چین و عربستان اخیران در حوزه توسعه روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی، انرژی، آموزشی و فرهنگی توافق نامه امضا کردند و در بیانیه ای مشترک نیز از ایران خواستند با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند و رژیم عدم اشاعه را حفظ کند و بر لزوم احترام به اصل حسن همجواری و عدم مداخله در امور داخلی کشورها تاکید کردند. همچنین چین و اعضای شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه ای مشترک از «ابتکار و تلاش» امارات در ماجرای جزایر سه گانه ایرانی حمایت کردند. حال برخی کارشناسان معتقدند این بیانیه ها پیام روشنی دارند و صراحتا از پیوستن چین به دیپلماسی جهانی علیه ایران خبر می دهند.
حشمت الله فلاحت پیشه پیام درباره امضای معاهده استراتژیک اقتصادی بین پکن و ریاض گفت: بخشی از غافلگیری همیشگی مسئولان ایرانی در قبال تحولات واقعی دنیای امروز است. در واقع سیاست خارجی ایران به شدت شعار زده است بنابراین واقعیت ها در آن دیده نمی شود.
وی افزود: وقتی در واقعیت اتفاقی می افتد این مسئله عامل غافلگیری مسئولان سیاست خارجی ما می شود. معتقدم قبل از آنکه مسئولان ما از چینی ها گلایه کنند یا از عربستانی ها عصبانی باشند، بهتر است یک ارزیابی واقعی از سیاست خارجی کشور انجام شود. امروز دیگر کشورها خود را مقید به روابط راهبردی نمی کنند، به عبارت دیگر روابط راهبردی روز به روز در حال کم رنگتر شدن است.
این استاد دانشگاه یادآور شد: کشورها امروز سیاست خارجی خود را متنوع می کنند و در این تنوع هم یک سلسله مراتب را براساس قدرت و نفوذ کشورها تعریف می کنند و مناسبات خودشان را با آنها شکل می دهند. چین و عربستان هم همین کار را کردند. عربستان از زمان بحران اوکراین متوجه ضعف آمریکا و غرب شد و سیاست انرژی خودشان را از یوغ راهبرد کلان انرژی آمریکا خارج کردند و آن را در خدمت منافع ملی خودشان قرار دادند.
وی ادامه داد: چین راهبردی موفقی دارد و آن این که مقابله های سیاسی و نظامی آمریکا را با گسترش نفوذ اقتصادی خودش پاسخ می دهد. این در حالی است که آمریکا نیمی از ناوگان نظامی خودش را به دریای چین جنوبی برد و سعی کرد خطوط گسل و چالش با چین را در همراهی با ۵ کشور همسایه چین فعال کند اما پکن برای پاسخ به این اقدام واشنگتن به قلمرو اقتصادی آمریکا حمله کرد.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی اظهار کرد: در سمت ایران، روز به روز مشخص می شود که تعریف رابطه راهبردی با چین و روسیه یک توهم بود چون فقط ایرانی ها چنین موضوعی را به زبان می آورند چون در عمل اتفاق نمی افتد و پکن و مسکو بازی های خودشان را پیش می برند.
وی افزود: چینی ها این پیام را به عربستان دادند که در شکست فشار حداکثری آمریکا علیه ایران، این چین است که با یک راهبرد نرم می تواند ملاحظات سیاسی-امنیتی اعراب در قبال ایران را به گونه ای پیش ببرد بنابراین معتقدم این یک تلنگر دیگری است تا سیاستمداران ایرانی از خواب جزمی بیدار شوند و واقعیت های دنیای امروز را واقع گرایانه تر تحلیل کنند.
حشمت الله فلاحت پیشه گفت: در دنیای امروز فقط ایران در حال توسعه کانون های دشمنی علیه خود است ولی در سراسر دنیا کشورها تلاش می کنند دوستان خود را افزایش دهند. این یک فرقی است که بین ما و سایر کشورها وجود دارد و امیدوارم یک تغییر راهبردی در حوزه سیاست خارجی ایران شکل بگیرد.
۲۱۲۲۰