نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا چند روز پیش در اقدامی ستیزه جویانه در ضمن به چالش کشیدن مخالفت چین به جزیره تایوان سفر کرد. این اتفاق خشم شدید پکن و اقدامات تلافی‌جویانه متعاقب این کشور علیه پلوسی و آمریکا را از جمله قطع روابط در چند حوزه مهم از جمله در حوزه مقابله با بحران آب و هوایی در پی داشت.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک کنفرانس خبری اینترنتی با همتای فیلیپینی خود در شهر مانیل که پس از دیدارهایش با فردیناند مارکوس جونیور، رئیس‌جمهور جدید فیلیپین و چند مقام ارشد دیگر این کشور برگزار شد دست به اتهام زنی علیه چین زده و گفت پکن نباید مذاکرات بر سر موضوعات مهم جهانی را «به گروگان بگیرد».
تحولات اخیر سبب شده‌اند که روابط واشنگتن و پکن به بدترین سطح خود در سال‌های اخیر تنزل پیدا کند.
سفر پلوسی به این جزیره خودمختار در حالی خشم چین را برانگیخت که پکن تایوان را بخشی از خاک خود می‌داند و سازمان ملل نیز این امر را به رسمیت می‌شناسد.
چین روز پنج‌شنبه رزمایش‌های نظامی گسترده‌ای در سواحل تایوان آغاز کرد و روز جمعه ارتباطات خود را با آمریکا در چند حوزه حیاتی، از جمله مسائل نظامی و همکاری در حوزه مقابله با بحران آب و هوایی، به عنوان مجازاتی به تلافی سفر پلوسی به تایوان، قطع کرد.
بلینکن در پایتخت فیلیپین در واکنش به اقدامات پکن گفت: «ما نباید به دلیل اختلافات بین کشورهایمان، همکاری در مورد مسائل حائز نگرانی جهانی را به گروگان بگیریم. دیگران به درستی از ما انتظار دارند که به کار روی موضوعاتی که برای زندگی و معیشت مردم آنها و همچنین خود ما مهم است ادامه دهیم.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه اتهام زنی هایش علیه چین گفت پکن با قطع ارتباطش با آمریکا زمینه تغییرات آب و هوایی «آمریکا را مجازات نمی‌کند، بلکه جهان را مجازات می‌کند. بزرگترین انتشار دهنده کربن جهان اکنون از مشارکت در مقابله با بحران آب و هوایی امتناع می‌کند».
بلینکن مدعی شد شلیک موشک‌های بالستیک چین که در آب‌های اطراف تایوان فرود آمدند اقدامی خطرناک و بی‌ثبات‌کننده است.
او با لحنی هشدارآمیز علیه چین گفت: «آنچه برای تنگه تایوان رخ می دهد، کل منطقه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. از بسیاری جهات، کل جهان را تحت تأثیر قرار می دهد، زیرا تنگه تایوان، مانند دریای چین جنوبی، یک آبراه حیاتی است.»
وزیر خارجه آمریکا در ادامه صحبتهایش علیه چین گفت: «چین کانال‌های همکاری بین دو ارتش را که برای جلوگیری از ارتباط نادرست و اجتناب از بحران حیاتی هستند و همچنین همکاری در حوزه مقابله با جرایم فراملیتی و مبارزه با مواد مخدر را که به حفظ امنیت مردم در آمریکا، چین و فراتر از آن کمک می‌کنند، تعطیل کرده است».
بلینکن گفت به رغم اتخاذ اقدامات تلافی جویانه از سوی چین، به وانگ یی همتای چینی خود روز جمعه در کامبوج، جایی که آنها در نشست سالانه وزرای خارجه اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) شرکت کردند، گفته است که واشنگتن نمی‌خواهد اوضاع را تشدید کند.
وزیر خارجه آمریکا مدعی شد: «ما به دنبال تنش زدایی هستیم و فکر می‌کنیم که گفت‌وگو عنصر بسیار مهمی برای این امر است».
بلینکن بالاترین مقام آمریکایی است که از زمان روی کار آمدن مارکوس جونیور به ریاست جمهوری فیلیپین در ۳۰ ژوئن پس از کسب پیروزی قاطع در انتخابات کشورش، به فیلیپین سفر می کند. مارکوس جونیور در نشست کوتاهی با بلینکن گفت که از چرخش وقایع ناشی از سفر اخیر پلوسی به تایوان شگفت زده شده است.
این رئیس جمهور جدید فیلیپین بر اساس متنی منتشر شده از سوی کاخ ریاست جمهوری کشورش اظهار کرد: «اگر بخواهم کاملا صادقانه بگویم فکر نمی‌کنم (این سفر) تعارض را تشدید کرده بلکه فقط نشان داد که شدت آن تعارض چقدر بوده است»
وی افزود: «این فقط نشان می دهد که صحنه دیپلماسی بین المللی در منطقه چقدر ناپایدار است».
مارکوس جونیور همچنین از روابط بین مانیل و واشنگتن، که با هم پیمان مشترک دارند و از کمک‌های آمریکا به فیلیپین در طول سال‌های گذشته تحسین کرد.
بلینکن نیز خطاب به این رئیس جمهور جدید فیلیپین بر تعهد واشنگتن به معاهده دفاع متقابل سال ۱۹۵۱ با فیلیپین و «همکاری با این کشور در حوزه چالش های مشترک» تاکید کرد.
بلینکن جمعه شب پس از شرکت در نشست وزیران خارجه آسه آن در کامبوج که در آن همتایان چینی و روسی او نیز شرکت کردند وارد مانیل شد.