با وجود اینکه بارها مسئولان دولتی مانند مدیران وزارت ورزش و جوانان بر اعطای وام فرزند آوری و ازدواج بدون توجه به کارت پایان خدمت تاکید کرده اند اما جوانان ایرانی همچنان اسیر بروکراسی اداری نقش کارت پایان خدمت در دریافت وام هستند.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، تسهیلات قرض الحسنه فرزندآوری یکی از تسهیلات تکلیفی بودجه ۱۴۰۱ برای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است. بر همین اساس در ۳۱ فرودین امسال بانک مرکزی دستورالعمل پرداخت تسهیلات فرزندآوری را به شبکه بانکی ابلاغ کرد.
براساس دستورالعمل طرح وام فرزند آوری، تسهیلات به پدر اطفالی که تاریخ تولدشان از یکم فروردین ۱۴۰۰ به بعد است و در داخل ایران متولد شده باشند در صورتی که نرخ باروری شهرستان محل زادگاه پدر یا فرزند، بالای ۲.۵ نباشد، تعلق می‌گیرد.
بر اساس بخشنامه ۲۶ تیر بانک مرکزی قرار شد دریافت هر گونه وام مستلزم ارائه مدارک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت افراد در سازمان وظیفه باشد بر همین اساس صرفا افرادی که در نظام وظیفه استعلام و پاسخ داشته باشند می‌توانند وام فرزند آوری دریافت کنند.
به این بخشنامه بانک مرکزی اعتراضات زیادی صورت گرفت و آنرا خلاف قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت دانستند.
در همین راستا رئیس بانک مرکزی اعلام کرد:ضمن توقف اجرای بخشنامه شرط استعلام نظام وظیفه، هماهنگی لازم با سازمان نظام وظیفه عمومی بهمنظور تسهیل در پرداخت وام یادشده به متقاضیان انجام شود.
نکته قابل توجه آن است که در بند (ب) ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی به صراحت آمده است که «دریافت هر گونه وام و کمکهای کشاورزی و صنعتی و دامداری و مسکن از طریق وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی، در مورد مشمولان وظیفه عمومی، مستلزم ارائه مدرک دال بر رسیدگی به وضع مشمولیت آنان از اداره وظیفه عمومی است».
پیش از این بانک مرکزی نیز در بخشنامه‌ای به بانک‌ها اعلام کرده بود که بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی، ارائه تسهیلات بانکی به مردان مشروط به «استعلام وضعیت نظام وظیفه عمومی» آنها است.
حذف شرط کارت پایان خدمت برای پرداخت وام فرزندآوری
بتدای مرداد ماه سالجاری بود که اجرای بخشنامه تعیین وضعیت سربازی برای پرداخت وام فرزندآوری با دستور رئیس کل بانک مرکزی متوقف شد.
با ابلاغ بخشنامه اخیر مبنی بر مشروط بودن ارائه تسهیلات فرزندآوری به افراد ذکور به استعلام وضعیت مشمولان از سازمان نظام وظیفه (حسب بند (ب) ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی)، رئیس کل بانک مرکزی دستور داد ضمن توقف اجرای بخشنامه مذکور، هماهنگی لازم با سازمان نظام وظیفه عمومی بهمنظور تسهیل در پرداخت وام یادشده به متقاضیان انجام شود.
مقرر شد با قید تسریع، موضوع در کمیسیون‌‌های تخصصی بانک مرکزی بررسی و پس از هماهنگی لازم با سازمان نظام وظیفه، بخشنامه اصلاحی برای اجرا به شبکه بانکی ابلاغ شود.
پیش از این و از سال۱۳۹۵ بر اساس هماهنگی‌‌های انجام‌شده بین بانک مرکزی و سازمان وظیفه عمومی، پرداخت تسهیلات ازدواج و بیماری‌‌های خاص از مفاد ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی مستثنی شده بود.
برای دریافت وام ازدواج نیازی به استعلام وضعیت نظام وظیفه نیست
این در حالی است که معاون امور جوانان وزیر ورزش و جوانان عنوان کرده بود پرداخت تسهیلات ازدواج بدون استعلام وضعیت نظام وظیفه عمومی مردان به آنها پرداخت می‌شود؛ اخیرا رئیس سازمان وظیفه عمومی فراجا اعلام کرده است که «طبق هماهنگی با بانک مرکزی به مشمولان غایب، تسهیلات بانکی تعلق نمی‌گیرد»
ما وحید یامین پور معاون امور جوانان وزیر ورزش و جوانان، پرداخت «وام ازدواج» به مردان را از این بخشنامه مستثنی دانسته و گفته بود «در تفاهمی میان بانک مرکزی و نظام وظیفه مقرر شد تسهیلات ازدواج و بیماری های خاص از این قانون مستثنی شوند و در حال حاضر برای دریافت وام ازدواج نیازی به استعلام وضعیت نظام وظیفه مردان نیست.»
یامین پور در صفحه توییتر خود با اشاره به اینکه سالها است وام ازدواج، از ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه مستثنی شده است، نوشته بود «با ابلاغ قانون جوانی جمعیت، بانک‌ها در خصوص وام فرزندآوری بلاتکلیف‌اند. بانک مرکزی خواستار مستثنی شدن این وام هم شده، ولی سازمان نظام وظیفه هنوز پاسخی نداده است.»
معاون وزیر ورزش و جوانان از نمایندگان مجلس درخواست کرده بود تا با هدف تسهیل ازدواج و فرزندآوری، قانون خدمت وظیفه عمومی را مورد بازنگری قرار دهند.
داشتن کارت پایان خدمت برای وام فرزند آوری الزامی نیست
قربان اسکندری مدیرکل دفتر امور بانکی و بیمه وزارت اقتصاد هم در این رابطه گفته است که تا جایی که من در جریان هستم کارت پایان خدمت برای وام فرزند آوری الزامی نیست بابت این قانونی وجود ندارد و تا آنجا که شنیدم نظام وظیفه در این خصوص مشکلی ندارد.
اما نکته جالب آن است که 29 شهریور ماه سالجاری سردار تقی مهری رئیس سازمان وظیفه عمومی فراجا به صراحت گفته بود که به مشمولان غایب هیچگونه وامی اعم از ازدواج و یا فرزندآوری داده نمی‌شود.
حالا جوان ایرانی اسیر بروکراسی اداری شده و برخی از آنها نمی توانند وام ازدواج و یا وام فرزندآوری بگیرند؛ آیا مجلس و دولت فکری عاجل برای حمایت واقعی از جوانان دارند؟
با وجود اینکه قانون جوانی خانواده و افزایش جمعیت مطرح تاکید بر حمایت از جوانان ایرانی دارد باید منتظر ماند و مشاهده کرد که آیا بانک مرکزی به عنوان یکی از بخش‌های مهم پرداخت وام فرزندآوری با نظام وظیفه چاره‌ای برای حل این مشکل می‌اندیشد یا کارت پایان خدمت به عنوان مانعی بزرگ برای پرداخت وام فرزند آوری است؟
انتهای پیام/