از بهارستان تا اوین/ روایت نمایندگانی که محکوم به حبس شدند
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه آرمان ملی، روزگذشته همشهری آنلاین نوشت: «نماینده مردم گرمسار و آرادان در مجلس با حکم قطعی دادگاه، به 2 سال حبس تعزیری محکوم شد. با رأی شعبه ۶۷ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، اردشیر مطهری، نماینده مردم گرمسار و آرادان در مجلس، گرداننده اصلی یک کانال تلگرامی کذاب و موهن، با تعداد زیادی شاکی شناخته شد. شعبه ۶۷ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، رأی قطعی پرونده کانال موسوم به «حساب‌کشی» را صادر کرد و طبق آن، اردشیر مطهری، نماینده گرمسار و آرادان در مجلس به‌همراه یک نفر دیگر، گرداننده اصلی این کانال تشخیص داده شده است.
نماینده مردم گرمسار و آرادان در مجلس به اتهام مشارکت در نشر اکاذیب به تحمل 2 سال حبس تعزیری و از بابت توهین به پرداخت ۸۰ میلیون ریال جزای نقدی در حق دولت محکوم شده است. از این حکم، اجرای ۱۵ ماه از محکومیت حبس اردشیر مطهری و اجرای ۱۲ ماه از حبس مهدی خالقی، دیگر گرداننده این کانال تلگرامی برای مدت 3سال معلق شده است.» در دادنامه صادره در پرونده کانال حساب‌کشی آمده است: «...محرز گردیده، گرداننده اصلی کانال حساب‌کشی و ادمین آن، آقای اردشیر مطهری است؛ فلذا با رد تجدیدنظرخواهی تجدیدنظرخواهان مستند به بند الف ماده ۴۵۵ قانون فوق، چون آقایان اردشیر مطهری و مهدی خالقی فاقد سابقه محکومیت موثر کیفری هستند، با رعایت بند ث ماده ۳۸ و مواد ۴۰، ۴۶، ۵۰، ۵۱، ۵۲، ۵۳ و ۵۴ از قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ قرار تعلیق باقی‌مانده مدت حبس مندرج در دادنامه تجدیدنظر خواسته را به مدت سه سال صادر و اعلام می‌نماید؛ چنانچه تا پایان مدت تعلیق، مرتکب جرم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت نشوند، محکومیت تعلیقی آنان لغو و بی‌اثر خواهد شد. دادنامه، تجدیدنظر خواسته را با تعلیق اعمال شده تایید می‌نماید. این رأی طبق ماده ۴۴۳ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ قطعی است.» اما اردشیر مطهری که محکومیت خود به حبس تعزیزی را رد می‌کرد گفت که پرونده‌اش در دیوان‌عالی در حال بررسی و به منتج به حکمی مبنی بر حبس تعزیری نشده است.
قانون چه می‌گوید؟
اما آیا نمایندگان از مصونیت قضائی برخوردارند؟ اصل ٨٦ قانون اساسی، اصل مصونیت قضائی نمایندگان محترم مجلس است. در این اصل آمده که «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود کاملا آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد.» همچنین، در ماده ٧٥، آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی نیز، این موضوع مورد تاکید قرار گرفته است که اظهارنظر نمایندگان در مقام ایفای مسئولیت، آزاد و مصون از تعقیب است. علاوه بر اینها در ماده 9 قانون نظارت بر رفتار نمایندگان هم آمده است: «نمایندگان مجلس در مقام ایفای وظایف نمایندگی در اظهارنظر و رأی خود کاملا آزادند و نمی‌توان آنها را به سبب نظراتی که در مجلس اظهار کرده‌اند یا آرایی که در مقام ایفای وظایف نمایندگی خود داده‌اند تعقیب یا توقیف کرد.»
سرنوشت حکم عزیزی و احمدی چه شد؟
نمایندگانی در طول دوره نمایندگی بازداشت و با حکم قضائی مواجه وحتی زندانی شده‌اند. در ادامه به برخی از این احکام اشاره می‌شود. محمد عزیزی و فریدون احمدی از این نمایندگان بودند. یاشار سلطانی، خبرنگار و فعال رسانه چهارشنبه ۳۰ مرداد ۹۸ در حساب مجازی خود نوشت که فریدون احمدی به‌واسطه اخلال در بازار خودرو بازداشت شد. 2 شهریور 98 محمد عزیزی نماینده وقت مردم ابهر، خرمدره و سلطانیه در مجلس اظهارداشت: «ساعتی پیش بنده و فریدون احمدی نماینده مردم زنجان در مجلس شورای اسلامی از بازداشتگاه اوین آزاد شدیم.» 7 خرداد 99 هم محمد عزیزی نماینده سابق مجلس و یکی از متهمان پرونده فساد در حوزه خودرو با حکم مرجع قضائی برای اجرای حکم محکومیت بازداشت شد. براساس اعلام سخنگوی قوه‌قضائیه، محمد عزیزی و فریدون احمدی نمایندگان سابق مجلس شورای اسلامی به جرم معاونت در اخلال در نظام توزیع خودرو به 61 ماه حبس تعزیری محکوم شدند.
شانس عنابستانی خوب بود
اوایل بهمن سال 99، فیلم برخورد یک نماینده مجلس با پلیس راهور ناجا که از ورود خودروی وی به خط ویژه جلوگیری کرده بود حاشیه‌ساز شد و در نهایت علی‌اصغر عنابستانی، نماینده مردم سبزوار در مجلس شورای اسلامی با حکم دادگاه به‌دلیل سیلی‌زدن به یک سرباز پلیس راهور تهران به 3 ماه و یک روز حبس محکوم شد. اما 19 شهریور سال گذشته ذبیح‌ا... خداییان، سخنگوی قوه‌قضائیه درباره آخرین وضعیت پرونده درگیری علی‌اصغر عنابستانی، نماینده مجلس با یک سرباز راهور گفت: پرونده در دادسرای عمومی و انقلاب تهران تحت عنوان تمرد از دستور مامور نیروی انتظامی و ایراد ضرب به آن مامور تشکیل و با کیفرخواست به دادگاه ارسال شد و درباره برخی از اتهامات حکم برائت صادر شد. درباره ایراد ضرب بدون آزار حکم محکومیت در مرحله بدوی صادر شد که با اعتراض طرفین پرونده به مرجع تجدیدنظر ارسال شد و در آنجا شاکی اعلام گذشت کرد.
محمود صادقی بازداشتی مجلس دهم
محمود صادقی یکی دیگر از نمایندگان مجلس بود که در زمان نمایندگی حکم قضائی برایش صادر شد. تسنیم 29 اردیبهشت 99 نوشت: محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی حکم حبسش را تأیید کرده است. متن یادداشت محمود صادقی به شرح زیر است: «شعبه 36 دادگاه تجدیدنظراستان تهران تجدیدنظر خواهی اینجانب از رأی دادگاه شعبه 1057 کارکنان دولت را رد کرد و رأی دادگاه بدوی مبنی بر 10 میلیون جزای نقدی و 21 ماه حبس را عینا تأیید کرد. دادگاه قبلا وقت احتیاطی برای 28 تیر تعیین کرده بود، اما امروز مبادرت به صدور رأی کرد.»
مجلس ششم رکورددار
نمایندگان بازداشتی در مجلس ششم بیش ازسایر ادوار بودند. حسین لقمانیان در مجلس ششم سال ۸۱ به‌خاطر نطق خود در اعتراض به فعالان ملی و مذهبی محکوم و به مدت سه هفته روانه زندان شد. محمد دادفر نماینده بوشهر در مجلس ششم به اتهام انتشار یک مقاله در سال ۸۰ به هفت ماه حبس تعزیری و پرداخت جزای نقدی محکوم شد. فاطمه حقیقت‌جو نیز دیگر نماینده مجلس ششم بود که در دوران نمایندگی‌اش بازداشت شد. حکم بازداشت حقیقت‌جو را سعید مرتضوی صادر کرده بود. علت بازداشت نطق پیش از دستور حقیقت‌جو بود.