پس از کش و قوس‌های فراوان کمیسیون اجتماعی طرح تعطیلی شنبه‌ها و اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری (لایحه کاهش ساعت کار کارمندان) را تصویب کرد که به موجب آن در صورت تصویب نمایندگان در صحن علنی، ساعت کاری اداری از ۴۴ ساعت به ۴۰ ساعت در هفته کم می‌شود و قرار است به زودی در صحن علنی مجلس آورده شود و روزهای کاری در هفته از یکشنبه تا پنجشنبه باشد.
ماده واحده- ماده (۸۷) قانون مدیریت خدمات کشوری -مصوب ۱۳۸۶- به صورت زیر اصلاح می‌شود:
ماده ۸۷- ساعات کار کارمندان دولت چهل و دو ساعت و سی دقیقه در هفته است و ترتیب و تنظیم ساعات کار ادارات به پیشنهاد سازمان اداری و استخدامی کشور و تصویب هیئت وزیران تعیین می‌گردد. تغییر ساعت کارمندان با رعایت سقف مذکور و در چهارچوب ضوابط پیشنهادی سازمان اداری و استخدامی کشور که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد، بر عهده دستگاه ذیربط می‌باشد. میزان ساعات تدریس معلمان و اعضای هیئت علمی از ساعات موظف، در طرح های طبقه بندی مشاغل ذیربط تعیین خواهد شد.
تبصره ۱- کارمندان می‌توانند با موافقت دستگاه اجرایی ساعات کار خود را تا یک چهارم ساعت کار روزانه (حداکثر (۱۰) ساعت) تقلیل دهند. میزان حقوق و مزایا، نحوه محاسبه سوابق خدمت این قبیل کارمندان متناسب با ساعات کار آنان تعیین خواهد شد.
تبصره ۲- دستگاه های اجرایی می توانند در موارد خاص با موافقت هیئت وزیران و رعایت سقف ساعات کار با توجه به شرایط جغرافیایی و منطقه ای و فصلی ساعات کار خود را به ترتیب دیگری تنظیم نمایند.
تبصره ۳- متناسب با تغییرات فناوری و در شرایط اضطرار و بحران نظیر آلودگی هوا، کمبود انرژی، وقوع حوادث غیرمترقبه، شیوع بیماری‌های فراگیر و یا در ایام خاص نظیر ماه مبارک رمضان، به پیشنهاد سازمان اداری و استخدامی کشور و تصویب هیئت وزیران، ساعت کار و نحوه ارائه خدمت کارمندان، فارغ از سقف مذکور در این ماده تعیین می‌شود.
تبصره ۴- همه دستگاه‌های اجرایی اعم از ستادی و استانی، به استثنای بخش عملیاتی مراکز و واحدهای خدمت‌رسان نظیر واحدهای ذیربط بهزیستی، بانک‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی- درمانی، اماکن ورزشی و واحدهای نظامی، انتظامی و امنیتی موظفند ساعات کار خود را در پنج روز هفته تنظیم نمایند.
تبصره ۵- در همه قوانین و مقرراتی که از مبنای چهل و چهار ساعت کار در هفته و یکصد و هفتاد و شش ساعت کار در ماه استفاده شده است، از تاریخ ابلاغ این قانون به ترتیب به چهل و دو ساعت و سی دقیقه کار در هفته و یکصد و هفتاد ساعت کار در ماه اصلاح می‌شود.
از بین ۱۱۴ کشور مورد بررسی که کشورهای اروپایی و کشورهای با اکثریت مسلمان نیز در بین آنها قرار دارد، تنها ۲ کشور جیبوتی و ایران دارای فقط یک روز تعطیلی جمعه در تقویم خود بوده‌اند. کشورهای اوگاندا، پاکستان، کره شمالی، مکزیک، هند، هنگ کنگ، گینه استوایی، کاستاریکا و کلمبیا هم فقط یک روز تعطیل یعنی روز یکشنبه را در تقویم خود داشته‌اند. ۱۰۲ کشور باقی مانده، دو روز تعطیلی هفتگی در تقویم رسمی خود داشته‌اند که برای بیشتر کشورهای اروپایی، روزهای شنبه و یکشنبه و برای بیشتر کشورهای مسلمان، روزهای جمعه و شنبه بوده است. و در کشورهای ر لبنان روزهای شنبه و یکشنبه تعطیلات هفتگی را تشکیل می‌دهند و در پاکستان، هر هفته تنها یک روز تعطیل یعنی روز یکشنبه را دارد. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بیشتر قریب به اتفاق کشورهای مسلمان، روزهای تعطیل شامل روزهای جمعه و شنبه است..
این طرح مخالفان و موافقانی بسیاری دارد. تعطیلی آخرهفته با توجه به فرهنگ کشورها متفاوت است. در ایران تعطیلی روز جمعه با برگزاری نماز جمعه اهمیت خاص خود را دارد. با توجه به اینکه شورای نگهبان تاکنون درباره اصل ۱۷ قانون اساسی نظریه تفسیری اعلام نکرده است و همچنین لوایح قانونی که از سال ۵۹ به بعد درباره تعطیلات رسمی کشور به تصویب رسیده و اصلاحاتی نیز داشته است، اگر اصل ۱۷ قانون اساسی را حصری تصور کنیم این لوایح موضوعیت پیدا نمی‌کند
موافقان این طرح این نظر را دارند که بازارهای جهانی روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل هستند و با توجه به تعطیلی آخر هفته پنج شنبه و جمعه در ایران، چهار روز ارتباط ما با بازارهای جهانی قطع است. با توجه به اینکه ایران نیز با کشورهای دنیا از جمله کشورهای عربی مراودات اقتصادی دارد، به نظر برخی کارشناسان تعطیلی شنبه‌ها می‌تواند به بهبود این مراوردات اقتصادی بینجامد.
در این راستا لطیفی رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشورگفت: برخی دستگاه‌های اجرایی ارتباطات بین‌المللی دارند و تغییر در روزهای تعطیل هفته برایشان معنادار است اما عموم دستگاه‌ها ارتباطات بین‌المللی ندارند که بخواهیم به تبع سایر کشورها ایام تعطیل را تغییر دهیم.
در این‌باره، با چند نفر از نمایندگان موافق و مخالف این طرح به گفت و گو نشستیم.
عباس گودرزی نماینده مردم بروجرد و نایب رئیس کمیسیون اجتماعی به خبرنگار جماران گفت: مصوبه کمیسیون اجتماعی تعطیلی جمعه و شنبه است، اما خود بنده در کمیسیون پیشنهاد داده بودم ما لایحه را تصویب کنیم؛ یعنی ۵ روز در کل کشور با ۴۲/۵ ساعت تعطیل باشد که ما این را به ۴۰ ساعت تقلیل دادیم، یعنی ۵ روز؛ روزی ۸ ساعت. و برای اینکه ۵ روز کدام روز باشد، پیشنهاد دادم؛ این دو روز در لایحه مشخص نشده و صرفا «۵ روز» گفته شده است/ چه ضرورتی دارد که ما روز را مشخص کنیم؟! ما همان ۵ روز را تصویب کنیم و دولت محترم بر اساس اختیاری که دارد خود ناظر به نظرات کارشناسی، محاسبات تجاری، روابط اقتصادی، باورها و ارزش‌های دینی، اعتقادات، فرهنگ و آداب ملی روز هایش را مشخص کند. ولی نظر اکثریت کمیسیون این بود که تعیین تکلیف کنیم. ملاک اکثریت کمیسیون جمعه و شنبه است و امکان دارد در صحن مجلس دست خوش تغییرات زیادی شود که باید صبر کنیم نمایندگان نظرات خود را بدهند.
ذبیح‌الله اعظمی ساردوئی نماینده مردم کرمان(جیرفت/ عنبرآباد) و سخنگوی کمیسیون کشاورزی گفت: طی بررسی‌هایی که داشتم متوجه شدم که جامعه از تعطیلی جمعه و شنبه استقبال می‌کند. در دنیای امروز یک دانشجوی ایرانی با تعطیلی روزهای پنج شنبه و جمعه در کشور و شنبه و یکشنبه در خارج از کشور، برای مبادله پول اموراتش به مشکل می‌خورد. تعطیلی شنبه می‌تواند به این موضوع کمک کند تا ما تبادل با بازار بین‌الملل داشته باشیم. هرچند در اروپا روز شنبه تعطیل نیست و مثل مردم ما می‌توانند خرید خود را در روز پنج شنبه انجام دهند، چرا که بانک‌ها باز هستند و فقط یکشنبه تعطیل است.
ساردویی افزود: نکته دیگر این است که جمعه روز تعطیل مسلمانان، شنبه یهودی‌ها و یکشنبه برای مسیحی‌ها است. ما با تعطیلی مسیحیان و مسلمانان مشکلی نداریم، اما به دلیل اینکه شنبه مربوط به یهودی‌ها است امکان دارد مسأله ایجاد کند. در هر صورت ای کاش شرایطی به وجود می‌آمد که با دنیا همراه بودیم.
وی ادامه داد: امروز یک کمیسیون تخصصی روی این موضوع کار می‌کند و در صحن مجلس خرد جمعی در این مورد تصمیم خواهد گرفت. اما هر چه به سمت جهانی شدن و همراه و هم‌گام با دنیا باشیم به واسطه تبادلات جهانی یک تاجر می‌تواند با کشورهای مختلف کار کند که این به نفع کشور است.
سخنگوی کمیسیون کشاورزی در واکنش به برخی نظرات که گفته‌اند عموم دستگاه‌ها ارتباط بین‌المللی ندارند، گفت: یک صرافی معمولی بدون تبادل بین‌المللی نمی‌تواند کارش را پیش ببرد و این بر بازار ما تأثیر می‌گذارد. در کشوری مثل پاکستان که مسلمان است، در حالی که ظهر جمعه نماز را برگزار می‌کنند بازار را به دلیل اینکه همراه با دنیا پیش می‌رود، تعطیل نمی‌کنند.
عبدالله ایزدپناه نماینده مردم خوزستان( ایذه/ باغملک) و عضو کمیسیون کشاورزی گفت: تعطیلی روز شنبه طرحی در کمیسیون مطرح شد و در این رابطه ادلّه‌ای را مطرح کردند؛ از جمله هماهنگی با دنیا و بحث سیستم بانکی. اما من با این طرح مخالف هستم، به این دلیل که روز کاری شنبه به صورت یک فرهنگ در کشور شکل گرفته است و به نظرم مقابله با فرهنگ مردم کار خوبی نیست. برای مردم ما که مذهبی هستند پنج شنبه و جمعه کارهای فرهنگی، دینی، عزاداری انجام می‌دهند که به صورت فرهنگ درآمده است و اگر این طرح تصویب شود امکان دارد زندگی مردم را دچار مشکل کند.
ایزدپناه با تاکید بر اینکه این طرح ایرانی- اسلامی نیست، تصریح کرد: فرهنگ ما به این وضعیت خو گرفته است و مردم ما با این شرایط زندگی می‌کنند و به هم زدن شرایط مردم به صلاح نیست. و ادلّه کسانی که می‌خواهند با دنیا همراهی کنند را نمی‌توانم نمی‌پذیرم.
وی در پایان در مورد نظر میرسلیم در خصوص مخالفت با تعطیلی شنبه که با صهیونیست‌ها یکی است، گفت: نظر میرسلیم برای خودش قابل احترام است.
خلیل بهروزی‌فر نماینده مردم گیلان( شفت/فومن) و عضو کمیسیون اجتماعی گفت: تعطیلی روز شنبه را کمیسیون تصویب کرد؛ زیرا در جریان مناسبات تجاری و اقتصادی که با کشورهای خصوصا منطقه داریم، از نظر تعطیلی با آنها هم‌تراز نیستیم. ما در طول هفته ۴ روز از مناسبات اقتصادی تعطیل هستیم؛ روز پنج شنبه و جمعه که روز کاری آنها است تعطیل هستیم و روز شنبه و یکشنبه که آنها تعطیل هستند روز کاری ما است. حال با تعطیلی شنبه که کمیسیون موافقت کرده تا به صحن بیاید این ۴ روز به دو روز کاهش پیدا می‌کند و مناسبات با کشورهای منطقه بیشتر بهبود پیدا کند و در این راستا موانع برداشته می‌شود و به صحن خواهد آمد و به نظر می‌رسد که این اتفاق بیافتد.
وی در خصوص بعضی از نظرات که این طرح را مغایر سنت ایرانی-اسلامی می‌دانند، افزود: اصلا مغایرت ندارد و این نظرات جزو حواشی است که ایجاد کرده‌اند
بهروزی فر درباره اختلاف نظر برخی نمایندگان در خصوص این طرح در فضای مجازی، گفت: بهتر است این مسائل در مجلس حل شود. این بیانگر آزادی بیان است که به برکت انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران به دست آمده است و نباید به این خدشه‌ای وارد شود و باید دوستان و همکاران ما به این مسأله توجه کنند.
راستینه اضافه کرد: تعطیلی روز شنبه که پیشنهاد کمیسیون اجتماعی بوده مورد نقد بسیاری از نمایندگان مجلس است و من نیز جزو منتقدان این طرح هستم؛ به دلیل اینکه اساسا نگاه به افزایش بهره‌وی اقتصادی بدون توجه به مولفه‌های فرهنگی و اجتماعی و تناسب آن با سبک زندگی ایرانی اسلامی ما خطای فاحشی است که سالیان متمادی نگاه اقتصادی محور بر عرصه حرکت پیشرفت کشور بر نگاه حوزه فرهنگی سایه افکنده است. طبیعتا ما به دنبال این هستیم که ثروت و درآمد کشور افرایش پیدا کند، اما افزایش درآمد کشور نباید موجب آسیب بر الگوی سبک ایرانی اسلامی شود. از دیرباز در سبک زندگی ما پنج شنبه و جمعه‌ها روزهای به عنوان روز های خانواده مطرح بوده و مورد تکریم خانواده هاست.
وی در پایان گفت: طرح تعطیلی روز شنبه به بهانه اینکه ما با اقتصاد جهانی همراهی بیشتری داشته باشیم تا از این فرصت درآمدهای بیشتری برای اقتصاد بیشتری کسب کنیم، گرچه در نگاه اقتصاد محور تحلیل درستی است؛ اما از نظر انطباق با سنت ایرانی-اسلامی ما معنا و مفهومی ندارد و طبیعتا یکی از نقدهای مهمی که در مورد تعطیلی روز شنبه مطرح بوده، همین است. بهره‌وری کار در روز پنج شنبه پایین است و تعطیلی شنبه در کنار جمعه و پایین بودن بهره‌وری روز پنج شنبه اساسا کشور را در رکود فعالیت اجتماعی- فرهنگ -سیاسی وارد می‌کند و به صلاح نیست. لذا ما فکر می‌کنیم تاکید دولت بر تعطیلی روز پنج شنبه باشد و این تصمیم مورد حمایت ما است.
۲۱۶۲۱۷