به گزارش اکوایران ، سرانجام پیشنهاد دولت برای دخل و خرج کشور توسط رئیس جمهور تقدیم مجلس شد، بودجه سال 1402 کل کشور علاوه بر آنکه جهت گیری های کلی اقتصادی دولت برای مالیه کشور را روشن می کند،نشانگر سطح تعهد دولت در حمایت از شهرداری های سطح کشور و به ویژه پایتخت نیز هست.بررسی های کارشناسی اما نشان می دهد سهم شهرداریها از بودجه کل کشور همچنان اندک است و ارقام پیش بینی شده در بودجه دولت در حکم قطره ای هستند که هزینه کرد آنها در دریای مشکلات و چالش های مدیریت شهری در کشور چندان به چشم نخواهد آمد.

بهروز شیخ رودی؛کارشناس مالیه و اقتصاد شهری درباره سهم شهرداریها در بودجه سال 1402 کل کشور به اکو ایران گفت:علی رغم آنکه در برخی ردیف های بودجه مربوط به شهرداریها ما شاهد افزایش میزان اعتبار پیشنهادی هستیم اما مجموعا سهم اعتبارات شهرداریها از بودجه کل کشور همچنان اندک است و در بودجه سال 1402 ما شاهد آن هستیم که مجموع اعتبارات دولتی برای شهرداریها چیزی معادل 5 صدم درصد بودجه کل کشور است، این در حالی است که شهرداریها بدون کمک دولت بار اداره و حل مشکلات شهرها  را به دوش می کشند و این رقم ها در بودجه کل کشور برای حل مشکلات شهرها حکم قطره ای آب را دارد و تامین مالی حل مشکلات شهرها را شهروندان با پرداخت مالیات بر ارزش افزوده، عوارض،بهای خدمات و... به شهرداریها برعهده دارند تا دولت ها و حضور شهردار تهران در هیئت دولت بیش از آنکه برای شهرداری تهران و شهرداریهای کشور آورده ای داشته باشد بیشتر به یک حضور بدون تاثیر و آورده برای شهر تهران و شهرداریها تبدیل شده است.

معاون محاسبات و پایش عملکرد شورای پنجم با اشاره به اینکه تامین مالی طرح های مترو و قطارهای شهری توسط دولت در بودجه کل کشور یکی از ردیف های اعتباری است که شهرداریها با استفاده از آن از بودجه عمومی کل کشور برخوردار می شوند به اکو ایران گفت: دولت در بودجه سال 1402 برای احداث و تکمیل خطوط اولویت دار  متروی تهران اعتباری بالغ بر 94 میلیارد تومان پیش بینی کرده است که البته با این رقم بعید است بتوان حتی تجهیزات یک ایستگاه مترو را تامین کرد چه برسد به ساخت و تکمیل تونل یا زیرساخت های خطوط مترو را، اما خب همین رقم در سال 1401 بالغ بر 54 میلیارد تومان بوده است و ما شاهد رشد 71 درصدی این اعتبارات برای سال 1402 هستیم. البته اعتبارات قطار شهری بقیه شهرها در سال 1402 کل کشورهم وضع بهتری نسبت به متروی تهران ندارند،دولت برای قطار شهری اصفهان مبلغ 55 میلیارد تومان، اهواز 20 میلیارد تومان،تبریز 55 میلیارد تومان،شیراز 55 میلیارد تومان،قم 65 میلیارد تومان،کرج 72 میلیارد تومان،کرمانشاه 91 میلیارد تومان،رشت 3 میلیارد تومان و مشهد 100 میلیارد تومان در بودجه سال 1402 پیش بینی کرده است که در این میان بیشترین رقم با 100 میلیارد تومان با افزایش 146 درصدی نسبت به سال قبل از آن مشهد و کمترین رقم با اعتبار 3 میلیارد و 200 میلیون تومان و کاهش 83 درصدی نسبت به سال قبل از آن رشت می باشد. با توجه به این توزیع اعتبار ظاهرا بیش از آنکه حضور شهردار تهران در جلسات هیئت دولت مفید و موثر بوده باشد عدم حضور شهردار مشهد مفید و موثر واقع شده است و به این ترتیب قطار شهری مشهد از سبد منابع دولتی بیشتر بهره مند شده است. البته دولت برای اتصال شهر اسلامشهر به متروی تهران اعتباری بالغ بر 167 میلیارد تومان و مبلغ 600 میلیون تومان هم برای مطالعه طرح احداث متروی غرب تهران از طریق مشارکت عمومی- خصوصی پیش بینی کرده است.

شیخ رودی با اشاره به اینکه تامین و تهیه تجهیزات و واگن قطار شهری یکی از کمک های دولت به شهرداریها به شمار می رود  گفت: در بودجه سال 1402 کل کشور شاهد پیش بینی رقم 42 میلیارد و 800 میلیون تومان برای تامین و تهیه تجهیزات و واگن قطار شهری هستیم که نسبت به سال قبل 87 میلیون تومان افزایش داشته است، البته دولت بر اساس قانون مکلف به پرداخت یارانه و کمک زیان حمل و نقل عمومی است که بر همین اساس برای یارانه بلیط قطارشهری و اتوبوس اعتباری بالغ بر 500 میلیارد تومان پیش بینی شده است که این رقم هم با توجه به حجم تعهدات دولت در قبال شهرداریها رقم قابل توجهی نیست و مقایسه این رقم با اعتبار پیش بینی شده در بودجه شهرداری تهران به عنوان سهم دولت واقعیت ها را روشن می کند. متاسفانه دولت ها در حوزه قطارهای شهری تامین مالی قطره چکانی از محل اعتبارات دولتی را در پیش گرفته اند و این دولت هم از این امر مستثنی نیست و دولت ها با تعهد پرداخت 50 درصد اصل و سود اوراق مشارکت منتشر شده برای مترو و قطارهای شهری در تامین مالی مشارکت جدی ندارند و از این حیث هم شاهد آن هستیم که در بند دال تبصره 5 بودجه سال 1402 رقم 10 هزار میلیارد تومان اوراق مالی اسلامی با تضمین و با بازپرداخت اصل و سود آن توسط شهرداریها منتشر شود و دولت تنها در تضمین و بازپرداخت اصل و سود اوراقی که برای اجرای طرحهای قطار شهری و حمل ونقل شهری منتشر شده باشند به نسبت 50 درصد مشارکت می کند، که خب شهرداریها به علت بدهی و فقدان امکان تضمین بازپرداخت اصل و سود مطابق مقررات مربوط از سهم انتشارکامل این اوراق برخوردار نمی شوند. ازطرفی دولت در لایحه بودجه سال 1402 بجز این 10 هزار میلیارد تومان اجازه انتشار 12 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت را به شهرداریها و سازمان های وابسته داده است تا با تایید وزارت کشور و تضمین شهرداری برای بازپرداخت اصل و سود اوراق را برای توسعه حمل و نقل عمومی و زیر ساخت های شهری،مدیریت پسماند و نیروگاههای زباله سوز،بازسازی بافت های فرسوده و ساماندهی حاشیه نشینی و سکونتگاههای غیررسمی منتشر کند، که با توجه به هزینه های انتشار و بازارگردانی انتشار اوراق از یک سو و لزوم تامین تضامین برای اصل و سود توسط شهرداری از یک سو و از سوی دیگر تامین منابع پرداخت سود واصل این موضوع احتمالا از سوی شهرداریها با اقبال مواجه نخواهد شد و احتمالا شهرداریهایی که علاقه به انتشار اوراق و تجربه آن را دارند تن به استفاده از این ظرفیت بودجه سال 1402 خواهند داد.

این کارشناس بودجه و مالیه شهری در ادامه با اشاره به نقش دولت درتوسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی گفت: در بودجه سال 1402 شاهد افزایش 15 درصدی اعتبارات کمک به توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی هستیم، دولت در بودجه سال 1402 رقم 514 میلیارد و 600 میلیون تومانی را برای کمک به توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی پیش بینی کرده است که افزایش 15 درصدی این رقم در مقایسه با افزایش 40 درصدی منابع و مصارف بودجه نشان از عدم اولویت این بخش برای سیاستگذاران در دولت خبر می دهد.

شیخ رودی در ادامه افزود: برای تامین ماشین آلات و تجهیزات شهرداریها که عمدتا مشمول شهرداریهای تازه تاسیس و کوچک کشور می شود شاهد پیش بینی اعتبار 2 میلیارد و 100 میلیون تومانی هستیم که نسبت به سال گذشته تنها 39 صدم درصد افزایش پیدا کرده است که البته این میزان رشد هم با رویکردهای کلان دولت و نگاه رئیس جمهور در سفرهای استانی دولت چندان همسو نیست. در بودجه سال 1402 برای خرید تجهیزات آتش نشانی رقم 54 میلیارد و 100 میلیون تومانی پیش بینی شده است که این رقم نسبت به سال گذشته خوشبختانه 76 درصد رشد داشته است، خوب است همانطور که دولت در تبصره های بودجه سال 1402  پیشنهاد کرده واردات آمبولانس توسط اورژانس و هلال احمر را از پرداخت حقوق گمرکی معاف کرده است و چندان التفاتی به معافیت گمرکی واردات خودروهای آتش نشانی با نردبان بوم بلند و تجهیزات آتش نشانی توسط شهرداریها نداشته است، نمایندگان مجلس شهرداریها را از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی برای واردات خودروهای آتش نشانی با نردبان بوم بلند و تجهیزات آتش نشانی معاف کنند.

وی در ادامه افزود: دولت برای کمک به تجهیز و ساماندهی پسماندهای استانهای ساحلی در بودجه سال 1402 رقمی بالغ بر 579 میلیارد تومان پیش بینی کرده است که این رقم هم نسبت به سال گذشته 76 درصد رشد داشته است و سر آخر اینکه دولت برای مشارکت در احداث شبکه آبیاری فضای سبز شهری در سال 1402 رقم 14 میلیارد و 200 میلیون تومانی پیش بینی کرده است.

شیخ رودی با اشاره به اینکه در مجموع بودجه 1402 برای شهرداریها آورده مالی چندانی ندارد و ما شاهد تداوم همان نگاه همیشگی دولت ها به مالیه شهری در بودجه هستیم گفت: همه این افزایش اعتبارات ردیف های مرتبط با شهرداریها نهایتا سهم شهرداریها از بودجه کل کشور چیزی حدود 5 صدم درصد است و این یعنی بار مالیه شهری را شهروندان باید به دوش بکشند و دولت خیرچندانی برای شهرداریها نخواهد داشت.