شهرستان رازوجرگلان در ۱۲۰ کیلومتری مرکز خراسان شمالی قرار دارد و بیشترین تمرکز جمعیتی قوم ترکمن این استان در این شهرستان مرزی است و در حالی این منطقه مرزی قطب کشتی آلیش کشور را به یدک می کشد که ورزشکارانش با وجود کمبود امکانات در تیم ملی عضویت دارند و همواره در رقابت های آسیایی و جهانی افتخارآفرینی کرده اند.
آلیش کاران این شهرستان مرزی با سخت ترین شرایط ممکن در زمین های خاکی و کشاورزی که جای سالن نداشته را برای آنها پر کرده است، تمرین می کنند تا با کسب عناوین و افتخار آفرینی همواره فیتیله های امید را بین اهالی ورزش دوست روشن نگه دارند.
«مصطفی پرویزی» از آلیش کاران پرافتخار کشور و آسیاست که ۲ سال پیش در رقابت‌های آسیایی آلیش قرقیزستان در وزن ۸۴ کیلوگرم با گردن آویز برنز به کشور بازگشت.
وی متولد ۱۳۷۶ اهل روستای بک پولاد از توابع شهرستان رازوجرگلان است که با ۲۵ سال سن در کارنامه ورزشی خود افتخارات متعددی دارد که در گفت و گویی با خبرنگار ایرنا از مشکلات کشتی آلیش در این شهرستان مرزی می گوید و بر این باور است که این رشته ورزشی استعدادها و ظرفیت‌های بسیاری دارد و اگر مورد توجه مسوولان قرار گیرد، شاهد اتفاقات بسیار خوبی در عرصه این ورزش خواهیم بود.
پرویزی که اینک دبیری کمیته آلیش خراسان شمالی را برعهده دارد در ادامه به سوالات خبرنگار ایرنا پاسخ می دهد:
ایرنا: چرا کشتی آلیش را به عنوان ورزش اصلی خود انتخاب کردید؟
ورزش را از ۱۴ سالگی در رشته گورش (آلیش) آغاز و چندین سال است که مفتخر به پوشیدن لباس تیم ملی شدم، علاوه بر این مدتی نیز در رشته جودو به دلیل یکسانی تکنیک‌های آن با آلیش فعالیت داشتم، اما از آنجا که این رشته از ورزش های آبا و اجدادی ما است و محبوبیت زیادی نیز در این منطقه دارد، رشته اصلی ورزشی من است.
آلیش در بین ترکمن های خراسان شمالی از محبوبیت خاصی برخوردار است و استقبال مردم از این ورزش تاثیر زیادی بر علاقه مندی مند گذاشت و به این سمت سوق پیدا کردم.
ایرنا: از چگونگی کسب نشان برنز در رقابت های قرقیزستان بگویید؟
خودم را برای کسب نشان طلای آسیا آماده کرده بودم و با انگیزه ای قوی در مسابقات حاضر شدم، ولی شاید کم تجربگی موجب شد که در برابر حریف ازبک مغلوب شوم و با ضربه فنی آلیش کار قرقیز به نشان برنز دست یافتم.
به نظرم اگر مسابقات زیادی همچون مسابقات لیگ برگزار می شد و فعالیت های این ورزش محدود به رقابت‌های قهرمانی کشوری انتخابی تیم ملی نبود، با آمادگی بهتری در مسابقات حضور پیدا می کردم و نتایج خوبی کسب می کردم.
متاسفانه مسابقات این رشته در کشور به صورت منظم برگزار نمی شود و اگر رقابت های کوراش به صورت دوره ای و ادامه دار باشد با آمادگی بیشتری در رقابت های قاره ای و جهانی شرکت خواهیم کرد.
ایرنا: رازوجرگلان یکی از قطب های آلیش کشور است، آیا توجه ای به این رشته ورزشی در این منطقه شده است؟
معمولا برای کشف استعدادهای ورزشی برنامه های هدفمندی وجود دارد و در جهت پیشرفت ورزشکاران سرمایه گذاری می شود، اما متاسفانه در این منطقه مرزی که عنوان دار پایتخت آلیش است به ورزشکاران بهایی داده نمی شود، به گونه ای که جوانان جرگلانی در زمین ها شخم زده کشاورزی تمرین می کنند و این زمین ها سالن تمرینات آلیش کاران این منطقه برای کسب آمادگی است.
این درحالی است که این شهرستان مرزی آلیش کاران زیادی در رقابت های کشوری، آسیایی و جهانی معرفی کرده است و علاوه بر این افراد زیادی نیز علاقه مند به حضور در تمرینات هستند اما در بخش جرگلان که بیش بیش از ۳۰ هزار نفر جمعیت دارد یکی دوتا تشک جوابگو نیست.
ایرنا: برای پیشرفت این رشته ورزشی و حفظ عنوان داری آلیش این منطقه مرزی چه باید کرد؟
فعالیت و افتخارآفرینی در رشته های ورزشی و به ویژه در سطح قهرمانی مستلزم حمایت بیشتر مادی، معنوی و فراهم ساختن امکانات لازم است، زیرا که بدون فراهم کردن تشک های بیشتر و سالن های اختصاصی کسب افتخارآفرینی و حفظ عنوان داری در این رشته ممکن نیست.
همچنین باید خانه کشتی در این منطقه مرزی ایجاد کرد تا با همفکری فعالان این عرصه بتوانیم مشکلات این ورزش را احصا و برنامه های هدفمندی را طرح کنیم.
ایرنا: حرف پایانی خود را بگویید؟
از مسئولان استانی می‌خواهم به رشته‌های مدال آور مانند کشتی آلیش اهمیت بیشتری دهند و قهرمانان این رشته را فراموش نکنند، زیرا که رازوجرگلان در کشتی آلیش ظرفیت‌های بی نظیری دارد و امیدواریم مشکلات سالن ورزشی و استعدادیابی این شهرستان برطرف شود.
بیش از ۱۰۰ آلیش کار استان، زیر نظر هیات ورزشی کشتی خراسان شمالی به شکل ساماندهی شده فعالیت می کنند.
شهرستان رازوجرگلان که در شمالی‌ترین نقطه استان قرار دارد، هم مرز با کشور ترکمنستان بوده و دارای ۳ بخش مرکزی، جرگلان و غلامان است و ۷۵ درصد جمعیت این منطقه روستایی هستند.
سرانه ورزشی در این شهرستان مرزی به ازای هر شهروند ۴۵ سانتی‌متر است که کمترین میزان در استان خراسان شمالی است.
آلیش در زبان ترکی به معنای شروع کردن و گرفتن بوده و نام نوعی کشتی به نام «کشتی باشال» هم هست که این رشته در کشورهای آسیای میانه مانند قرقیزستان، ازبکستان، لیتوانی و قزاقستان دارای ریشه ای کهن است و در ایران نیز در استان های خراسان، گلستان، مازندران، سمنان و چند منطقه دیگر طرفداران بسیاری دارد.
فعالیت‌های بین‌المللی این ورزش از سال ۱۹۹۰ آغاز شده و در سال ۱۹۹۵ نخستین دوره مسابقات بین‌المللی آلیش با قوانین همگن در کشور قرقیزستان در بخش مردان و زنان برگزار شد.
خراسان شمالی دارای ۳۰۱ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان است که بیشتر این مساحت در شهرستان راز و جرگلان واقع است.