دکتر مهتاب محتشم پور در گفتگو با خبرنگار بهداشت نیوز در تعریف روانشناس گفت: روانشناس کسی است که تحصیلات آکادمیک در رشته های مختلف روانشناسی دارد، از نظر صنفی - حرفه ای هم روانشناس کسی است که علاوه بر اینکه تحصیلات آکادمی دارد، براساس تحصیلات می تواند دنبال پروانه فعالیت حرفه ای خود برود و با داشتن شماره نظام به طور مستقل کار کند.
روانشناس خوب چه مشخصاتی دارد؟
وی تصریح کرد: روانشناس تحصیلات دارد اما روانشناس یا روان درمانگر خوب علاوه بر تحصیلات، مهارت درمان گری هم دارد. یعنی فردی است که می توان به او از اعتماد کرد. یک روان درمان گر خوب در ابتدا باید اخلاق حرفه ای را رعایت کند. طرز پوشش، صحبت کردن و حتی نشستن و ارتباط برقرار کردن خود را در برابر مراجعین حفظ کند.
این روان درمانگر اضافه کرد: روانشناس خوب باید گوش دادن فعال داشته باشد، به موقع بتواند ارزیابی درست از وضعیت مراجع خود داشته و در نهایت بتواند تشخیص درست انجام دهد و در صورت نیاز اگر افرادی نیاز به درمان دارند آن ها را مشاوره درست دهد.
محتشم پور گفت: کسی که تحصیلات روانشناسی دارد، در صورت داشتن صفحه در فضای مجازی، عنوان کامل، تخصص و شماره نظام خود را در بیوگرافی خود حتما می نویسد و چون شماره نظام برای روانشناس حکم هویت را دارد، بنابراین مخاطبین جذب این فرد می شوند چون می دانند سازمان نظام روانشناسی او را تأیید کرده و این فرد مورد اعتماد است.
این مدرس دانشگاه اشاره کرد: ما گروهی از روانشناسان را داریم که در حال دریافت پروانه هستند اما این افراد هم شماره عضویت دارند و کسانی شماره عضویت سازمان را دارند که حداقل مدرک تحصیلی آن ها کارشناسی ارشد در رشته مشاوره و روانشناسی است.
وی ادامه داد: بنابراین افرادی که هنوز پروانه نظام را دریافت نکرده اند نیز در صورت فعالیت مجازی در شبکه های اجتماعی مختلف باید شماره عضویت و مشخصات تحصیلی و دانشگاهی خود را به طور کامل در صفحه شخصی خود بیاورند و به این شکل مردم می توانند روانشناسان معتبر را تشخیص بدهند.
محتوایی که روانشناس نماها تولید می کنند علمی و معتبر نیست
مسئول اداره صدور مجوز سازمان نظام روانشناسی و مشاوره گفت: محتوایی که روانشناسان خوب و معتبر در صفحات مجازی تولید می کنند و محتوایی که روانشناس نماها تولید می کنند کاملا متفاوت است. مثلا قوانین و تکنیک هایی را روانشناسان زرد در صفحات خود می آورند که اصلا در علم روان درمانی وجود ندارد و این افراد برای جذب مخاطب فقط اینگونه محتواها را می آورند و اصلا زیربنای علمی ندارند.
محتشم پور اضافه کرد: روانشناس نماها یا روانشناسان زرد با حرف های شیرین فقط قصد ایجاد کشش در مخاطبان و افزایش فالور دارند. این افراد مخاطبان را تا جاهای باریک و حساس می کشانند و سپس او را در اوج وابستگی با ذهنی برآشفته رها می کنند و در این مرحله دیگر کمک به مخاطبان ِ آسیب دیده بسیار سخت است.
این روان درمانگر تأکید کرد: آنچه بیشتر در صفحات شخصی روانشناس نماها مشاهده می شود این است که اسم خود را می نویسند و در زیر آن انواع قانون ها و تکنیک ها را برای جذب مخاطب معرفی می کنند در حالیکه روانشناسی که تحصیلات آکادمیک دارد،علم و سواد خود را با اینگونه جملات زرد زیر سوال نمی برد، چون شاید به دید عموم این گونه جملات جذاب و انگیزشی باشند اما واقعا جایگاهی در علم روانشناسی ندارند.
برای تشخیص روانشناسان معتبر از روانشناسان زرد چه کنیم؟
وی خاطر نشان کرد: مردم می توانند برای تشخیص روانشناس نماها از روانشناسان معتبر، وارد سایت سازمان نظام روانشناسی شوند، قسمتی در سایت هست با عنوان افراد پروانه دار و مراکز تحت نظر سازمان نظام، اگر این افراد جزء این لیست نباشند نشان می دهد این فرد پروانه ندارد، بنابراین مورد تأیید سازمان نظام نیست.
این مدرس دانشگاه گفت: در ضمن بخشی از اسامی روانشناسان معتبر و مورد تأیید سازمان در سایت قدیمی ماست که افراد می توانند با مراجعه به سایت فعلی، وارد قسمت بالای سایت که نوشته شده "سایت قدیم" شوند و اسامی روانشناس مورد نظر خود را جستجو کنند.
مهتاب محتشم پور یادآور شد: سازمان نظام روانشناسی و مشاوره طی دو یا سه مرحله لیستی از روانشناس نماها یا روانشناسان زرد را ارائه داده، اگر فردی واقعا نگران است که در دام چنین افراد کلاهبرداری نیفتد، آن لیست ها را حتما مشاهده کند شاید نام فرد کلاهبردار یا روانشناس نما را احتمالا در این لیست ها ببیند.
مردم نباید گول حرف های ظاهری و هیجانی روانشناس نماها را بخورند
وی با بیان اینکه مردم باید خودشان نیز آگاه باشند و واقعیت سنجی انجام دهند، عنوان کرد: اینکه فرد اینقدر هیجانی باشد که فقط با اسم و مشخصات ظاهری و یک سری جمله های هیجانی و احساسی به سمت فردی کشیده می شود با اینکه واقعا به دنبال فردی باشد که به او کمک کند خیلی شرایط متفاوتی است.
مسئول اداره صدور مجوز سازمان نظام روانشناسی و مشاوره گفت: خیلی از بحث هایی که روانشناس نماها مطرح می کنند واقعا بحث های عمیق روانشناسی نیست که بتوانند به فردی که آسیب دیده کمک کنند، مصداق کار این افراد مثل گول زدن یک بچه است که او را به سمت درس خواندن بکشانند در حالیکه چون آموزش های آن ها پایه و اساس ندارد، در نهایت نمی توانند کمکی به فرد کنند.