فردای اقتصاد: بازارهای جهانی سهام و کالاهای پایه که همچنان در شوک افزایش‌های قدرتمند نرخ بهره توسط فدرال رزرو قرار دارد، اکنون باید با چالش‌های جدیدی نیز دست و پنجه نرم کند که هرکدام تاثیر متفاوتی بر روندهای کنونی خواهند گذاشت. اکنون اقتصادهای بزرگ دنیا در مواجهه با بحران‌های اقتصادی زیادی قرار گرفته‌اند. تقریبا به صورت روزانه رخدادها و آمارهای متفاوتی منتشر می‌شود که هرکدام یا به نوعی بر نگرانی‌های موجود می‌افزاید یا اندک امیدی را به بهبود ایجاد می‌کند.
پس از افزایش ۰.۷۵ درصدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو در ماه جاری و رساندن این نرخ به سقف ۱۴ ساله خود در اعداد ۳.۲۵ درصد، بازارهای جهانی شوک جدیدی را در اندام خود احساس کردند و این نگرانی با انتشار آمار ضعیف از شاخص PMI حوزه یورو و کشورهای اروپایی شدت بیشتری یافت؛ به طوری که علاوه بر ریزش‌های سنگین بازار سهام، کامودیتی‌ها نیز با کاهش قیمت زیادی مواجه شدند. طبق آخرین آمارها در زمان نگارش این گزارش، نفت حوالی ۸۶ دلار بر هر بشکه (کمترین سطح از میانه‌های ژانویه ۲۰۲۲)، طلا ۱۶۲۰ دلار و مس ۱۷۲۰ دلار قیمت می‌خورند و دیگر کامودیتی‌ها نیز شرایط مشابهی را طی می‌کنند. نگاهی به شاخص کالایی بلومبرگ که سبد متنوعی از مواد خام را پوشش می‌دهد، از نزول این شاخص به کمترین سطح از فوریه ۲۰۲۲ حکایت می‌کند. BCOM از سقف اخیر خود بیش از ۱۹ درصد فاصله گرفته و در حال حاضر عدد ۱۱۰ واحدی را نشان می‌دهد.
در این میان اما شاخص دلار با قدرت به روند صعودی خود ادامه می‌دهد و با ثبت یک سقف ۲۰ ساله جدید، به سطوح بالاتر از ۱۱۴.۵ واحد نیز دست یافت.
طی روزهای گذشته اما اتفاقاتی رخ داد که سردرگمی را در بازار کالاهای پایه و همچنین سهام بیشتر کرده و اتفاقاتی که در طول امروز رخ خواهد داد، همه سرمایه‌گذاران را در فاز انتظار نگه داشته است. کارشناسان و تحلیلگران مالی از طرفی نگران شرایط ایجاد شده در انگلستان و سیاست‌های آن کشور هستند و از سمتی نیز گفته می‌شود که روسیه افکار جدیدی برای فشار بر اروپا در ذهن دارد.
دلار از پوند نیز سبقت می‌گیرد؟
در روز جمعه و پس از صحبت‌های کواسی کوارتنگ صدرالعظم بریتانیا مبنی بر کاهش مالیات در بودجه این کشور، بازارها با چالش جدیدی مواجه شدند و از همه مهم‌تر، ارزش پوند انگلستان در یک کاهش کم‌سابقه، به کمترین مقدار خود در طول تاریخ رسید و در حال حاضر پایین‌تر از ۷۱.۰۶ دلار قرار دارد. کاهشی که نگرانی‌ها بابت تکرار اتفاق رخ داده برای یورو در مقابل دلار را تداعی می‌کند.
گفته شده است که طی این طرح، دولت بریتانیا قصد دارد مالیات را حتی بیشتر از کاهش ۴۵میلیارد پوندی در بودجه خود کاهش دهد. کاهش مالیات در حالی صورت می‌گیرد که انتظار می‌رود بریتانیا ۱۵۰ میلیارد پوند برای یارانه هزینه‌های انرژی برای مصرف کنندگان و مشاغل هزینه کند. بخش بزرگی از این استقراض باید از طریق اوراق قرضه تامین شود. گفته می‌شود بر خلاف کاهش‌های مالیاتی بزرگ در دهه ۱۹۸۰، کواسی کوارتنگ ۱۰ها میلیارد پوند برای تامین مالی برنامه‌های خود وام می‌گیرد و به این ترتیب در زمانی که بانک انگلستان نرخ‌ها را افزایش می‌دهد تا تورم را کنترل کند، به تقاضا می‌افزاید. این موضوع باعث شده است که انتظار برای افزایش بیشتر نرخ بهره بریتانیا نیز بالاتر برود و حتی صحبت از اهداف ۶ درصدی برای این نرخ به میان می‌آید.
در همین راستا صندوق بین‌المللی پول روز سه‌شنبه در بیانیه‌ای که در همین رابطه منتشر کرد، اعلام کرد که «ما بسته‌های مالی بزرگ و غیرهدفمند را در زمان تورم بالا توصیه نمی‌کنیم». این سازمان همچنین به دولت بریتانیا پیشنهاد کرد که برنامه‌های خود را بازنگری کند. صندوق بین‌المللی پول اهمیت نمادینی در سیاست بریتانیا دارد، کمک مالی این صندوق به بریتانیا در سال ۱۹۷۶ به دنبال بحران تراز پرداخت‌ها باعث کاهش شدید هزینه‌ها شد و مدت‌هاست که به عنوان یک نقطه پایان تحقیرآمیز در تاریخ اقتصادی مدرن این کشور تلقی می‌شود.
حال باید منتظر ماند و دید که هم‌زمانی سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو آمریکا و سیاست‌های جدیدی که قرار است دولت بریتانیا در پیش بگیرد، اتفاقی که چندی پیش برای یورو رقم زده شده را برای پوند نیز تکرار خواهد کرد یا خیر.
نشت نورد استریم؛ اتفاق یا توطئه؟
روز گذشته پس از آنکه اپراتور خطوط لوله نورد استریم (که از زیر دریای بالتیک، روسیه را به آلمان وصل می‌کند)، در فاصله کمتر از ۱۰ مایلی یکدیگر سه نشتی را در دو رشته لوله مجزا مشاهده کرد، شایعات پیرامون احتمال وجود توطئه افزایش یافت. اپراتور خط لوله نورد استریم این آسیب را بی‌سابقه خوانده و افزوده است که اکنون تخمین بازه زمانی عملیات بازسازی غیرممکن خواهد بود. تحلیلگران غربی سریعا به روسیه در ایجاد این خسارت مشکوک شدند که باعث می‌شود احتمال رسیدن گاز روسیه از طریق این خط لوله در زمستان امسال به اروپا ناچیز برآورد شود.
امروز با وجود کاهشی که در قیمت اکثر کامودیتی‌ها رخ داده است، گاز طبیعی و نفت روندی صعودی اما نه چندان قدرتمند به خود گرفته‌اند. از آنجا که برخی بروز این نشتی‌ها در خط لوله نورد استریم را سیاست جدید پوتین قلمداد می‌کنند، انتظار برای احتمال کاهش عرضه این دو انرژی حیاتی را از سمت روسیه افزایش یافته و همین موضوع محرکی برای رشد قیمت آن‌ها شده است.
حال باید منتظر ماند و دید که در ادامه، بازار جهانی در مواجهه چالش‌های جدیدی که پیش روی خود می‌بیند چه واکنشی نشان خواهد داد و در سمت دیگر، آیا سخنرانی‌هایی که از سمت سران فدرال رزرو در طول روز جاری منتشر خواهد، نشان از آرام شدن عطش افزایش نرخ بهره دارد یا قرار است سیاست‌های انقباضی در مقابله با اژدهای تورم سخت‌تر از قبل ادامه یابد.