مهسا مژدهی: روز ۱۷ آبان انتخابات میان دوره ای در آمریکا برگزار خواهد شد و دموکرات ها از همین حالا تقریبا مطمئن هستند که مجلس نمایندگان را از دست خواهند داد. خود بایدن به عنوان رییس جمهور آمریکا، استیضاح خود را اتفاق عجیبی نمی داند و به نظر می رسد ادامه کار برای او، پس از انتخابات میاندوره ای ۲۰۲۲ دشوارتر شود. او همین حالا هم بخشی از محبوبیت خود را از دست داده است و انتخابات آینده برای دموکرات ها، به معمایی سخت تبدیل شده است.
در خبرآنلاین با امیرعلی ابوالفتح در مورد انتخابات کنگره به گفتگو نشسته ایم:
وضعیت جمهوری خواهان در آمار و ارقام چگونه است؟ همه نگرانی دموکرات ها بردن طرف مقابل در انتخابات کنگره است. این نگرانی تا چه اندازه ریشه در واقعیت دارد؟
هم بر اساس نظرسنجی ها و هم کرسی هایی که به رای گذاشته می شود، به احتمال نزدیک به یقین جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان اکثریت را کسب خواهند کرد. اما در مجلس سنا شانس برای حفظ وضعیت شکننده دموکرات ها وجود دارد. در یک وضعیت قابل پیشبینی یکی از مجلسین کنگره از کنترل دموکرات ها خارج می شود. می تواند این وضعیت برای آنها وخیم تر باشد، در شرایطی که هر دو مجلس را از دست بدهند. اما احتمال بالاتر این است که کنگره دو جبهه می شود و یکی دست دموکرات ها می ماند و یکی به جمهوری خواهان می رسد.
وضعیت برای بایدن به عنوان رییس جمهور دموکرات آمریکا به چه شکلی در خواهد آمد؟ آیا اوضاع برای او که همین حالا هم محبوبیتش کاهش پیدا کرده، بدتر می شود؟
اینکه حزب رییس جمهور یک یا هر دو مجلس کنگره را از دست بدهد خیلی بد است. به خصوص اگر در دوره اول ریاست جمهوری باشد. در دوره دوم ریاست جمهوری مثلا اگر در سال ششم این اتفاق بیفتد برای شخص رییس جمهور مساله مهمی نیست. اما در سال دوم اگر برتری را در کنگره از دست بدهند، شانس رییس جمهور برای انتخابات بعدی که دو سال بعد است کمتر می شود. وقتی حزب اپوزیسیون یک یا دو مجلس را به دست بگیرد،از هر طرحی که بتواند باعث موفقیت رییس جمهور در انتخابات بعدی شود جلوگیری می کند.
پیروزی جمهوری خواهان در مجلس نمایندگان دو موضوع را پیش پای بایدن قرار می دهد. یک اینکه آن کمیته ششم ژانویه که می تواند اتهاماتی را شامل حال ترامپ کند، اثر گذاری اش را از دست می دهد. چون جمهوری خواهان اجازه نمی دهند رییس جمهور هم حزبی شان بی آبرو شود. بنابراین شانس ترامپ برای رهایی از یک خطر فوری وجود دارد و می تواند بر نتایج انتخابات ۲۰۲۴ اثر بگذارد. نکته بعدی اینکه جمهوری خواهان حاکم بر مجلس نمایندگان طرح استیضاح بایدن را رقم می زنند و این می تواند اثر گذار باشد. البته اینکه بایدن در دادگاه سنا محکوم شود خیلی احتمال کمی دارد. اما اینکه در دو سال باقی مانده از ریاست جمهوری بایدن، پای او به استیضاح کشیده شود، اتفاق خوبی برای دموکرات ها نیست.
اگر دو مجلس را نیز جمهوری خواهان ببرند اوضاع از همین هم برای بایدن و حزبش بدتر می شود.
با حضور نتانیاهو در قدرت در سرزمین های اشغالی و همزمان گسترش نفوذ جمهوری خواهان در کنگره آمریکا، آیا باید منتظر ایجاد مشکلات بیشتر برای ایران در منطقه باشیم؟
من در مورد نتانیاهو نمی توانم بگویم و نمی دانم و آن دیگر بحث های داخلی سرزمین های اشغالی است. اما وقتی جمهوریخواهان قسم خورده اند هر نوع توافق بین دولت بایدن و ایران را بهم بزنند، وقتی اکثریت را در مجلس نمایندگان داشته باشند، می توانند خلل ایجاد کنند. اصلا یکی از دستور کارهای آنها ضربه زدن به برنامه‌های داخلی و خارجی دولت بایدن است و یکی از موضوعات مهم برای دولت امریکا هم برجام و موضوع توافق هسته ای است. اما وضعیت برجام همین حالا هم که اکثریت را دموکرات ها در دو مجلس کنگره دارند، وضعیت مطلوبی نیست و در این دو سال دموکرات ها نتوانسته اند برجام را پیش ببرند و در دموکرات ها هم برخی با مذاکرات مخالف هستند. شرایط را از چیزی که هست بدتر خواهد کرد، اما نه اینکه تصور کنیم اگر دموکرات ها انتخابات را برنده می شدند، گره کوری که در مذاکرات با ایران ایجاد شده، باز می شد.
با توجه به عدم محبوبیت بایدن و تلاش ترامپ برای روی کار آمدن و کنگره ای که دارد به سمت جمهوری خواهان متمایل می شود، انتخابات در سال ۲۰۲۴ به کدام سمت می رود؟
یک سنت سیاسی در امریکا وجود دارد که اولین انتخابات میاندوره ای بعد از شروع یک دولت، حزب رییس جمهور یا شکست بخورد یا کرسی از دست بدهد. این شکست قابل پیشبینی است و تبدیل به سنت شده. نکته بعدی این است که دموکرات ها در حال حاضر مشکلات متعددی دارند و جدا از آن سنت وضعیت اقتصادی امریکا مطلوب نیست، تورم بالاست و قیمت انرژی در تابستان به بالاترین حد رسید. چشم انداز رکود وجود دارد و نرخ بیکاری بالا می رود و اگر این وضعیت تا ۲۰۲۴ باقی بماند، به بایدن لطمه می زند. اختلافات جناحی هم در بین دموکراتها وجود دارد. همه اینها به کنار، دموکرات ها با یک وضعیت نامطلوب در سال ۲۰۲۴ مواجه می شوند اگر دونالد ترامپ در انتخابات شرکت کند. شکست دادن او با این اندازه از محبوبیتی که در بخشی از جمهوری خواهان دارد، برای دموکرات ها دشوار خواهد بود. باید ببینیم نتیجه انتخابات ۲۰۲۲ چقدر است و ببینیم نمایندگانی که ترامپ از آنها حمایت کرده چقدر کرسی به دست می آورند. شکست دادن ترامپ با این مشکلاتی که اقتصاد آمریکا دارد، برای دموکرات ها وضعیت سخت و دردناکی خواهد بود و چه بسا در رقابت مجدد بین بایدن و ترامپ این بار ترامپ برنده شود.
۳۱۱۳۱۲