به گزارش صد آنلاین استخوان ها در کنار هم اسکلت بدن را می سازند و به بدن انسان شکل می دهند. استخوان ها نقش پشتیبان را برای اعضای بدن بازی می کنند و به ما امکان حرکت می دهند. در دوران کودکی و نوجوانی سرعت اضافه شدن سلول های استخوانی جدید بیشتر از تحلیل آنهاست. پس از حدود 20 سالگی سرعت تحلیل استخوان پیشی می گیرد و اگر ویتامین D و کلسیم کافی برای بافت استخوانی تامین نشود در سنین پیش رو با بیماری پوکی استخوان روبرو خواهید شد.
آرتروز و پوکی استخوان شایع ترین و شناخته شده ترین بیماریهای استخوان بین مردم هستند؛ اما بیماری های دیگری هم هستند که بر استخوان ها تاثیر می گذارند و باعث تغییرات ساختاری استخوان ها و بروز درد و ناراحتی می شوند. شناخت این بیماری ها و علایم آنها به تشخیص هرچه زودتر این بیماری ها و درمان زود هنگام و مدیریت شده، کمک می کند.
پوکی استخوان
پوکی استخوان زمانی بروز می کند که استخوان ها به شکل خطرناکی ضعیف می شوند و احتمال شکستگی، به ویژه در مفصل ران، ستون فقرات و مچ دست را در شخص بالا می برند. پزشک میزان تراکم استخوان را آزمایش می کند تا ببینید آیا فرد به آن دچار شده است.
احتمال ابتلا به پوکی استخوان با بالا رفتن سن بیشتر می شود. تغییر رژیم غذایی، داشتن عادات ورزشی و مصرف بعضی داروها به کند شدن سرعت پوک شدن استخوان ها کمک می کند. همچنین به تمام افراد توصیه می شود روی حفظ تعادل و قدرت خود کار کنند تا از افتادن هایی که باعث شکستن استخوان می شود جلوگیری کنند.
استئوپتروز - استخوان مرمری
به نظر می رسد بیماری استخوان مرمری طرف مقابل پوکی استخوان است، زیرا در این عارضه استخوان ها بسیار متراکم تر از حالت عادی می شوند. اما این به آن معنا نیست که استخوان ها قوی ترند؛ در واقع، با وجود تراکم بیش از اندازه همچنان سست و شکننده اند. این اختلال یک بیماری مادرزادی است، یعنی کودکان از لحظه تولد آن را با خود به همراه دارند.
این عارضه روی مغز استخوان هم تاثیر می گذارد، که مبارزه با عفونت، حمل اکسیژن و کنترل خونریزی را برای بدن دشوار می کند. درمان شامل دارو درمانی، مکمل درمانی، هورمون درمانی و گاهی اوقات جراحی است. انجام فیزیوتراپی هم در روند درمان موثر خواهد بود.
استئونکروز
استونکروز زمانی بروز می کند که استخوان ها، اغلب در ناحیه ران، بازو، زانو و یا شانه، خون کافی دریافت نمی کنند. بدون خون، بافت زنده استخوانی می میرد و فرو می ریزد. نتیجه آن بروز درد و دشواری حرکت برای بیمار است. پزشک علت ابتلا به استئونکروز را بررسی خواهد کرد، احتمالا این عارضه در اثر آسیب، مصرف دارو یا بیماری هایی مانند سرطان، لوپوس و HIV به سراغ شما می آید. فرد بیمار نیاز به دارو درمانی، جراحی یا سایر روش های درمانی خواهد داشت.
دیابت نوع 1
دیابت نوع 1 معمولا در دوران کودکی، زمانی که استخوان ها هنوز در حال رشد هستند، آغاز می شود. در این بیماری، بدن انسولین کمی ترشح می کند یا اصلا انسولین ترشح نمی کند. انسولین هورمونی است که قند خون را کنترل می کند. علاوه بر این، دیابت نوع1 باعث تضعیف استخوان ها هم می شود. پزشکان از علت دقیق آن اطلاع ندارند، اما بدون انسولین کافی، استخوان ها درست رشد نمی کنند و به حداکثر میزان تراکم نمی رسند. پزشک با تجویز دارو، رژیم غذایی، آزمایش قند خون و تغییر شیوه زندگی به فرد در کنترل بیماری کمک می کند.
لوپوس
در بیماری های سیستم ایمنی مانند لوپوس، سیستم دفاعی بدن به اشتباه به بدن حمله می کند. درد عضلانی، تب، خستگی، بثورات جلدی و ریزش مو از علایم شایع لوپوس است. همچنین از بقیه علایم می توان به تورم و درد مفاصل، بالا رفتن احتمال پوکی استخوان و شکستگی اشاره کرد. کورتیکواستروییدهایی که برای درمان لوپوس مصرف می شوند باعث کاهش ذخیره استخوان خواهد شد. از این رو پزشک با توجه به تمام شرایط زمان مناسب شروع برنامه درمانی را مشخص خواهد کرد.
آرتروز
آرتروز در واقع نوع فرسایشی آرتریت محسوب می شود. این بیماری به بافت لغزنده ای که انتهای استخوان را می پوشاند آسیب می رساند و باعث می شود استخوان ها روی هم ساییده شوند. در نتیجه استخوان و غضروف از بین می روند و درد و تورم ایجاد می شود. با گذشت زمان، حتی شکل مفصل هم تغییر می کند. ورزش و کاهش وزن به کاهش درد و سفتی کمک می کند. دارو درمانی و درمان های دیگر مانند تحریک الکتریکی و گاهی جراحی از جمله راهکارهای درمانی هستند.
آرتریت روماتویید
آرتریت روماتویید هم مانند لوپوس، یک بیماری خود ایمنی است. سیستم دفاعی بدن به مفاصل و استخوان ها، اغلب در ناحیه دست و پا، حمله می کند. بیمار علاوه بر احساس درد و تورم، ممکن است احساس خستگی و تب هم داشته باشد. پزشک با تجویز دارو و در بعضی موارد جراحی به کنترل بیماری کمک می کند. خوردن منظم غذاهای ضد التهابی و انجام ورزش برای تقویت قلب و عضلات دیگر به منظور بهبود حرکت مفاصل هم از جمله نکات موثر در بهبود بیماری است.
بیماری سلیاک
گلوتن پروتیینی است که در گندم و غلات یافت می شود. وقتی بدن نتواند گلوتن را هضم کند به آن بیماری سلیاک می گویند. اگر بیمار مبتلا به سلیاک گلوتن مصرف کند، سیستم ایمنی او به روده کوچک آسیب می رساند. این باعث می شود که بدن برای جذب مواد مغذی، از جمله کلسیم، که مورد نیاز استخوان است با مشکل همراه شود. اگر مبتلا به این بیماری باشید ولی از بیماری خود آگاهی نداشته باشید، احتمال اینکه استخوان هایتان در وضعیت نامطلوب تری قرار داشته باشند بیشتر است. اگر پزشک در شما بیماری سلیاک را تشخیص داد، برای دستیابی به بهبودی و تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن نیاز به یک رژیم غذایی قوی بدون گلوتن خواهید داشت که سفت و سخت آن را رعایت کنید.
استئوژنز ایمپرفکتا –استخوان سازی ناقص
مبتلایان به بیماری استئوژنز ایمپرفکتا ژن هایی را از والدین خود به ارث می برند که استخوان ها را ضعیف و بدشکل می کند. این بیماران به راحتی دچار جدا شدگی مفاصل یا انحراف ستون فقرات می شوند. این بیماران همچنین در معرض ناشنوایی، مشکلات تنفسی و تیره شدن سفیدی چشم قرار دارند. اگر چه برای استئوژنز ایمپرفکتا هیچ درمان قطعی وجود ندارد، اما می توان با به کارگیری سبک زندگی سالم، دارو درمانی و در برخی موارد جراحی، آن را مدیریت کرد.
پرکاری تیرویید
اگر غده تیرویید بیش از اندازه هورمون تولید کند دچار خستگی، بی خوابی و لرزش خواهید شد، زیرا این هورمون ها انرژی بدن را مصرف می کنند. همچنین سرعت کاهش ذخایر استخوانی را بالا می برند تا جایی که گاهی بدن نمی تواند با همان سرعت آن را جایگزین کند. اگر این شرایط برای مدت زیادی ادامه پیدا کند، دچار پوکی استخوان خواهید شد. پزشک سطح هورمون را با دارو، جراحی یا هر دو به میزان طبیعی باز می گرداند.
سیگار کشیدن
تنباکو گردش خون را دچار اختلال می کند، که گردش خون در استخوان ها هم از این قاعده مستثنا نیست. بنابراین سیگار کشیدن منجر به ضعف استخوانی و بروز مشکلاتی در ستون فقرات می شود که در حالت طبیعی هم خون زیادی به آنها نمی رسد. اگر در اثر عوارض دیگری دچار کمر درد یا درد مفاصل باشید با سیگار کشیدن این دردها را بدتر می کنید و برخی از درمان های تسکین درد هم روی شما جواب نخواهد داد. برای ترک سیگار حتما با پزشک مشورت کنید تا راه حل های مناسب شما را ارائه دهد.
جراحی کاهش وزن
اگر اضافه وزن دارید روش های جراحی وجود دارد که پزشک روی شما انجام دهد تا معده را کوچکتر کند و تمایل به خوردن را در شما کاهش دهد. اما توجه داشته باشید که بعد از عمل جراحی احتمال شکستگی استخوان در افراد بیش از دو برابر می شود. پزشکان علت آن را نمی دانند، شاید بخشی از علت آن این باشد که بعد از عمل کلسیم و ویتامین D کمتری مصرف می شود. استخوان ها برای سالم ماندن به این دو ماده نیاز مبرم دارند.
عفونت
وقتی درد مفصلی یا استخوان به سرعت بروز می کند و شما هم بیمار و تب دار هستید، احتمالا عامل دردهای استخوانی باکتری ها هستند. ممکن است عامل تجمع باکتری ها و عفونت استخوان بیماری های دیگری باشند که به آن مبتلا هستید. پزشک به این عارضه آرتریت سپتیک می گوید و برای تخلیه مایع از سرنگ استفاده می کند، همچنین برای کشتن باکتری ها آنتی بیوتیک تجویز می کند. اگرچه این اتفاق بسیار نادر است، اما ویروس ها و قارچ ها هم قادرند مفاصل را آلوده کنند. در چنین مواردی آنتی بیوتیک کمک نخواهد کرد.
بیماری استخوانی پاژه
در این بیماری استخوان ها بیش از اندازه رشد می کنند و ضعیف می شوند. بیماری استخوانی پاژه اغلب روی استخوان پا، جمجمه، لگن یا ستون فقرات تاثیر می گذارد و در ابتدا به نظر بی ضرر می آید، مگر اینکه دچار شکستگی یا آرتریت شوید. اگر بیماری استخوان جمجمه را درگیر کند، احتمال ناشنوایی وجود دارد. پزشکان علت اصلی این بیماری را نمی دانند، اما ژن ها نقش مهمی در بروز آن دارند. برای درمان شکستگی ها و بدفرمی استخوان نیاز به دارو یا جراحی است.
فیبرو دیسپلازی
به نقل از «وبمد»، در بیماری فیبرو دیسپلازی، ژن ها به بدن دستور می دهند که استخوان های سالم را با بافت های دیگری جایگزین کنند. ضعف استخوانی، بدفرمی استخوان و شکستگی از جمله عوارض احتمالی این بیماری است. بسیاری از کودکان 6 تا 10 ساله که به این بیماری مبتلا هستند دچار شکستگی می شوند. فیبرو دیسپلازی اغلب یک طرف بدن و معمولا بازو، لگن، صورت، پا یا دنده را درگیر می کند. برای جلوگیری از علایم به دارو، گچ گرفتن و جراحی نیاز خواهید داشت. در مورد رژیم غذایی و ورزش هایی که به شما کمک می کنند، از پزشک مشورت بگیرید.