محمد علی فیاض بخش: اگر برای صفاتی مانند سلامت نفس، سعه صدر، افتادگی و فروتنی، مروّت با دوستان و مدارای با غیر، پاکدستی، بیادّعایی و گمنامی و خمول ذکر و دهها فضیلت انسانی دیگر مصداقی در میان سیاستْنامان معاصر جستجو کنیم، بیتردید نام مرحوم سید محمود دعایی در صدر خواهد نشست.
دعایی، شریفانسانی بود که در غوغای نامجویی و نانخواهی در دریای متلاطم توفندگیها، به بادبان خویشتنبانی و استقامت بر صراط مستقیم از هر باد لغزشزایی خویشتن را مصون داشت و به ساحل صلاح و فلاح، زورق وجودش را به سلامت فرونشاند.
امروز در اولین سالگرد، به آب چشم و هزار افسوس، دریغاگوی مردی هستیم که در عمری پاکزی و پاک مدار، بر همه همگنانِ پیش و پسِ خویش در سپهر سیاسی ایران ثابت کرد که میتوان راستیِ کردار را شاهدِ صدقِ گفتار کرد و اندیشه به ناروا نیالود و منش و روشِ انسانی و خُلق نیکو و قلمِ پاکیزه را به شائبههای زودگذر زمانه واننهاد.
که و البته این صفت، قطرهای بود در جاری وجود زلال و شفاف روح و روان و اخلاقش.
امروز بر نسل نوخاسته فرض است که گوهرهای اصل همچون دعایی را در بازار مکاره عرضههای بدل بازشناسند و تراز سخنگفتن و قلمزدن و پاکیزگی رسانه را از زرهای قلب و ناسره تمیز دهند و همچنان امید ببرند که میتوان با زبان نرم و لیّن و قلمی عفیف و پاک، بر صورت کاغذ رقمی کشید و بر میثاق نونوالقلم وفا آورد و بر مدار انصاف و مدارا چرخید و آرامش و صفای نفْس را هزینه صبای نفَس کرد و در صلابت و هیبت، رواداری و رحمت آورد و از اشک قلم رشکِ خوبی و زلالی زاد و در پی عمری پاکی و رادی و آزادگی، مَنشی ماندگار در اخلاق و ادب و مهر و عطوفت از خود به جای نهاد.
از شمار دو چشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش