شهر خبر

بازخوانی «مهر» از نواهایی برای «میهن»-۶؛

افتخاراتی که در «خاک دلیران» ریشه گرفت/ قطعه‌ای که غیرمجاز بود!

 افتخاراتی که در «خاک دلیران» ریشه گرفت/ قطعه‌ای که غیرمجاز بود!

قطعه «خاک دلیران» به خوانندگی روزبه نعمت‌الهی از آن دسته تک‌آهنگ‌های ماندگار در حوزه آثار موسیقایی مرتبط با میهن است که همواره مورد توجه سازندگان برنامه‌های ملی در تلویزیون هم بوده است.

خبرگزاری مهر-گروه هنر-علیرضا سعیدی: اگرچه در تعریف و تشریح آنچه بر موسیقی ملی ایران زمین گذشت می‌توان به گزاره‌های رسانه‌ای متعددی رجوع کرد و پی به علل کاهش مخاطب در این عرصه به دلیل سو مدیریت‌ها و اشتباهات مختلف برد، اما یکی از بارزترین ویژگی‌هایی که رجعت دوباره به آنها حداقل می‌تواند یادآوری و بازخوانی مناسبی برای خوانش دوباره آثار موسیقایی در این عرصه کند، تولید آثار ملی میهنی متعددی است که طی سال‌های گذشته توسط هنرمندان دارای احترام و ارزشمند موسیقی ایرانی چه در قالب «آلبوم»، چه در قالب «تک آهنگ» و چه در قالب «یک اثر موسیقایی در یک آلبوم» پیش روی مخاطبان این حوزه قرار گرفته‌اند. آثاری که به دلیل هوشمندی آهنگساز و نوازنده و خواننده در انتخاب آثاری که برای تولید انتخاب کردند، این کارها را نه تنها تبدیل به ماندگارترین و ممتازترین آثار ملی – میهنی کردند، بلکه از آنها می‌توان به عنوان ممتازترین آثار موسیقایی در حوزه موسیقی ایرانی یاد کرد. آثاری که بسیاری از آنها فارغ از دیدگاه سیاسی – اجتماعی که در زمان انتشار خود داشتند و مخاطب می‌توانست به صلاحدید آنچه در روزگارش اتفاق افتاده از آن برداشت‌های مختلفی داشته باشد، اما دربرگیرنده مؤلفه‌های موسیقایی ارزشمند و ممتازی بودند که نمی‌توان از نام آنها به راحتی عبور کرد.

اساساً توجه به آثار موسیقایی که در حوزه‌های وطن دوستی و وطن پرستی توسط هنرمندان موسیقی کشورمان تولید شده، به ویژه در این روزها که کشورمان در بطن اتفاقات و التهابات مختلفی قرار دارد، امری اجتناب ناپذیر است که می‌تواند فارغ از دل‌زدگی ها، دعواهای سیاسی، اختلافات درون گروهی، منازعات اجتماعی و تقابل رویکردهای مختلف اندیشه‌ای که پرداخت به آنها مجال دیگری می‌طلبد، شرایط روحی مناسبی را برای فرار از این التهابات فراهم سازد که شنیدن به آن هم دربرگیرنده ایجاد روحیه وحدت طلبی و ایران دوستی و هم شنیدن موسیقی است که روزی روزگاری نقل محافل و دستگاه‌های پخش صوتی خانه‌ها و اتومبیل‌ها و مغازه‌های بودند اما هم اینک در مهجورترین شکل ممکن میان موجی از آلودگی‌های صوتی نشأت گرفته از تولیدات نازل موسیقایی قرار گرفته‌اند.

 افتخاراتی که در «خاک دلیران» ریشه گرفت/ قطعه‌ای که غیرمجاز بود!

آنچه در سلسله گزارش‌های «بازخوانی مهر از نواهایی برای میهن» مورد توجه قرار گرفته، رجعتی دوباره و اجمالی به آثار موسیقایی است که طی دهه‌های گذشته و سال‌های اخیر توسط هنرمندان ارزنده موسیقی کشورمان در سبک‌های مختلف پیش روی مخاطبان قرار گرفته‌اند و در این گزاره‌های رسانه‌ای بدون تقدم و تأخر زمانی به آنها می‌پردازیم. شرایطی که نقد و تحلیل و واکاوی هر یک از این آثار دربرگیرنده ابعاد مختلفی بوده و همواره مورد توجه منتقدان، مدرسان و پژوهشگران این عرصه قرار گرفته‌اند اما در این گزارش‌ها تلاش می‌شود تا معرفی مختصری از آنها صورت پذیرد.

در پنجمین شماره از این مجموعه گزارش‌ها به سراغ تک آهنگ «خاک دلیران» به خوانندگی روزبه نعمت‌اللهی رفتیم که بدون تردید یکی از مهم‌ترین و پرشنونده‌ترین آثار این خواننده گزیده کار موسیقی پاپ ایران است. قطعه‌ای حماسی با ضرباهنگی بالا که همچنان بعد از گذشت بیش از یک دهه از ساخت آن می‌تواند در زمره یکی از تاثیرگذارترین قطعات ملی – میهنی مورد توجه قرار گیرد. قطعه‌ای که اگرچه در مقطعی مجوز پخش از رسانه ملی را نداشت اما به طور حتم به دلیل محتوای ترانه و وسواس زیادی که نعمت الهی همواره روی اشعارش دارد توانست خیلی زود به دل مخاطب بنشیند.

روزبه نعمت‌الهی از جمله خوانندگان مطرح موسیقی کشورمان است که تحصیلات خود را در رشته موسیقی دانشگاه سوره به پایان رسانده است. مادرش فرشته جواهری خواننده و ردیف خوان موسیقی بوده و پدرش مسرور نعمت‌الهی محقق و استاد دانشگاه است. البته بر اساس آنچه از او در پیشینه فعالیت‌های فرهنگی‌اش نوشته شده بر این مبناست که انتخاب ترانه‌هایی که نعمت اللهی اجرا کرده اغلب توسط پدرش صورت گرفته‌است. او و پدرش به صورت ذوقی در زمینه ترانه هم فعالیت دارند به گونه‌ای که خیلی از کارهایی که نعمت‌الهی انجام می‌دهد، ترکیبی از اشعار مختلف و ابیات اشعار یک شاعر به‌خصوص مولانا هستند که پدرش این کار را انجام می‌دهد.

 افتخاراتی که در «خاک دلیران» ریشه گرفت/ قطعه‌ای که غیرمجاز بود!

این خواننده موسیقی پاپ ایران که همواره به عنوان یکی از صاحب سبک ترین و گزیده کارترین خوانندگان شناخته شده، تا به امروز موفق به برگزاری کنسرت‌های متعددی شده که هریک از این کنسرت‌ها به دلیل حال و هوای ویژه ای که در نوع انتخاب قطعات و همچنین نحوه اجرای ارکستر صورت گرفته، مشتمل بر برگزاری کنسرت‌های متفاوتی بوده که اغلب تماشاگران را راضی از سالن اجرای برنامه خارج کرده است. ضمن اینکه قطعه «خاک دلیران» بدون تردید یکی از مهم‌ترین و پرشنونده‌ترین آثار این خواننده گزیده‌کار موسیقی پاپ ایران است. قطعه‌ای حماسی با ضرباهنگی بالا که همچنان بعد از گذشت بیش از یک دهه از ساخت آن می‌تواند در زمره یکی از تاثیرگذارترین قطعات ملی – میهنی مورد توجه قرار گیرد آلبوم‌های «سرزمین مادری – ۱۳۸۰»، «هفته عاشقی – ۱۳۸۷»، «عمو زنجیرباف – ۱۳۸۸»، «داروگ – ۱۳۹۲» آثاری هستند که از روزبه نعمت الهی پیش روی مخاطبان قرار گرفته است.

این خواننده چندی پیش بود که در گفتگو با رضا رشید پور در برنامه «حالا خورشید» درباره اجرای این قطعه گفت: آنچه در حوزه فعالیت‌های موسیقایی من همواره مورد توجه بوده است، به کار بردن حداقل یک قطعه ملی – میهنی در هریک از آلبوم‌هایم بوده است. قطعه «خاک دلیران» هم یکی از این آثار است که در آلبوم «سرزمین مادری» از آن استفاده کردم و ترکیبی از شعر مولانا و پدرم است. البته بعد از اینکه قطعه را برای پخش به سازمان فرستادیم رد شد اما بنده بارها و بارها از آن دفاع کردم و بعد از برگزاری جلسات متعدد و اعمال تغییراتی بود که موفق به دریافت مجوز آن برای پخش از رسانه ملی شدیم.

وی افزود: خوشبختانه وقتی این قطعه مجوز گرفت مردم خیلی قطعه را دوست داشتند و من هم بسیار خوشحال بودم که این اثر توانسته روی ذهن شنیداری مردم جای خوبی باز کند. کما اینکه با همین انرژی‌های خوب بود که در کنسرت‌هایم از این اثر استفاده کردم و خیلی به من کمک زیادی کرد. این در حالی است که در همان دورانی که می‌خواستم کار را بسازم از ترانه‌ای که پدر نوشته بود حس بسیار خوبی دریافت کردم و خیلی راحت توانستم بر اساس این حس خوب کار را تولید کنم.

 افتخاراتی که در «خاک دلیران» ریشه گرفت/ قطعه‌ای که غیرمجاز بود!

نعمت اللهی که در این سال‌ها نسبت به دیگر دوران فعالیتی اش کم کار شده، در بخش دیگری از صحبت‌های خود بود که توضیح داد: خودم به خاک وطن عشق دارم و می دانم همه آدم‌های این دنیا به وطن‌هایشان عشق دارند. به همین سبب همواره تلاش می‌کنم در این زمینه فعالیت‌هایی داشته باشم. البته باید به این نکته هم اشاره کنم طی این سال‌هایی که کار می‌کنم تمام تلاشم را به کار بستم تا به گوش مخاطبان احترام گذاشته و هرکاری را به هر قیمتی منتشر نکنم در این زمینه هم همواره وسواس زیادی روی کلام داشتم و دارم. البته که پدر و مادرم در این زمینه کمک زیادی به من کردند و من قدردان انها هستم.

اگرچه طی سال‌های اخیر ترانه‌های متعددی در حوزه‌های ملی میهنی پیش روی مخاطبان قرار گرفته، اما فرآیند تولید بسیاری از این قطعات به گونه‌ای بوده که گروه تولید فقط مایل به تولید صِرف یک اثری بوده که بتواند کارنامه مدیریتی مجموعه مورد نظر را در این کارها پر کند. شرایطی که موجب فراموشی محض این ترانه‌ها و آثار موسیقایی شده‌اند. اما به قطع یقین هستند در این میان آثار و ترانه‌هایی مانند قطعه «خاک دلیران» که در حوزه موسیقی پاپ توانسته از خود یادگاری خوبی برای ذهن شنیداری مخاطبان باقی بگذارد.