بررسی آمارهای رسمی منتشر شده نشان می‌دهد که تجارت ایران و اوگاندا در سال ۱۴۰۱ کاهش جزئی در قیاس با سال ۱۴۰۰ داشته اما این کشور آفریقایی نیز مانند کنیا عمدتا خریدار فرآورده‌های نفتی، ماشین‌آلات و غیره بوده و قهوه، میمون آزمایشگاهی و مواد عطرسازی به ایران فروخته است.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران در ادامه سفرهای خود به کشورهای مختلف، امروز (سه‌شنبه ۲۰ تیرماه) به آفریقا می‌رود. او در این سفر قرار است پس از ۱۱ سال به کشورهای کنیا، اوگاندا و زیمبابوه برود و با توجه به ظرفیت‌های مختلف موجود در آفریقا، برنامه دولت توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با آن‌هاست. به همین بهانه نگاهی به سطح مبادلات ایران و اوگاندا در سال گذشته و مقایسه آن به سال ۱۴۰۰ می‌اندازیم.
بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی گمرک، مجموع تجارت بین ایران و اوگاندا در سال گذشته کاهش جزئی در قیاس با سال ۱۴۰۰ پیدا کرده و با افت دو درصدی از نظر دلاری و کاهش ۶۰ درصدی از حیث وزنی مواجه شده است. اما رشد ۳۲ درصدی را از نظر ارزش ریالی تجربه کرده است. اما آمار تجارت دو کشور در طول سالیان گذشته نشان‌دهنده پتانسیل بالا برای ارتقای روابط تجاری ایران و اوگانداست.
این کاهش در مبادلات تجاری ایران و اوگاندا ناشی از کاهش صادرات به این کشور آفریقایی بوده است چرا که واردات از اوگاندا به ایران رشد ۶۶ درصدی از نظر ارزش دلاری نسبت به ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۰ را تجربه کرده و از نظر ریالی و وزنی نیز روند رو به رشدی را داشته است. بنابراین به نظر می‌رسد که رشد تجارت (صادرات و واردات) بین دو کشور با توجه به پتانسیل‌های کالایی موجود در ایران و اوگاندا می‌تواند در سال جاری اتفاق بیفتد.
نگاهی به تجارت دو کشور نشان می‌دهد ایران در سال گذشته با صادرات حدود ۱.۲ میلیون دلار محصولات مختلف به اوگاندا، این شریک تجاری را در رتبه نود و دوم قرار داده است. البته واردات ایران از همین کشور در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۰ با افزایش ۶۶ درصدی از نظر ارزش دلاری مواجه شده است.
ایران در سال ۱۴۰۰ بیش از ۶۰۷ هزار دلار کالای مختلف از اوگاندا وارد کرده بود و این کشور آفریقایی نود و هفتمین کشور فروشنده به ایران لقب گرفته بود اما در سال جاری با واردات بیش از یک میلیون دلار رشد را از این منظر تجربه کرده اما در رتبه نود و نهم بین شرکای تجاری ایران قرار گرفته است.
نگاهی به آمارهای واردات اوگاندا به ایران در سال گذشته، نشان از رشد ۴۴درصدی از نظر وزنی و افزایش ۶۶ درصدی از نظر ارزش دلاری و رشد ۷۸۸ درصدی از حیث ارزش ریالی نسبت به سال ۱۴۰۰ دارد.
بررسی جزئیات صادرات ایران به اوگاندا نشان می‌دهد که این کشور آفریقایی عمدتا مشتری محصولات و فرآورده‌های نفتی، واکسن، ماشین‌آلات کشاورزی، محصوات معدنی مانند مس و غیره بوده است. «سایر وازلین‌ها بجز گرید دارویی و ژله کابل» در رتبه نخست کالاهای صادر شده به اوگاندا قرار گرفته و سهم ۲۴.۲۵ درصدی را در این فهرست بلند بالا دارد.
پس از آن «سایر واکسن‌ها برای دامپزشکی» دومین محصول صادراتی به اوگاندا است که تاجران این کشور برای خرید آن بیش از ۱۷۵ هزار دلار هزینه کرده‌اند. «سایر هادی‌های برق برای ولتاژ بیش از ۱۰۰۰ ولت» نیز در رتبه سوم در این جدول جزو عمده کالاهای صادراتی به اوگاندا است. جزئیات ۱۰ کالای نخست صادراتی ایران به اوگاندا در سال گذشته را در جدول زیر می‌توانید مشاهده کنید.
واردات ایران از اوگاندا گرچه محدود به سه محصول با ردیف تعرفه‌های مختلف می‌شود اما با افزایش قابل توجهی نسبت به سال ۱۴۰۰ مواجه شده که تقریبا همه این رشد مدیون واردات قهوه و البته میمون آزمایشگاهی بوده است. «قهوه، بونداده کافئین نگرفته غیر مذکور» نخستین کالای وارداتی است که برای ایران بیش از ۷۶۶ هزار دلار خرج برداشته و ۷۵.۸۵ درصد واردات اوگاندا به کشورمان را شامل می‌شود. بعد از آن «میمون برای تحقیقات (پزشکی آزمایشگاهی و سرم سازی)» در این فهرست قرار دارد که ارزشی حدود ۱۷۸ هزار دلار داشته و سهم ۱۷.۶۶ درصدی را به خود اختصاص داده است.
«سایر نباتات و اجزای آن ها مورد مصرف در عطر سازی و داروسازی غیر مذکور در جای دیگر» آخرین کالای خریداری شده تجار ایرانی از همتایان اوگاندایی در سال گذشته است. جزئیات واردات ایران از اوگاندا در سال گذشته را در جدول زیر می‌توانید مشاهده کنید.
۲۲۰