انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۷۶، شوراهای اسفند ۷۷، مجلس بهمن ۷۸ و ریاست جمهوری ۸۰ تا ریاست جمهوری خرداد ۹۲، مجلس اسفند ۹۴ و ریاست جمهوری و شوراهای اردیبهشت ۹۶ نمونه انتخابات‌هایی است که شرایط کامل برای حضور اصلاح‌طلبان فراهم بوده و آنها با حداکثر یا میزانی از ظرفیت خود وارد انتخابات شده‌اند و با حمایت سرمایه اجتماعی خود توانسته‌اند دولت و مجلس و شوراها را در اختیار خود بگیرند. لذا پرواضح است که هر زمان اجازه حضور حداکثری به اصلاح‌طلبان داده شده آنها توانسته‌اند از آن انتخابات موفق و پیروز بیرون بیایند.
اما هر زمان که رویکردهای حداقلی بر فضای حاکم بر انتخابات سایه افکنده اصلاح‌طلبان یا آن طور که باید در انتخابات شرکت نکرده‌اند یا در بهترین حالت در ائتلاف با جریان معتدل و میانه‌رو پای به آوردگاه انتخابات نهاده‌اند. چه اینکه اخیرا نیز جواد امام، سخنگوی جبهه اصلاحات درمورد رایزنی و مذاکره اصلاح‌طلبان با حاکمیت برای حضور در صحنه قدرت؛ گفته است: ما قطعا نیازمند تعامل و رایزنی با حاکمیت و نهادهای حکومتی هستیم. ما قهر نکردیم. اما ما را کنار زدند. نگاهی به صحبت‌های اخیر سعید حجاریان نظریه‌پرداز اصلاح‌طلب نیز مؤید همین معناست که اصلاح‌طلبان تحت شرایطی وارد انتخابات می‌شوند و اگر آن شرایط احصاء گردید می‌توان انتظار حضور و مشارکت از اصلاح‌طلبان داشت. شروطی از این قبیل که تمامی اصلاح‌طلبان بپذیرند در انتخابات مشارکت کنند؛ شورای نگهبان کسی را ردصلاحیت نکند؛ مردم متقاعد شوند، لازم است در انتخابات شرکت کنند؛ تمام کرسی‌های مجلس آینده در اختیار اصلاح‌طلبان قرار بگیرد و در نهایت اینکه لوایح اصلاح‌طلبان توسط شورای نگهبان رد نشود.
اما حجاریان فرضیه دیگری را نیز مطرح کرده که به نظر می‌رسد این مورد بیشتر موجب بروز واکنش از سوی جریان رقیب شده است. اینکه دولت استعفا دهد. هر چند که این صحبت‌های حجاریان با پاسخ محمدرضا باهنر نیز مواجه شد. وی گفت که آقای حجاریان برای آمدن شما حاکمیت شرط می‌گذارد، نه آنکه شما برای حاکمیت شرط بگذارید. اما این پایان ماجرا نبود و برخی چهره‌های اصلاح‌طلب نیز به گفته‌های باهنر پاسخ دادند. احمد زیدآبادی نوشت: «اصولگرایان وقت‌شان را با رجزخوانی در برابر آنان و تهدید و تطمیع‌شان برای حضور در انتخابات هدر ندهند.»
عباس عبدی دیگر چهره‌ای بود که در توئیتی خطاب به باهنر نوشت: «در کشوری که مردم برای خرید پراید حتی با قیمت نجومی، در صف می‌ایستند، چه بلایی سر انتخابات آورده‌اید که کارتان به تهدید کشیده؟ قدری به کیفیت بپردازید. تهدید اثر عکس دارد. راه دیگری هم هست.» با این حال هنوز واکنش‌ها به صحبت‌های حجاریان و باهنر ادامه دارد و بر این اساس حتی برخی رسانه‌های جریان مقابل برای اصلاح‌طلبان نسخه هم می‌پیچند که در نوع خود جای تامل دارد.
روز گذشته بود که «جوان» روزنامه اصولگرا به صحبت‌های حجاریان پرداخت و جالب اینکه سخنان حجاریان را موجب شکاف در جریان اصلاحات خواند. چنانکه در بخشی از این مطلب آمده است: شنیده‌ها حاکی از یک دوقطبی در میان اصلاح‌طلبان نسبت به این سخنان حجاریان است و تأکید او بر ضرورت برکناری ابراهیم رئیسی به‌عنوان شرط حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات باعث بروز اختلافات و انتقاداتی در درون جبهه اصلاحات شده است. منتقدان حجاریان در جبهه اصلاحات معتقدند پیشنهاد استعفای رئیسی نامعقول است. جالب اینجاست که نظر قاطبه اصلاح‌طلبان در خصوص حضور و مشارکت در انتخابات واحد است و جملگی بر این اعتقادند که اگر شرایط برای حضور حداکثری اصلاح‌طلبان فراهم باشد و طبق روال گذشته اصلاح‌طلبان با فیلترهای نظارتی از گردونه خارج نشوند در انتخابات حاضر خواهند شد.
حال اینکه برخی چهره‌ها در جریان اصلاحات تحت هر شرایطی قائل به حضور در انتخابات هستند و اتفاقا جریان رقیب نیز بر مبنای همین امر به‌دنبال ایجاد انشقاق در میان اصلاح‌طلبان هستند تا به عبارتی جریان ساختاری اصلاح‌طلب که بنا به شرایط موجود در جامعه و نوع نگاه حاکمیت تصمیم به حضور در انتخابات می‌گیرد را از مطالبه‌گری حضور حداکثری در انتخابات بازدارد. اتفاقا پرسش اینجاست که چه شده رسانه‌های شناسنامه‌دار جریان رقیب که عقبه مشخصی دارند دلسوز اصلاح‌طلبان شده‌اند، از انشقاق جریان اصلاحات نگرانند و اظهارات حجاریان را موجب دو شقه شدن اصلاح‌طلبان می‌دانند؟ بازی اصولگرایان از هم اکنون مشخص است که می‌خواهند با برخی سناریوهای نخ‌نما شده اصلاح‌طلبان را به دو دستگی بکشند، اما پر واضح است که این سناریو از بدو تولد شکست خورده بوده چرا که اساسا اصلاح‌طلبان در زمین جریان رقیب بازی نمی‌کنند و بازی اصولگرایان را نیز بلدند.
یک فعال سیاسی اصلاح‌طلب در ارتباط با رسانه‌های جریان رقیب و القای اختلاف در میان اصلاح‌طلبان اظهار داشت: این رسانه‌ها به طور کلی دنبال انسجام و وحدت نیستند چرا که اگر به صورت منصفانه و دردمندانه به دنبال توسعه و ایران پیشرفته باشند باید زمینه‌ای فراهم شود که همه جریانات بتوانند در انتخابات شرکت کنند.
حسین کاشفی گفت: قانون اساسی اصل را بر این گذاشته که هر زمان سخن از انتخابات به میان می‌آید مردم تعیین کننده سرنوشت خود باشند و البته باید صندوق رای معنا داشته باشد و مردم احساس کنند که نماینده‌ای دارند و می‌توانند به صورت رقابتی نمایندگان خود را انتخاب کنند. عضو حزب اتحاد ملت در خصوص فرافکنی رسانه‌های اصولگرا در ارتباط با وجود اختلاف و انشقاق در میان اصلاح‌طلبان بیان کرد: اینها می‌خواهند بگویند ما نیازی به حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات نداریم. رئیس اسبق خانه احزاب تصریح کرد: البته اصلاح‌طلبان هنوز تصمیمی نگرفته‌اند که چه موضعی در قبال انتخابات خواهند داشت، اما اگر شریطی پیش آید که در آن انتخابات دارای معنا و مفهوم باشد طبیعتا شرکت خواهند کرد.
۲۱۶۲۲۰