ابوالفضل خدائی: روز یکشنبه کلاب هاوس خبرآنلاین با حضور ده هزار مخاطب و با موضوع "رسانه‌ها و احیای برجام؛ ضعف دیپلماسی عمومی یا نامحرمی مردم؟" برگزار شد که در آن کارشناسانی چون عبدالرضا داوری، حسن بهشتی پور، محمدفرهاد کلینی، روح الله جمعه ای و .... حضور داشتند.
در این نشست مجازی دیاکو حسینی در خصوص دیپلماسی عمومی دولت در مذاکرات رفع تحریم ها گفت: کسی توقع ندارد که این دولت و یا هر دولت دیگری اخبار مربوط به مذاکرات هسته ای را انتشار دهد. آمریکا که امروز به دیپلماسی عمومی به شکل گسترده ای فعالیت می کند اخباری از جزئیات مذاکرات را افشا نمی کند و به جای آن تنها به روایت داستان هایی اکتفا می کند. به یاد داشته باشیم دیپلماسی عمومی نقشی پدافندی در مهار قدرت نرم کشورهای رقیب و همچنین نقشی آفندی در ترویج قدرت نرم ایران دارد. این موضوع برای هر کشور دیگری نیز صدق می کند. در دنیایی که در ملت ها پر از بیداری سیاسی و انفجار آگاهی است نمی توان نسبت به جلب حمایت مردم در داخل و خارج بی تفاوت بود. ممکن است مذاکره کننده پشت میز مذاکرات احساس پیروزی کند اما وقتی روایت و داستان مذاکرات را ببازید، نتیجه نهایی نیز چیزی جز باخت نخواهد بود. مساله ای که بالعکس آن نیز وجود دارد. یعنی آنچنان در مذاکرات موفق ظاهر نشوید اما در داستان سازی از مذاکرات بتوانید موفق باشید که در این حالت برآیند نهایی پیروزی است. انسان ها و جوامع انسانی با همین روایت ها و داستان ها زندگی می کنند چرا که بخش عمده ای از سیاست روایت و داستان است نه الزاما آن چیزی که در عمل رخ می دهد.
حسینی همچنین با اشاره به اینکه در حوزه مسائل منطقه ای نیز هیچ نشانه ای از دیپلماسی عمومی ایران دیده نمی شود گفت: این نقصی قدیمی است و در دولت قبل نیز کم و بیش شاهد آن بودیم اما شدت نقص در این دولت واقعا خیره کننده است. به نظر می رسد از ظرفیت وزارت امور خارجه و سایر نهادها نیز در این رابطه استفاده ای نمی شود و رابطه با نخبگان کشور به عنوان یکی از ستون های دیپلماسی نیز بسیار ضعیف است. بنابراین ضعف دیپلماسی عمومی را نمی توان صرفا در انحصار مذاکرات دانست و معتقدم که هر چقدر نیز ایران در مذاکرات موفق ظاهر شود در نهایت در فروش این روایات و داستان ها عملکرد خوبی نخواهد داشت.
این کارشناس با اشاره به اینکه نمی توان پس از پایان مذاکرات نیز با یک مصاحبه روایت ها را مصادره کرد گفت: روایت و داستان جرعه جرعه و قطره قطره ساخته شده و به مخاطب عرضه می شود. بنابراین باید از مدت ها پیش تلاش می شد تا این روایت ها در خارج از ایران به فروش برود و البته با صداقت به مردم ایران. اما چنین اتفاقی رخ نداده و همچنان این پرسش مطرح است که چگونه قرار است این مساله رقم بخورد. علیرغم همه نواقص، دولت قبل در حوزه دیپلماسی عمومی و افکار عمومی بسیار پیشتاز نسبت به دولت فعلی بود. قصد تعریف از دولتی را ندارم چون که دیپلماسی عمومی بخش مهمی از دیپلماسی در عصر کنونی است. شاید در ۵۰ سال گذشته بدین شکل نبود اما امروزه چنین است و ما مهمترین بخش را به حال خود رها کردیم و ظاهرا هیچ تعریف و آشناییتی با آن نداریم که این باعث تأسف است.
وی در پایان گفت: دیپلماسی عمومی در عصر جدید و بیداری سیاسی مردم در گوشه و کنار جهان دقیقا متدها و تکنیک های تصویرسازی است. دیپلمات هایی که صرفا به شکل بیسمارکی به دنبال موازنه قدرت و هژمونی هستند و تصویرسازی را فراموش می کنند به سرنوشت روسیه یا کره شمالی امروز دچار می شوند. اگر ما به ابعاد مهم روایت، داستان و قصه در دیپلماسی عمومی توجه نداشته باشیم هیچگاه نمی توانیم برنده باشیم؛ چه بسا در میدان و عمل پیروز شده باشیم.
۳۱۱۳۱۱