در این روزها شاهد افت حجم و ارزش معاملات و رکود در بازار سرمایه هستیم. دلیل این امر را می‌توان در عوامل متعددی جستجو کرد که مهمترین آن ابهام در تحقق برجام است.
دور جدید مذاکرات که از ۱۳ مرداد در وین از سرگرفته شد. در یک ارزیابی کلی اخبار مثبتی در مورد این دور از گفتگوها منتشر شد اما پس از گذشت چند هفته، تحول خاصی در زمینه احیای برجام صورت نگرفت. همین امر سایه سنگینی بر روی بازارها انداخته و فعالان بازارها را به صبر و نظاره گر شدن واداشته است تا تکلیف نهایی مشخص شود. احیا یا عدم احیا برجام بر فاکتورهای کلان اقتصادی من‌جمله نرخ ارز و تورم انتظاری تاثیرگذار است. انتظار می‌رود با تعیین تکلیف آن و رفع ابهام در این زمینه مجدداً شاهد آغاز روندها در بازارها باشیم.
در این میان لازم به ذکر است بازار سرمایه در هر دو حالت توافق و عدم توافق می‌تواند بازدهی مناسبی را برای فعالان خود به همراه داشته باشد. در سناریو احیای برجام، با کاهش انتظارات تورمی و خوشبینی که به وضعیت کلی اقتصاد رخ خواهد داد و با رفع موانع ناشی از تحریم‌ها، شرکت‌ها در وضعیت عملکردی مطلوبی قرار خواهند گرفت و بازار سرمایه نیز از این امر منتفع شده می‌تواند روند رو به رشدی را آغاز کند. در سناریوی عدم احیای برجام نیز متاسفانه تورم انتظاری افزایش یافته و این بار، رشد بازار سرمایه براساس انتظارات تورمی صورت خواهد گرفت که امید می‌رود سناریوی اول محقق شود.
البته متغیر اثرگذار دیگری نیز وجود دارد. در اقتصاد جهانی شاهد تداوم در روند افزایشی در نرخ بهره برای کنترل تورم هستیم. تداوم سیاست‌های انقباضی احتمال رکود در اقتصاد جهانی را بالا برده است که این امر می‌تواند تاثیرات منفی بر قیمت کامودیتی‌ها به جا بگذارد. البته فاکتورهای مختلفی بر روی قیمت کامودیتی‌ها تاثیرگذار است و تحلیل روند آن نیاز به بررسی عوامل مختلف در میان دو بخش عرضه و تقاضا دارد. برای نمونه می‌توان روند تغییرات قیمتی را در هفته گذشته مورد بررسی قرار داد، هرچند در ابتدا فشار عرضه در کامودیتی‌ها مانند فولاد، روی، آلومینیوم و مس تحت تاثیر سیاست‌های افزایش نرخ بهره و آغاز رکود احتمالی رخ داد اما تداوم سیاست‌های حمایتی و مشوق های اقتصادی چین در حوزه مسکن موجب رشد قیمت‌ها شد. لازم به ذکر است که چین به عنوان بازیگر اصلی و بزرگترین تولیدکننده و مصرف کننده کامودیتی‌ها نقش ویژه‌ای در این میان در شکل‌گیری قیمت‌ها دارد.
از آنجایی که اغلب صنایع بورسی ایران کامودیتی محور هستند. تغییرات قیمت کامودیتی‌ها می‌تواند تصمیمات سرمایه‌گذاری فعالان بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از این رو تحولات قیمتی کالاها در بازار جهانی به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای بنیادی در بازار سرمایه قلمداد می‌شود و همواره به طور دقیق از طرف فعالان بازار سرمایه رصد می‌شود. هرچند باتوجه به نوسانات رو به بالای نرخ ارز در کشور، افزایش نرخ ارز می‌تواند تا حدودی اثرات کاهش قیمت‌های جهانی را پوشش دهد و مانع از کاهش سودآوری شرکت‌های فعال در این زمینه شود.