وب‌سایت تحلیلی‌خبری ال‌مانیتور یک دیپلمات که خواست نامش فاش نشود، گزارش داده است که دو هفته مانده به نشست آتی اعضای سازمان آتلانتیک شمالی( ناتو) در لیتوانی، ترکیه میزان درخواستهایش به عنوان پیششرط موافقیت با پذیرش عضویت سوئد در این سازمان را افزایش داده و ضمن مخالفت با مواضع ناتو درباره قبرس، از اعضای ناتو خواسته است که عنوان غیر رسمی «تنگههای ترکیه» (در اشاره به دو تنگه داردانل و بوسفر) را در اسناد بین المللی ذکر کنند و به رسمیت بشناسد.
در پیمان بین المللی «مونترو» که در سال ۱۹۳۶ به تصویب رسیده است، از این دو تنگه صرفا با عنوان « تنگه » یاد شده است و طبعا این قضیه باعث شده است ترکیه نتواند در بحث کنترل آن دو به قوانین داخلیش استناد کند. این دو تنگه علاوه بر ترکها برای روسها هم اهمیت بنیادی دارند و از مسیرهای اصلی تجارت روسیه با کشورهای جنوب اروپا و شمال آفریقا محسوب میشوند.
به نوشته ال مانتیور، در حالی که دیپلماتها امیدوارند رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه در تصمیم دقیقه نودی به پیوستن سوئد به ناتو چراغ سبز نشان دهد، ترکیه شروط دیگری برای متحدان خود در ناتو مطرح کرده است که این امر تصویب طرح راهبرد دفاعی جدید ناتو را به تاخیر می اندازد. این تغییر در واقع بلندپروازانه ترین تغییر در راهبردهای ناتو بعد از جنگ جهانی دوم محسوب میشود و فوریت آن بعد از حمله روسیه به اوکراین از سوی اعضای ناتو مورد تاکید قرار گرفته است.
خبرگزاری رویترز ۱۱ روز پیش در گزارشی درباره اقدام ترکیه در ایجاد مانع در برابر تصویب این تغییرات گزارش داده بود که وزاری دفاع ناتو درباره طرح جدید ناتو در پاسخ به حمله روسیه به توافق نرسیده بودند چون، به نقل از یک دیپلمات به عنوان رویترز ، آنکارا از تصویب آن طرح به خاطر استفاده از برخی کلمات درباره نقاط جغرافیایی خاص از جمله در مورد قبرس استنکاف کرده بود.
به نوشته المانتیو یک دیپلمات کاملا آگاه به این ماجرا با بیان اینکه هنوز این بن بست ادامه دارد، گفته است که پذیرش شرط ترکیه درباره به رسمیت شناختن نام تنگه های ترکیه میتواند عواقب حقوقی داشته باشد که منافع غرب را به خطر اندازد. البته در اسناد کمیته نظامی ناتو مربوط به سال ۱۹۵۰ یعنی زمانی که ترکها به ناتو پیوستند، نام تنگههای ترکیه استفاده شده است که همان زمان یونانیها مخالف استفاده از این نام بودند و آمریکایی ها میان دو طرف میانجیگری کردهاند.
ترکیه همچنین به واسطه مخالفتش با مواضع اروپایی ها درباره قبرس، با طرحهای سال ۲۰۱۸ مربوط به همکاری اروپا و ناتو هم مخالفت کرده است. قبرس عضوی از اتحادیه اروپاست اما آنکارا مانع عضویت ان در ناتو شده است.
310310