احمد شاه و برادرش هر کدام پنج بار ازدواج کردند، اما ظاهرا به غیر از این همسران عقدی و رسمی، سوگلیها و همسران صیغهای هم در دربار آخرین پادشاه و آخرین ولیعهد قاجار کم نبودند. تاجالملوک آیرملو در خاطرات خود دربارۀ ورود به اندرونی کاخ گلستان و تخلیۀ بازماندگان قاجار میگوید: «محمدحسن میرزا همسر عقدی خود را طلاق گفته و حالیه زن عقدی نداشت. اما وقتی به اندرون رفتیم ملاحظه کردیم بالغ بر ۱۸ زن صیغهای محمدحسن میرزا هستند که بزرگترین آنها ۱۴ سال سن داشت و از اهالی امامه شمال تهران بود.... عدهای از زنهای سلطان احمدشاه هم در آن محل حضور داشتند.... زنان احمدشاه و محمد حسن میرزا که عموما صیغهای بودند سراسیمه از این اتاق به آن اتاق میرفتند و در صندوقها را میگشودند و هر چه میتوانستند برمیداشتند».
در آلبوم عکسهای متعلق به نصرتالدولۀ فیروز (از رجال بانفوذ سیاسی در دوران قاجار) تصاویری از زنانی دیده میشود که بر اساس نوشتههای کنار عکسها، مربوط به سوگلیهای دربار احمدشاه و برادرش محمدحسن میرزا هستند. عکسهایی که در اینجا میبینید هیچکدام مربوط به همسران رسمی این دو نفر نیستند.
۱. نوشتۀ حاشیۀ عکس:
۲. نوشتههای حاشیه: ؛
۳. نوشتۀ حاشیه: (یک نسخۀ دیگر از همین عکس در آلبوم فیروز موجود است که در کنار آن نوشته شده: )
۴. نوشتۀ حاشیه:
۵. نوشتۀ حاشیه: .
۶. نوشتۀ حاشیه:
۷. نوشتۀ حاشیه:
۸. نوشتۀ حاشیه: .
21220