کماندار اسبق تیم‌ملی ایران گفت: تیراندازی باکمان بسیار پرهزینه است، یک ست کمان با متعلقات و تجهیزاتش تقریبا چیزی حول و حوش ۲۵۰ میلیون تومان هزینه دارد که تمام آن توسط خود ورزشکاران پرداخت می‌شود.
گروه ورزشی تیترکوتاه-نسیم شیرازی: «رهام شهابی‌پور» نام شناخته‌شده‌ای در ورزش المپیکی تیراندازی‌باکمان است، او بارها چه در قامت کماندار و چه مربی در مسابقات مختلف بین‌المللی حضور داشته، کسب مدال کرده است و نامش را در تاریخ این رشته‌ی می‌شود گفت کم جمعیت به یادگار گذاشته است. او که این‌روزها با نقدهایش از فدراسیون تیراندازی‌باکمان بیش از پیش در فضای مجازی مورد توجه مخاطبان این رشته قرار گرفته است این‌بار پاسخگوی تیترکوتاه شد تا نظر او را درباره‌ی عملکرد تیم‌ملی ایران در رقابت‌های هانگژو بپرسیم و آینده‌ای که از همین حالا می‌توان برای این رشته متصور بود. او که حالا علاوه بر ورزشکار و مربی به عنوان کارشناس هم درباره‌ی این رشته پرهزینه و البته جذاب صحبت می‌کند پاسخگوی سوالات تیترکوتاه شد که در ادامه آن را می‌خوانید.
تیم‌ملی تیراندازی‌باکمان از بازی‌های آسیایی هانگژو دست خالی بیرون آمد، تحلیل‌تان از عملکرد کماندارن در این بازی‌ها را بگویید.
به نظر من خیلی عملکرد متفاوتی نسبت به دوره‌های قبل نداشتیم، سال ۲۰۱۴ عملکرد تیم در بخش کامپوند به مراتب بهتر بود که با طلای آقای عبادی و جابجایی رکورد او نیز همراه بود. اما در سال ۲۰۱۸ ما خیلی تفاوتی با عملکرد امسال نداشتیم و تنها دستاوردش یک مدال میکس کامپوند بود ولی از لحاظ عملکرد رکوردی خیلی تفاوتی نبود و تقریبا می‌شود گفت در این چند ساله درجا زدیم و نه تنها پیشرفتی نداشتیم بلکه در بعضی از موارد شاهد افت هم بودیم. در بخش ریکرو بانوان نیز ما شاهد افت عملکرد ورزشکاران بودیم، در بخش کامپوند بانوان فقط با یک نماینده شرکت کردیم که دلیلش اعتراضاتی بود که یک سری از ورزشکارهای کامپوند داشتند و به دلیل همین اعتراض‌ها از حضور آن‌ها در تیم‌ملی جلوگیری به عمل آمد، این ورزشکاران طرد شدند و در عمل تیم‌ملی‌مان را خودمان با دست خودمان خالی کردیم. در بخش ریکرو آقایان نیز به مراتب عملکرد رکوردی بهتر بود اما متاسفانه ما هنوز در بخش حذفی شاهد افت عملکرد ورزشکاران هستیم و این مسئله‌ای است که سال‌های سال بوده و هیچ وقت به طور جدی برایش فکری نشده است و یکی از دلایلی که ما در هانگژو هم نتوانستیم عمکلرد خوبی داشته باشیم و به مدال دست پیدا کنیم این است که تیم از لحاظ روحی، روانی هم آماده نبود. در حقیقت عملکرد ورزشکاران در حد خودشان بود، یعنی ما با توجه به این که یک سال است که از مربی کره‌ای استفاده می‌کنیم اما در عمل در کلیات تیروکمان اتفاق خاصی نیفتاده و شاهد پیشرفت خاصی نبوده ایم.
رسیدن به سهمیه المپیک و قرار گرفتن در بین ۶۴ نفر برتر دنیا مستلزم برنامه‌ریزی دقیق، طولانی مدت و منظم است که ما در مورد هیچ‌کدام از ورزشکاران‌مان این برنامه‌ریزی را نداشتیم و من کسب سهمیه برای المپیک را خیلی سخت می‌بینم
با این شرایط می‌شود به حضور کمانداران در المپیک پاریس امید داشت؟
من امیدوارم و دوست دارم نماینده‌ای از ایران در آوردگاه بزرگ جهانی که به جرات می‌شود گفت بزرگ‌ترین صحنه رویارویی ورزشی دنیا است داشته باشیم. آرزوی هر شخصی در هر رشته ورزشی این است که نماینده‌ای از رشته‌شان را در سطح المپیک ببینند. ما از سال ۲۰۰۸ تا المپیک توکیو در همه سال‌ها نمایندگانی را داشتیم اما با توجه به عملکردی که من می‌بینم یک مقدار رسیدن به المپیک پاریس دور از ذهن و دور از دسترس است، البته امیدوارم که ما کسب سهمیه کنیم اما با توجه به عملکرد و رکوردهایی که در مقایسه با رکوردهای جهانی می‌بینم باید یک مقدار یا شاید خیلی شانس بیاوریم که بتوانیم کسب سهمیه داشته باشیم. رسیدن به سهمیه المپیک و قرار گرفتن در بین ۶۴ نفر برتر دنیا مستلزم برنامه‌ریزی دقیق، طولانی مدت و منظم است که ما در مورد هیچ‌کدام از ورزشکاران‌مان این برنامه‌ریزی را نداشتیم و من کسب سهمیه برای المپیک را خیلی سخت می‌بینم.
تیم‌ملی تیراندازی‌باکمان سال‌ها در تلاش برای جوان‌گرایی بود و به نوعی کنار گذاشته شدن «میلاد وزیری» هم بهانه‌اش همین جوان‌گرایی بود، ولی آن‌طور که گفته شد این جوان‌گرایی در تمام بخش‌ها انجام نشد و گویا با رفتن میلاد وزیری مشکل میانگین سنی تیم حل شد.
جوان‌گرایی خیلی خوب است و باید از نیروهای مستعد جوان در تمام ورزش‌ها نه تنها تیراندازی‌باکمان استفاده کرد. اما رشته تیراندازی با کمان رشته‌ای است که شرایط سنی ندارد و ما جوانان را باید پرورش دهیم که در آینده بتوانند جایگزین نیروهای خوب ما باشند، به نظر من باید جایگاه و عضویت تیم‌ملی بر اساس عدالت باشد، یعنی هر فردی که توانمندتر است در آن جایگاه قرار بگیرد چون ما نمی‌توانیم صرفاً بحث جوان‌گرایی را اعلام کنیم و تیم را بدون نتیجه و برنامه‌ریزی اصولی به آن سمت ببریم، این کار اشتباهی است که سال‌های قبل هم از دوره آقایان صفایی، شجاعی و خود آقای شعبانی بهار انجام شده است ولی همیشه دیدیم که این یک اشتباه و یک دور باطل است. هرفردی باید بر اساس توانایی‌اش در جایگاهش قرار بگیرد، وقتی آقای «میلاد وزیری» می‌تواند رکورد بهتری را ثبت و امیدی برای تیراندازی کشورمان باشد به نظر من این اشتباه است که از پتانسیل او استفاده نشود. نیروهای جوان باید در کنار این بزرگان یاد بگیرند، بیاموزند و سطح خودشان را ارتقا دهند، نه این‌که ما بزرگان، افراد شایسته و توانمندمان را به بهانه جوان‌گرایی خط بزنیم، ما باید این ورزشکاران را به تیم اضافه کنیم تا همه در کنار یکدیگر رشد کنند.
همیشه حق خیلی از ورزشکاران به خاطر این عدم شفافیت خورده می‌شود و جالب است که هیچ وقت فدراسیون به عنوان متولی این امر زیر بار نوشتن آیین‌نامه مشخص برای انتخابی تیم‌ملی نرفته است و به این خاطر است که دست خودشان همیشه برای دخل و تصرف در انتخابی تیم ملی باز باشد
تیراندازی‌باکمان رشته‌ای رکوردی است، از آن‌جایی که یکی از انتقادهای برخی کارشناسان انتخابی سلیقه‌ای در تیم‌ملی است آیا به نظر شما این رکوردی بودن احتمال دخل و تصرف در ترکیب تیم‌ملی را توانسته به صفر برساند و از بازیکن سفارشی در امان مانده است؟
رشته ما رکوردی است و همیشه رکورد روی کاغذ حرف اول را می‌زند البته این در صورتی است که ما یک مسیر مشخص داشته باشیم ولی متاسفانه حتی ورزش‌هایی مانند ورزش ما که به صورت رکوردی‌اند یک ایراد بزرگ برای ترکیب تیم‌ملی دارد و آن هم نامشخص بودن سیستم انتخابی تیم ملی است. ما هیچ آیین‌نامه مشخصی برای انتخابی تیم‌ملی نداریم و هر زمان بر اساس شرایط و موقعیتی که دست خود مسئولان فدراسیون است آیین‌نامه چند روز قبل از انتخابی تیم‌ملی نوشته می‌شود و اساس آن چیزی است که خودشان می‌خواهند و این همیشه باعث رنجش ورزشکاران بوده، انگیزه را از خیلی از ورزشکاران گرفته است، متاسفانه یک جور بی‌عدالتی در این نوع انتخابی‌های تیم ملی صورت می‌گیرد و آیین نامه‌ها به صورت مغرضانه و هدفمند برای مسابقات تهیه می‌شود. به نظر من تا زمانی که ما یک آیین نامه مدون و مشخص که در همه زمان‌ها قابل اجرا باشد نداشته باشیم این مشکل همیشه وجود دارد و ورزشکاران‌مان از نحوه انتخابی‌های تیم‌ملی شاکی خواهند بود و همیشه حق خیلی از ورزشکاران به خاطر این عدم شفافیت خورده می‌شود و جالب است که هیچ وقت فدراسیون به عنوان متولی این امر زیر بار نوشتن آیین‌نامه مشخص برای انتخابی تیم‌ملی نرفته است و به این خاطر است که دست خودشان همیشه برای دخل و تصرف در انتخابی تیم ملی باز باشد.
بابت این مربی کره‌ای می‌شود که معادل چیزی تقریباً ماهانه بین ۳۵۰ تا ۳۶۰ میلیون تومان است به کارمان نیامد و فکر می‌کنم اگر همین مبلغ صرف خود ورزشکاران تیم‌ملی در بحث تجهیزات، حقوق و مزایا و بیمه شود، انگیزه خیلی بیشتری ایجاد خواهد کرد
کادرفنی تیم‌ملی چقدر در نتایج تیم تاثیرگذارند و آیا موافق کادر فنی فعلی هستید؟
کادر فنی مهم‌ترین جزو فنی هر فدراسیون است، کادر فنی فعلی متشکل از یک مربی کره‌ای، به اعتقاد من به صورت خیلی سلیقه‌ای توسط رئیس فدراسیون و مدیر تیم‌های ملی انتخاب شده است درحالی‌که معمولاً روال بر این است که در فدراسیون باید جلسه کمیته فنی برگزار و این کمیته پیشنهاددهنده و تصمیم گیرنده انتخاب مربی باشد که متاسفانه در فدراسیون ما نه کمیته فنی و نه اشخاص مشخصی برای این کمیته فنی وجود ندارد. با خیلی از دوستانی که در زمان انتخاب مربی در کمیته فنی حضور داشتند صحبت کردم اصلاً در جریان انتخاب این مربی به عنوان سرمربی تیم ملی نبودند و این خودش مسئله‌ی بسیار مهمی است. بالاخره هر مربی یک سری توانمندی‌ها دارد و ما منکر این نیستیم که این مربی شاید خیلی هم بتواند به تیم ملی ما کمک کند اما بحث این است که چقدر مربی توانمندی برای کمک به تیم ملی ما است، درحال حاضر با گذشت یک سال از حضور این مربی در راس تیم ملی در همین مسابقات هانگژو شاهد این بودیم که اتفاق خاصی در تیروکمان ما نیفتاد و این هزینه زیادی که بابت این مربی کره‌ای می‌شود که معادل چیزی تقریباً ماهانه بین ۳۵۰ تا ۳۶۰ میلیون تومان است به کارمان نیامد و فکر می‌کنم اگر همین مبلغ صرف خود ورزشکاران تیم‌ملی در بحث تجهیزات، حقوق و مزایا و بیمه شود، انگیزه خیلی بیشتری ایجاد خواهد کرد و ما شاهد پیشرفت خیلی بیشتری خواهیم بود تا این درجایی که در این سیستم می‌زنیم و امیدوارم که ورزشکارها هم کمی دراین‌باره به فکر خودشان باشند.
برای حل مشکلات ورزشی این رشته کم‌جمعیت چه چالش‌هایی باید برطرف شود تا شاهد پیشرفت این رشته در ایران باشیم؟
به نظر من برای برون‌رفت از مشکلاتی که جامعه ورزش تیروکمان با آن دست به گریبان هستند ابتدا باید سیستم قانونمند شود، یعنی باید یک سری قانون‌های نوشته شده برای انجام فعالیت‌های ورزشکاران وجود داشته باشد تا اگر ورزشکاری در فلان شهر دور افتاده با انگیزه و انرژی ورزش را شروع کرده بداند مسیر حرکتش تا رسیدن به موفقیت به چه شکل است و نباید این همه چالش، مانع و عدم شفافیت در سیستم وجود داشته باشد که خیلی‌ها را هم دل‌زده کرده است. خیلی از ورزشکاران سابق را می‌شناسم که به‌خاطر همین مسائل و مشکلات به‌خصوص در انتخابی‌های تیم ملی و وجود نداشتن عدالت بین ورزشکاران این ورزش را کنار گذاشتند و دیگر خیلی راغب به انجام این فعالیت نیستند، در کنارش ما بحث هزینه این ورزش را هم داریم که خیلی زیاد است و از طرف فدراسیون هیچ وقت هیچ حمایتی از ورزشکاران نبوده، نشده و تمام هزینه‌ها را خود ورزشکاران در تمام سطوح پرداخت می‌کنند و همین فشار بسیاری روی کمانداران که باید امنیت روانی و تمرکز داشته باشند می‌آورد و در کنارش عدم امنیت مالی که وجود دارد مانع پیشرفت است، بالاخره ورزشکاری که عمرش را برای یک رشته ورزشی می‌گذارد باید از حداقل‌ها برخوردار شود که متاسفانه همین حداقل‌ها را هم نداریم. شاید یکی از دلایلی که فدراسیون برای جوان‌گرایی خیلی تمایل دارد این است که نیروهای جوان خیلی به زمینه مالی فکر نمی‌کنند چراکه نیروهای جوان برای‌شان این‌که الان دریافتی داشته یا نداشته باشند اهمیتی ندارد اما ورزشکاری که سن بالاتری دارد به‌طور حتم درگیر مشکلات زندگی است که باید آن را مرتفع کند و وقتی هیچ حمایتی از سمت فدراسیون نباشد آن افراد کم کم عقب رفته و فعالیت آنچنانی نخواهند داشت که این در درازمدت باعث کم شدن جایگاه تیروکمان در ایران می‌شود. بحث دوم در زمینه چالش‌های پیش‌روی تیروکمان، بدنه فدراسیون از زمان آقای کریم صفایی تا به امروز است، افرادی در آن فدراسیون فعالیت دارند که نه تنها هیچ عملکردی نداشتند بلکه در خیلی از موارد باعث پس‌رفت در این رشته هم شدند، آدم‌هایی که در جایگاه درست قرار ندارند و هیچ فعالیت خاصی نمی‌کنند و معتقدم خیلی از مسائل مربوط به افت فدراسیون به همین بدنه سیستم و این افراد برمی‌گردد و به نظر من بدنه باید تغییرات اساسی داشته و از نیروهای جدید با تفکر و ذهنیت جدید استفاده شود.
تیراندازی‌باکمان رشته ای بسیار پرهزینه برای ورزشکاران است، برآورد کلی از هزینه‌های ثابت و متغیر این رشته بخواهید برای آشنایی خواننده‌ها بدهید چه رقمی به دست می‌آید و آیا کمانداران حمایت مالی برای خرید یا به‌روز کردن تجهیزات‌شان می‌شوند؟
در بحث مالی همان‌طور که گفتم این رشته بسیار پرهزینه است، الان یک ست کمان با متعلقات و تجهیزاتش تقریبا چیزی حول و حوش ۲۵۰ میلیون تومان هزینه دارد که تمام آن توسط خود ورزشکاران پرداخت می‌شود. این هزینه ثابت جدا از یک سری لوازم مصرفی است که باید به صورت روزانه یا ماهانه تهیه شود که آن هم هزینه خیلی سنگینی برای ورزشکاران دارد چرا که باز هم خود ورزشکاران باید همه آن را تهیه کند. این فشار بسیار زیاد را ورزشکاران متحمل می‌شوند و امیدوارم که فدراسیون یک مقدار به فکر باشد و در این زمینه کمک حال ورزشکاران باشد.
تیم‌ملی ایران برای حضور و البته شانس سکو در مسابقات بزرگی چون المپیک به چه چیزهایی نیاز دارد؟
مسلما رسیدن به موفقیت در هر زمینه‌ای نیاز به پشتکار، تلاش و برنامه‌ریزی دقیق دارد که ما پشتکار و تلاش را از سوی ورزشکاران می‌بینیم اما متاسفانه سیستمی که باید این برنامه‌ریزی را انجام بدهد تا طبق یک نظم و مقررات خاص و بر اساس یک چارت عملکردی صحیح در جهت رسیدن به هدف گام برداشته شود در سیستم ورزش تیروکمان ما وجود ندارد و سیستم باری به هر جهت است. هر تایم، یک مدت زمان کوتاه بر اساس مسابقه بعدی تصمیم‌گیری می‌شود و این تصمیم‌گیری‌های کوتاه مدت به طورحتم هیچ وقت به نتیجه نخواهد رسید، ما باید برنامه‌ریزی را از تیم‌های بزرگی مثل هندوستان یاد بگیریم، الان هندوستان با آوردن یک مربی به نام Sergio pagni در عرض یکی دو سال تبدیل به یکی از قدرتمندترین کشورهای دنیا در زمینه رشته کامپوند شده است و تیم کامپوند هند در مسابقات هانگژو تمام مدال‌های طلا را درو کرد و الان در مسابقات قهرمانی جهان رقیب سرسختی برای تمام کشورها شده‌اند که این نشانه برنامه ریزی صحیح و استفاده درست از منابع و امکانات در جهت رسیدن به یک هدف مشخص است. ما چندین سال است که در تیروکمان دیگر شاهد برنامه‌ریزی و هدفمند حرکت کردن نیستیم و آسیبش را هم می‌بینیم و چوب این عدم برنامه‌ریزی و عدم مدیریت صحیح در فدراسیون را همه‌ی ورزشکاران این رشته می خورند. تا زمانی که فدراسیون به عنوان متولی اصلی این ورزش به فکر نیفتد و تغییرات اساسی ایجاد نکند، ما شاهد هیچ تغییر و پیشرفتی نخواهیم بود.
یک سری دوستان هم با توجه به‌این‌که خانم نعمتی همسر سابق من بود جبههگیری داشتند که این صحبت‌ها مغرضانه است ولی چیزی که واقعیت است و همه به چشم می‌بینند این است که در انتخابی‌های تیم‌ملی ما هیچ‌وقت آن عدالتی که شایسته بوده رعایت نشده است
شما در فضای مجازی خود علاوه بر انتقاد از مدیریت فدراسیون تیراندازی‌باکمان از عملکرد «زهرانعمتی» هم انتقاد داشتید که بعضی از کارشناسان با نظر شما موافق و بعضی دیگر نیز به مسائل شخصی ربط می‌دهند و معتقدند بزرگ‌نمایی شده است.
در مورد خانم نعمتی ویدیویی منتشر کردم و به‌صورت سربسته صحبت‌هایی داشتم، حالا یک سری دوستان هم با توجه به‌این‌که او همسر سابق من بود جبههگیری داشتند که این صحبت‌ها مغرضانه است ولی چیزی که واقعیت است و همه به چشم می‌بینند این است که در انتخابی‌های تیم‌ملی ما هیچ‌وقت آن عدالتی که شایسته بوده رعایت نشده است و سیستم انتخابی تیم‌ملی همان‌طور که گفتم نامشخص و غیرروشنی هست همیشه جای اعمال نظرات سیستم وجود دارد. خانم نعمتی کمانداری است که سهمیه المپیک را در کارنامه‌اش دارد ولی باید ببینیم که این سهمیه در سایه چه برنامه‌ریزی به‌دست آمده است. از نزدیک در جریان تمرینات خانم نعمتی برای کسب سهمیه المپیک از نزدیک بودند و می‌دانند چه سختی‌ها و چه برنامه‌ریزی طس چندین سال انجام شده که او موفق به کسب سهمیه شدند. این‌که الان یک سال مانده به مسابقات پاریس به تیم اضافه شوند آن‌هم فردی که یکی دو سال از مسابقات به‌دور بوده است فکر می‌کنم در حق ورزشکارانی که سال‌های زیادی را در سختی‌ها و اردوها بودند انصاف رعایت نشده است. مساله این است که مشکل اصلی ورزش ما نبود مدیریت صحیح و تصمیم‌گیری‌های غیر کارشناسی و غیر اصولی بوده است که وضعیت ورزش ما به این شکل است، اگر هر چیزی بر اساس اصول و قاعده و تفکر جمعی انجام شود به طور حتم نتیجه‌ی بهتری خواهد داشت تا این‌که به صورت شخصی تصمیم‌گیری و اجرا شود.
حرف پایانی شما برای این گفت‌وگو
حرف پایانی من با تمام مربیان و ورزشکاران فعال در این زمینه و در این رشته است، ما یک جامعه‌ایم که باید با در کنار هم بودن و دست به دست هم دادن مشکلات را مرتفع کنیم، متاسفانه در تیروکمان هر فردی به‌دنبال منافع شخصی و زودگذر خودش است و هیچ‌فردی به فکر منافع جمعی و دراز مدت نیست. همه تا زمانی که شرایط برای خودشان بر وفق مراد باشد از هیچ کاری روگردان نیستند و گاهی در حق بقیه ظلم هم می‌کنند اما تا مشکلی برای خودشان پیش بیاید تازه به‌فکر می‌افتند که باید تغییر ایجاد شود. این تغییر باید در تفکر تمام ورزشکاران و مربیان ما ایجاد شود چرا که ما متولیان اصلی این رشته هستیم و تا زمانی که در کنار هم نباشیم و در جهت درست شدن این سیستم گام بر نداریم هیچ چیز تغییر نخواهد کرد اولین تغییر از خود ماست، من باید تغییر کنم تا بتوانم تغییر ایجاد کنم.