شاید دولت نتواند جلوی برنامه ریزی و اقدامات خارجی ها و دولت های متخاصم را برای برپایی حرکت های اجتماعی در داخل کشور بگیرد، اما حاکمیت می تواند دست به اقداماتی بزند تا از ایجاد بستر و زمینه برای ظهور نا آرامی هایی که از سال ۱۳۸۸ تا کنون هر از چندی رخ داده اند تا حد زیادی جلوگیری کند.
ابرچالش های موجود درکشور مثل تورم، بیکاری، عدم توسعه کشور، خشکسالی، معضلات معیشتی، تخریب شدید محیط زیست و ... باعث شده تا هر از چند گاهی تعدادی از اقشار مختلف مردم مثل بازنشستگان، فرهنگیان و دانشجویان دست به اعتراض بزنند. وقوع چنین حوادثی موجب شده تا اوضاع ایران در یک چرخه معیوب و یک حلقه باطل قرار گیرد. به طوری که انجام هر اقدامی از سوی دولتمردان نه تنها از مشکلات و گرفتاری های مردم نمی کاهد، بلکه وضع کشور را نیز وخیم تر می کند. برای مثال افزایش حقوق، باعث افزایش نقدینگی می شود. افزایش نقدینگی موجب بالا رفتن تورم می شود و تورم هم باعث افزایش نارضایتی می گردد. و یا اینکه وجود گشت ارشاد باعث ناراحتی تعداد زیادی از مردم به ویژه بسیاری از خانم ها می شود. رفتارهای برخی مأمورین انتظامی و امنیتی در گشت ارشاد باعث اتفاقات ناخواسته ای مانند مرگ مهسا امینی می شود. فوت مهسا باعث ایجاد اعتراضات در کشور می شود. برای مقابله با اعتراضات صورت گرفته، دولت ناچار به مسدود سازی شبکه های اجتماعی می شود و پلیس با معترضین برخورد می کند و تعدادی از آنها را دستگیر می کند. این رفتارها به نوبه خود باعث افزایش نارضایتی مردم از حاکمیت می شود. بنابراین همچنان این چرخه باطل و معیوب ادامه می یابد.
حال چه باید کرد تا کشور از دام این چرخه معیوب نجات یابد و شرایط جامعه عوض شود به طوری که اقدامات حکومت باعث افزایش رضایت مردم شود و کشور، خود را از عقب ماندگی ها نجات دهد و ایران حرکت رو به توسعه را آغاز کند. کسانی که با درس سیستم های پویا آشنا هستند می دانند که در چنین شرایطی باید اقداماتی انجام داد تا سیستم وارد چرخه مطلوب و یا حلقه منفی شود. به این مفهوم که انجام هر اقدامی از سوی حاکمیت، باعث افزایش رضایت مردم و در نتیجه کاهش مشکلات و گرفتاری های کشور شود. بنابراین برای برون رفت از وضع موجود، توجه به نکات زیر ضروری است.
۱- جدی گرفتن تمامی مشکلات و معضلاتی که باعث بروز اعتراضات می شود. مثل رفتارهای دستگاه های حکومتی بویژه سازمان های امنیتی و انتظامی و اداری با مردم به طوری که بهانه برای بروز اعتراضات ایجاد نشود.
۲- کمتر حرف زدن مسئولین و گوش کردن به حرف اکثریت مردم و نخبگان و شنیدن نظرات کارشناسان حوزه های مختلف
۳- مشخص نمودن این که دستگاه های مختلف حاکمیتی چه کارهایی را نباید بکنند و چه اقداماتی را نباید انجام دهند.
۴- بررسی نتایج اجرایی بعضی از قوانین و مقررات و نیز ارزیابی عملکرد برخی از سازمان ها مثل گشت ارشاد و ستاد امر به معروف به طوری که اگر وجود آنها از نبود آنها زیان بارتر است، فوری تعطیل شوند. در وضع فعلی مشاهده می شود که عملکرد گشت ارشاد باعث افزایش بدحجابی در کشور شده است.
۵- اولویت دادن به اقداماتی که منجر به رضایت اکثریت مردم می شود مثل کاهش حجم زندانیان، تسهیل امور اداری، رفع مسدود سازی از اینترنت و شبکه های مجازی، توسعه بهره گیری از فضای مجازی و رفع محدودیت ها از شخصیت های علمی، فرهنگی، سیاسی، هنری، ورزشی و اجتماعی کشور.
۶- رعایت حرمت زنان و احترام بیشتر به آنها نسبت به مردان و عدم درگیر شدن با زنان و دختران و عدم بازداشت آنها به هیچ عنوان
۷- حذف زندانی سیاسی از آمار زندانیان کشور
۸- رفتار خودی داشتن با معترضان و استفاده از شیوه قرآنی رحماء بینهم و درگیر نشدن با مردم
۹- استقبال از نقد و انتقاد و دیدگاه های متفکرین و دانشگاهیان و حوزویان و احزاب و انجمن ها و سازمان های مردم نهاد
۱۰- عدم افزایش انتظارات مردم با بیان وعده های غیر عملی
۱۱- نگفتن دروغ در شرح وقایع رخ داده
۱۲- عدم بیان تحلیل های غیر واقعی
۱۳- در اولویت قرار دادن عملی توسعه اقتصادی کشور با تکیه بر اقتصاد دانش بنیان و تدوین الگوی توسعه ایران با بهره گیری از نخبگان این حوزه
۱۴- بازخوانی و بروز رسانی فهم متولیان و تصمیم گیرندگان و قانون گذاران از مبانی و مناسک دینی
در نهایت باید همه دست اندرکاران حاکمیت و مدیران توجه کنند که اولین ویژگی یک مدیر در نظام اسلامی داشتن سعه صدر در رفتار با مردم و الکاظمین الغیظ در مواجهه با مخالفین و العافین عن الناس در برخورد با جامعه است. حضرت موسی وقتی به پیامبری برگزیده شد گفت: رب اشرح لی صدری و یسرلی امری و خداوند هم به رسول خویش محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: الم نشرح لک صدرک
حافظ هم بر اساس برداشت خود از مبانی اسلامی می فرماید: آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت با دشمنان مدارا
۲۱۲۲۰