به گزارش «»- مقاله حاضر در بهمن 1313 در نشریه همایون به قلم آقا سید مصطفی صفایی خونساری از شاگردان و نزدیکان آیت الله شیخ عبدالکریم حائری مرجع شیعیان در آن زمان منتشر شده است. صفایی خونساری در این مقاله به نقل از شیخ یادآور میشود که اختلاف بین شیعیان و سنی ها در مورد امام یا خلیفه اول موردی ندارد چون امروز کـسیکه داعـی خلافت یا امامت داشته باشد در میان نیست. در ادامه متن کامل این مقاله را میخوانید:
فوائد دین داری و مـزایای مـخصوص دین اسلام را خونندگان محترم میدانند بنابراین خود را محتاج نمیدانیم که در این قسمت توضیحی بدهیم. آنـجا که عیان است چه حاجت به بیان است. در اینجا میخواهم چیزی را تذکر دهـم که بسیاری از مردم آن را نـمیدانند و یا اگر بدانند به آن توجهی ندارند و آن زیانهای بیشماری است که درنتیجه اختلافات مسلمین پیدا شده و ما به آن اعتنا نداریم. فرق مسلمین از خاصه و عامه و شیعه و اهل تسنن و طوائف دیگر باید این اخـتلافات را کنار گذارند و دشمنان بزرگ خود را که مادیین و نصاری و دیگران هستند جواب گویند و مزایای دین اسلام را به عالم برسانند. فرق مسلمین باید همچون اعضای یک بدن برای یک مقصود که ترویج اسلام است بـکوشند. دسـت و پا و دیگر اعضای بدن گرچه از یکدیگر جدا و متعرقند ولی برای یک مقصود که نگهداری بدن است کوشش میکنند.
لذا باید دین‌داری را از صحابه و تابعین و مسلمانان صدر اسلام بیاموزیم که از اختلافات خـود چـشم پوشیدند و در بیش‌رفت یک مقصود کوشیدند.آری درنتیجه اتحاد و یگانکی آنها بود که اسلام با آن همه سرعت در همه‌جای عالم منتشر شد.
اگر پس از رحلت پیغمبر مسلمین آن اتحاد را نداشتند و در تحت کلمه واحـده تـوحید و شهادت برسالت جمع نمیشدند آیا ممکن بود آن پیشرفت‌ها برای اسلام پیدا شود آیا آنهمه زحمات پیغمبر اسلام به هدر نمی رفت آری باجتماع جهان را توان گرفت.
در امروز هم اگر مـسلمین هـمان اتـحاد را داشته باشند و بوسیله قلم و زبـان مـزایای اسـلام را باهل عالم برسانند نتیجه‌اش کمتر نخواهد بود زیرا مردم امروز زیانهای بی‌دینی را بخوبی دیده و سنجیده‌اند هرگاه دینی مانند اسلام ببینند زود می پذیرند گـذشته از اینکه اختلافات کنونی مورد ندارد زیرا امروز کـسی که داعـی خلافت داشته باشد درمیان نیست تا اینکه باین واسطه اختلافاتی باشد و در اصل دین که توحید و نبوت و معاد است اخـتلاف نـیست فـقط اختلاف در مسئله امامت و خلافت بلافصل است که از اصول مذهب اسـت و آنهم بواسطه نبودن امام حاضری مورد ندارد.
اما اختلافات در فروع دین-این اندازه در میان هر قومی هست و نـباید بـرای ایـن با یکدیگر دشمنی کنند. چنانکه عامّه در فروع فقهیه پیروی یکی از فـقهاء و ائمـه اربعه خود را میکنند شیعه هم متابعت ائمه اثناعشر و فقها خود را مینماید و این اختلاف در فروع هم بـجائی مـضر نـیست. فقط همان مسئله خلافت است که آنهم چون امروز موضوع ندارد و بـاید کـنار گـذارند تا اینکه از اصل مقصود بازنمانند وگرنه دیگران که منتظر بازار آشفته‌اند با بودن ایـن اخـتلافات بـمقصود خواهند رسید.داستان سید و شیخ و بازاری در باغ معروف است که بواسطه اختلاف، هرسه مـغلوب شـدند بلکه آنچه از مراجعه بتاریخ بدست میاید بیشتر غلبه‌هائی که در عالم شده است بـواسطه اخـتلاف مـغلوبین بوده. ماحصل این مقاله در محضر زعیم اکبر استادنا العلامه حصرت آیة الله حاجی شـیخ عـبد الکریم دام‌ظله العالی مذاکره شد و حضرت ایشان هم همین معنی را فرمودند که صـلاح مـسلمین در امـروز دنیا باین است که این منازعات در میان آنها نباشد. و حضرت حجة الاسلام آقای حاجی سـید مـحسن امین شامی هم در آن محضر تشریف داشتند و تصدیق فرمودند که صلاح مسلمین در هـمین اسـت.