده و در این مسیر اندکی کند کار می‌کنیم. این مسیر بطورقطع به سمت مشارکت و استراتژی بلندمدت است.
پیش از این؛ اوکراین، لهستان و لیتوانی به طرحی مشترک برای کمک به تسریع صادرات غلات اوکراین به توافق رسیده بودند تا کشورهای نیازمند از روند سریع صادرات غلات بهره ببرند.
براساس این قرارداد، بازرسی غلات از مرز اوکراین و لهستان به بندر لیتوانی در دریای بالتیک تغییر خواهد کرد. این اقدام در راستای تسهیل ترانزیت صادرات اوکراین از طریق خاک لهستان است. بنابراین، بازرسی برای آفات و بیماری‌های گیاهی از ۴ اکتبر در بندر کلایپدا لیتوانی آغاز شده است، تا غلات را از طریق دریا به سراسر جهان صادر کرد.
هرچند هدف اعلام شده تسریع صادرات غلات اوکراین است، اما این توافق منجر به کاهش نوسانات قیمت غلات در بازارهای جهانی می‌شود. جنگ اوکراین، به یک تهدید جدی برای صادرات محصولات کشاورزی تبدیل شده است. خروج روسیه از توافقنامه صادرات ایمن غلات اوکراین در ماه ژوئیه، موجب گران‌تر شدن مسیرهای زمینی از طریق اروپا به عنوان مسیر اصلی صادرات اوکراین شده است.
پس از پایان تحریم اتحادیه اروپا در اواسط سپتامبر، لهستان، مجارستان و اسلواکی ممنوعیت واردات غلات اوکراینی را اعلام کردند که با شکایت اوکراین به سازمان تجارت جهانی مواجه شد. در مقابل کشورهای اروپایی مجوز صادرات این محصولات از طریق مرزهای خود را اعلام کردند.
اوکراین تامین‌کننده جهانی گندم، جو، ذرت و روغن نباتی است و از زمان حمله روسیه، برای رساندن محصولات غذایی خود به سایر نقاط جهان تلاش کرده است. نخست وزیر این کشور «دنیس شمیهال» در ۳ اکتبر اعلام کرد که کشورش قصد دارد ۷۵ درصد از غلات برداشت شده خود را در سال ۲۰۲۳ میلادی صادر کند. براساس برآوردها، اوکراین در سال جاری بیش از ۷۹ میلیون تُن غلات برداشت خواهد کرد که حدود ۱۰ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۲ میلادی است.
به گفته «دمیتری پسکوف»، سخنگوی کرملین، ابتکار غلات دریای سیاه تا زمان برآورده شدن خواسته‌های روسیه، به حالت تعلیق در خواهد آمد. پسکوف گفت: زمانی که بخش مربوط به روسیه توافق دریای سیاه اجرا شود، مسکو بلافاصله به اجرای توافق بازمی‌گردد. ابتکار غلات دریای سیاه یا ابتکار حمل‌ونقل ایمن غلات و مواد غذایی از بنادر اوکراین، توافقی بین روسیه، اوکراین، ترکیه و سازمان ملل متحد بود.