فردای اقتصاد: روز گذشته خبر کاهش ناگهانی حد نصاب خرید سهام توسط صندوق‌های درآمد ثابت از ۱۵ به ۱۰ درصد مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سهام قرار گرفت. کارشناسانی که نه به احمتال افزایش فشار فروش از جانب صندوق‌ها بلکه به تغییرات ناگهانی سیاست‌ها توسط سازمان بورس نقد داشتند و آن را عاملی برای افزایش بی‌اعتمادی فعالان تالار شیشه‌ای می‌دانستند. سرمایه‌گذارانی که به واسطه همین سیاست‌های خلق‌الساعه قدرت پیش‌بینی پذیری خود را از دست خواهند داد.
تا قبل از روز گذشته و در ریزش‌های سنگینی که بورس تهران طی سالیان قبل تجربه کرده بود، سازمان بورس صندوق‌های با درآمد ثابت را موظف کرد تا حد نصاب خرید سهام در پرتفوی سرمایه‌گذاری خود را به ۱۵ درصد افزایش دهند تا به نوعی با افزایش تقاضا از سمت صندوق‌ها مانع ریزش بیشتر قیمت‌ها شوند. به هرحال اکنون بیش از دو ماه است که روند بورس تهران صعودی شده و متغیرهای مختلف نیز از بهبود چشمگیر شرایط خبر می‌دهند و قیمت سهام در مسیر افزایشی قرار دارد. شاخص کل بیش از ۲۰ درصد و شاخص هم‌وزن بیش از ۳۰ درصد رشد را از ابتدای ۱۴۰۲ به ثبت رسانده‌اند. تا اینکه سازمان بورس روز گذشته تصمیم گرفت تا بار دیگر حد نصاب سهام در صندوق‌های درآمد ثابت را به ۱۰ درصد کاهش دهد. این اقدام که به نظر می‌رسد در جهت کنترل نوسانات بازار سهام و دوری آن از هیجانات کاذب اتخاذ شده است، در ابتدا با واکنش منفی سهامداران مواجه شد؛ هر چند بررسی‌های «فردای اقتصاد» نشان می‌دهد که این سیاست نمی‌تواند فشار فروش زیادی در بازار سهام ایجاد کند چرا که بخش نسبتا زیادی از این صندوق‌ها تا قبل از این دستورالعمل نیز حد نصاب خود را به ۱۵ درصد افزایش نداده بودند و فاصله زیادی با رسیدن به مرز ۱۰ درصدی ندارند اما در صندوق‌هایی که بالاتر از این میزان سهام دارند نیز برای رسیدن حد نصاب تمامی صندوق‌های با درآمد ثابت به ۱۰ درصد، یک فروش حدودا ۱۶ هزار میلیارد تومانی نیاز است که البته باید طی ۳ ماه انجام شود. از آنجا که این روزها ارزش معاملات خرد سهام به صورت روزانه اعدادی بیش از این مقدار را به ثبت می‌رسانند، این اتفاق نمی‌تواند به افزایش فشار فروش چشمگیری در بازار منجر شود. در این خصوص بخوانید: نگران کاهش حدنصاب سهام در صندوق‌های بورسی باشیم؟
مجید عشقی، رئیس سازمان بورس نیز در این رابطه عنوان کرده بود که این موضوع تنها باعث یک فروش ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومانی در روز خواهد شد. با این حال همانطور که اشاره شد آنچه سهامداران را نگران می‌کند سیاست‌های خلق‌الساعه‌ای است که قدرت پیش‌بینی را از فعالان تالار شیشه‌ای سلب خواهد کرد.
از این رو در برنامه بورسان چهارشنبه همراه با علی اکبر ایرانشاهی، رئیس اداره بازرسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس و اوراق بهادار به بررسی جزییات تغییر حد نصاب خرید سهام در صندوق های بادرآمد ثابت پرداختیم. وی در ابتدا توضیحاتی را در رابطه با میزان مازاد منابع ناشی از تغییر این حد نصاب داد و عنوان کرد که این کاهش برای صندوق‌ها الزامی است و باید ظرف سه ماه آینده این موضوع اصلاح شود.
وی هدف اصلی از اجرای این مصوبه را اصلاح ساختاری پرتفوی صندوق‌های درآمد ثابت دانسته و گفت: با توجه به شرایط سال ۹۹، کف و سقف بین ۱۵ تا ۲۵ درصدی برای سرمایه‌گذاری این صندوق‌ها در سهام در نظر گرفته شد اما در ادامه و در سال‌های ۱۴۰۰ و شروع سال جدید این موضوع موجب افزایش ریسک این صندوق‌ها شد که با هدف ایجاد این صندوق‌ها یعنی ایجاد ریسک کمتر در تضاد بود پس به دلیل همین مشکلات سازمان بورس اصلاح این ساختار را از اواخر سال گذشته آغاز کرد.
ایرانشاهی در رابطه با احتمال تغییرات مجدد این حد نصاب و الزام مجدد صندوق‌های درآمد ثابت برای خرید سهام عنوان کرد: سازمان بورس قصد دارد با توسعه صندوق‌های سهامی و تبلیغ و تشویق به سرمایه‌گذاری غیرمستقیم جهت جلوگیری از هیجانات در بازار سرمایه نیازی به الزام صندوق‌ها برای خرید سهام وجود ندارد. در همین راستا ایجاد صندوق‌های بازنشستگی تکمیلی گام مهمی برای بهبود سرمایه‌گذاری غیرمستقیم خواهد بود.
رئیس اداره بازرسی صندوق‌های سرمایه‌گذاری سازمان بورس در انتها خاطرنشان کرد: این حدنصاب درصدی اختیاری است و ریسک جدی برای صندوق‌ها ایجاد نخواهد کردو طبق تجربه سالیان قبل این موضوع از نظر کارشناسی مشکلی را ایجاد نخواهد کرد و سازمان بورس نیز برنامه برای کاهش بیشتر آن ندارد.