رضا ترابیان مهاجم و مدافع سابق پرسپولیس، پاس و تیم ملی رفاقت دیرینه‌ای با یحیی گل‌محمدی دارد و شاید بهترین گزینه برای صحبت پیرامون سرمربی سرخ‌ها و اتفاقاتی که برای او افتاده، باشد. ترابیان چند ماهی است همراه خانواده در کانادا زندگی می‌کند اما از اتفاقات پیرامون پرسپولیس و دوست صمیمی‌اش غافل نیست. گفت‌وگو با او را می‌خوانید:
پرسپولیس بعد از ۵ فصل متوالی قهرمانی لیگ برتر به جامی دست نیافت تا یحیی و کادرش بشدت زیر فشار انتقادات قرار بگیرند.
قهرمان نشدن بعد از ۵ قهرمانی یک چیز طبیعی است. توقعات از پرسپولیس بالا بود اما همه می‌دانستند پرسپولیس کار دشواری دارد. من در ابتدای فصل قبل به یحیی گفتم قهرمانی ششم واقعاً سخت‌تر است. پرسپولیس برای این منظور هم باید بازیکنان اصلی‌اش را حفظ می‌کرد هم تقویت می‌شد اما سه تا از بهترین‌هایش را از دست داد. آنها مشکلات مالی داشتند و نتوانستند کنعانی، نوراللهی و مغانلو را حفظ کنند. این سه بازیکن در خطوط سه‌گانه پرسپولیس نقش اصلی و تعیین کننده‌ای داشتند. این فصل غیر از مشکلات مالی، پنجره نقل و انتقالاتی هم مدام بسته می‌شد و بازیکنان جایگزین هم جواب ندادند و مشخص بود به مشکل برخواهند خورد اما با همه این مشکلات میانگین امتیازی خوب بود و به نظرم کادر فنی خیلی خوب کار کرد. با ۶۳ امتیاز معمولاً تیم‌ها قهرمان می‌شوند ضمن اینکه باید رزومه یحیی و کادرش را در دو سال و نیمی که آمدند نگاه کنیم که کارنامه فوق‌العاده و قابل قبولی داشتند چون دو قهرمانی لیگ برتر، یک نایب قهرمانی آسیا، یک سوپرجام و یک نایب قهرمانی لیگ برتر آوردند. امسال هم فاصله‌شان تا صدر بد نبود اما انصافاً استقلال هم خوب تقویت شد و خوب نتیجه گرفت.
آنها خیلی خوب کار کردند و قهرمان شدند اما اینکه همه از پرسپولیس و یحیی توقع قهرمانی داشتند یک چیز بیشتر بود. در کل به نظرم نتیجه معقول بود. شما نگاه کنید بضاعت مالی باشگاه چگونه بوده. چه کسی می‌تواند بیاید و دو بار تیم را قهرمان لیگ برتر کند و به فینال آسیا ببرد و بعد هم یک نایب قهرمانی بیاورد. توقع همیشه وجود دارد و پرسپولیس همیشه باید جام ببرد. این طبیعی است اما کارنامه کادر فنی خوب بوده. امسال هم اگر به این تیم کمک کنند و بتوانند بازیکنان خوبی بگیرند و جوانگرایی کنند راحت می‌توانند دوباره قهرمان شوند.
نظرتان در مورد بازیکنان جدیدی که پرسپولیس به خدمت گرفته چیست؟
خب بیرانوند که نفر اول ایران است و برگشتنش شانس خوبی برای پرسپولیس بود. البته او یک زمانی بازی نکرده و یک مقطع زمانی لازم دارد تا به شرایط ایده‌آل برگردد. باید به او کمک کنند تا اعتماد به نفس و انگیزه‌اش را پیدا کند. پورعلی گنجی هم مدافع فوق‌العاده‌ای است اما نمی‌دانم شرایطش چگونه شده.
بیشتر از ده ماه است که از مصدومیتش می‌گذرد.
خب همین مسأله یک مقدار نگران کننده است و تایم لازم دارد تا برگردد. فکر کنم پرسپولیس باید جور او را بکشد و به این بازیکن کمک کند. درست مثل رضا اسدی که قبل از اینکه به پرسپولیس بیاید بازی نکرده بود و خیلی نتوانست کمک کند. امیدوارم پورعلی گنجی به شرایط خوبش برگردد و کیفیت لازم را ارائه کند.
روند نقل و انتقالاتی پرسپولیس و بازیکنانی که جذب شدند هواداران را امیدوار کرده اما آیا به خدمت گرفتن بازیکنان شاخص می‌تواند متضمن موفقیت باشد؟
اینکه برویم دنبال اسم‌ها کافی نیست، هر چند بازیکن خوب هم به وفور پیدا نمی‌شود اما باید دنبال بازیکنان مفید بود. به نظرم دانیال اسماعیلی‌فر می‌تواند مفید باشد.
می‌شود او را بهترین خرید پرسپولیس بدانیم؟
بله دقیقاً او بهترین و امیدوارکننده‌ترین خرید بوده. سروش هم شرایطی شبیه بقیه بچه‌ها دارد و کم‌کم پا به سن می‌گذارد اما امیدوارم کیفیت گذشته‌اش را داشته باشد. به نظرم پرسپولیس نیاز به نیروی جوان و جدیدی دارد، مثل همین دانیال. باید خون تازه‌ای در این تیم جریان پیدا کند و یک آینده‌ای وجود داشته باشد تا باشگاه چند سال بتواند استفاده خوبی از بازیکنانش ببرد. به نظرم دانیال بهترین است و فوق‌العاده بوده.
گولسیانی هم تا الان آخرین خرید بوده.
بالاخره تیم باید جایگزین‌های خوبی داشته باشد تا در کوران بازی‌ها که برای دفاع وسط‌ها مشکل ایجاد می‌شود نفرات را جابه‌جا کنند. بعد از اینکه شجاع و کنعانی رفتند یا جلال پا به سن گذاشت بعضاً حتی از کمال در دفاع میانی استفاده می‌شد و تیم در این منطقه مشکل داشت. امیدوارم گولسیانی هم جواب بدهد اما باید بگویم در کل نسبت به فصل قبل باشگاه در نقل و انتقالات فعال‌تر بوده. البته من دوست داشتم بازیکنانی را به خدمت بگیرند که سال دیگر هم از آنها استفاده شود.
بحث جذب مهاجم هم مطرح است و یحیی در آخرین صحبت‌هایش تأکید کرد که حتماً باید خط حمله را تقویت کنیم.
حتماً باید مهاجم بگیرند چون خط حمله تیم بالانس نیست. الان مهدی عبدی حضور دارد که مهاجم خوبی است اما در تمام بازی‌ها خوب نیست و نوسان دارد. البته او بازیکن فوق‌العاده‌ای است و خیلی وقت‌ها نتیجه را عوض کرده و گل‌های حساس زده، پاکدل هم هست که نیاز به تجربه بیشتری در پرسپولیس دارد اما باید یک مهاجم ششدانگ بیاید. معمولاً پرسپولیس در سال‌های گذشته یک مهاجم سرزن می‌گرفت و کنارش یک مهاجم دیگر به عنوان مکمل حضور داشت. مثلاً مغانلو فصل قبل کنار عیسی بود و بعضاً عبدی هم کمک می‌کرد. یکی سرزن، یکی تکنیکی.
الان هم بحث بازگرداندن دوباره مغانلو به پرسپولیس مطرح شده.
مغانلو اگر بیاید خیلی می‌تواند کمک کند. الان مثل گذشته نیست، فوتبال‌مان فیزیکی‌تر شده و بازیکنان بیشتر می‌دوند و می‌جنگند. قبلاً بازیکنان و استعدادهای زیادی از شهرستان‌ها گل می‌کردند و خریدهای امیدوار کننده‌ای بودند که به استقلال و پرسپولیس می‌آمدند اما الان این استعدادها در فوتبال‌مان کم شده و به نظر می‌رسد فوتبال‌مان از ریشه ضعیف و خالی شده است. در دوره ما آنقدر بازیکن خوب زیاد بود که پرسپولیس و استقلال نمی‌دانستند کدام پدیده را بردارند و تیم‌ها نیاز به بازیکن خارجی نیاز نداشتند کما اینکه اصلاً بازیکن خارجی در فوتبال‌مان نبود اما الان شرایط فرق کرده. در نهایت باید بگویم امسال پرسپولیس در نقل و انتقالات بهتر عمل کرده اما هنوز بالانس نشده و هم بازیکنانی که فیکس هستند و هم بازیکنانی که جایگزین می‌شوند باید در کوران مسابقات کیفیت بالایی ارائه دهند.
چند روز قبل از مدیرعامل باشگاه پرسپولیس در یک برنامه ورزشی تلویزیونی درباره رقم قرارداد یحیی سؤال شد که ایشان گفت رقم قرارداد دو ساله یحیی کمی پایین‌تر از ۴۰ میلیارد تومان است. بعداً باشگاه این را اصلاح کرد و گفت این مبلغ برای سه فصل بوده اما این رقم در فضای مجازی و هواداران تیم‌های رقیب سر و صدای زیادی به پا کرد.
اتفاقاً دیشب داشتم با دوستانم در این باره صحبت می‌کردم. یحیی الان ۵۲ سال سن دارد و من از ۳۲ سال قبل با او دوست هستم. یحیی از ۱۸ سالگی همیشه جزو بهترین‌ها بود و تا زمان ۳۵-۳۴ سالگی بازی می‌کرد.
اتفاقاً تا سن بالایی هم بازی کرد.
برای اینکه نیاز داشت. یحیی بعد از دوران بازیگری‌اش بلافاصله مربیگری را شروع کرد و از همان سال اول نتایج خوبی گرفت و همیشه تیم‌هایش خوب بودند؛ چه در لیگ یک چه لیگ برتر. یحیی باهوش بود و غیر از یکی دو فصل همیشه تیم‌هایش یا اول بودند یا در کورس قهرمانی قرار می‌گرفتند. در واقع تیم‌های یحیی همیشه جزو خوب‌های فوتبال‌مان بوده. او خودش را با این نتایج نشان داد و کلی زحمت کشید اما او تا ۹-۸ ماه قبل که من به کانادا بیایم هنوز مستأجر بود و خانه‌ای نداشت. اینها را مردم نمی‌دانند اما یحیی مستأجر بود چون همیشه قراردادهایش جوری بود که فقط خوب زندگی کند و اجاره خانه بدهد و کمک حال خانواده‌اش باشد. یعنی به اندازه یک زندگی خوب در تهران پول می‌گرفت که شامل غذا، پوشاک و سالی یکی دو تا مسافرت باشد. یحیی هیچ‌وقت دنبال بیزینس نبوده چون تمرکزش روی فوتبال بود. حالا حساب کنید آدمی که ۳۲ سال در فوتبال حرفه‌ای بوده و همیشه هم بهترین بوده و چندین سال است بهترین مربی ایران بوده هنوز مستأجر است.
یعنی هنوز هم مستأجر است؟
امسال شنیدم دنبال خانه بوده اما نمی‌دانم خریده یا نه. حالا آدمی با این خصوصیات حقش نیست این مبلغ را بگیرد؟ فکر می‌کنید اگر یک مربی خارجی مثل برانکو الان سرمربی پرسپولیس شود چقدر قرارداد می‌بندد؟
فکر می‌کنم بین ۸۰۰ هزار تا یک میلیون دلار.
خب یک میلیون دلار می‌شود ۳۳ میلیارد تومان برای یک فصل اما یحیی کمتر از ۴۰ میلیارد برای سه فصل می‌گیرد که میانگینش ۱۳ میلیارد تومان است. حالا با این تفاوت قیمت حتماً باید برویم مربی خارجی بیاوریم که اگر صفر تا صد مبلغ قراردادش را ندادیم برود شکایت کند، پنجره بسته شود و به باشگاه لطمه بخورد؟ چرا وقتی یک مربی ایرانی خوب نتیجه گرفته و این همه قهرمانی آورده و با ۶۳ امتیاز دوم شده حق ندارد پول خوب بگیرد؟ آدم باید یک مقدار منطقی باشد.
واقعاً رقم قرارداد یحیی خیلی پایین‌تر از مربی درست و درمان خارجی است چون مربی خوب خارجی زیر۷۰۰ هزار دلار نمی‌گیرد. حالا این آدم بعد از ۳۲ سال حق ندارد پول خوب بگیرد؟ حالا نه اینکه چون یحیی رفیق من است دارم از او طرفداری می‌کنم اما باید بدانید که این آدم شب‌ها فقط ۳-۲ ساعت آن هم با قرص می‌خوابد آن هم با استرس. او باید تیم خودش و تیم‌های حریف را آنالیز کند و با این و آن بجنگد. آخر مربیگری در ایران نرمال نیست و فقط بحث فنی وجود ندارد و از صبح تا شب باید هزار جور حاشیه را جمع کند. واقعاً با این شرایط این مبلغ برای سه فصل قرارداد او خیلی زیاد است؟ اصلاً شما ببینید خود مغانلو از سپاهان چقدر گرفت یا رضا اسدی از همین پرسپولیس چقدر پول گرفت و قرارداد بست؟
شاید باور نکنید اما بازیکنی که یحیی دنبالش بود و تازه در فوتبال ایران مطرح شده به پرسپولیس نیامد و با ۱۲ میلیارد تومان به یک تیم صنعتی رفت.
خب اینها را ببینید. اینها را بگذارید کنار هم و ببینید نفر اول ایران و بهترین مربی ایران با رزومه خوبش قرارداد بالایی بسته؟ یک مقدار انصاف داشته باشیم. ایشان کاری می‌کند که ۴۰-۳۰ میلیون نفر بنشینند پای تلویزیون و اخبار نتایج تیمش را دنبال کنند و ببینند چه اتفاقاتی در پرسپولیس می‌افتد و چه جایگاهی دارد. حال برای فردی که بهترین اوقات را برای این ۴۰-۳۰ میلیون نفر رقم زده این عدد برای سه فصل زیاد است؟ یحیی تمام جوانی و عمرش را در فوتبال گذاشته. به نظرم او یک نابغه است چون این همه آدم را با تفکر و عملکرد و تلاش و کارش مشغول کرده. شما ببینید مهران مدیری و رامبد جوان که اینقدر مخاطب دارند چقدر درآمد کسب می‌کنند. تازه آنها دائمی هستند و مدام پول درمی‌آورند. واقعاً نباید بی‌انصاف باشیم.
این همه مربی آمدند پرسپولیس که همدوره‌های ما یا قبل از ما بودند اما یکی‌شان نتوانست کاری کند. آنها هم خوب بودند و تجربه داشتند اما برای موفقیت باید یک پکیج کافی وجود داشته باشد. شاید باورتان نشود تمام موهای یحیی از ۴۵-۴۴ سالگی سفید شده چون استرس دارد. این شغل سراسر استرس و فشار است. من آدم این استرس نبودم. با اینکه تمام مدارک مربیگری را داشتم دو ماه رفتم پرسپولیس کنار یحیی کار کردم اما به یحیی گفتم خداحافظ چون جان و زندگی و زن و بچه‌ام را بیشتر دوست داشتم. نمی‌خواستم زیر فشار باشم و فحش هم بخورم. واقعاً هدایت پرسپولیس کار راحتی نیست.
در فصلی که گذشت یحیی کنار خط رفتارهای عجیب و هیستریکی نشان داد که سابقه نداشت.
من یحیی را هیچ وقت اینطوری ندیده بودم که بخواهد اینگونه واکنش نشان دهد چون آرامش‌اش از دست رفته بود. این رفتارها نشان دهنده فشار عجیب و غریبی است که روی او بوده. فکر می‌کردم آخر این فصل بی‌خیال می‌شود اما او تمام عمرش را صرف کار در فوتبال کرده و بیزینس دیگری ندارد.