ارز ۴۲۰۰ یادگار دولت حسن روحانی بود که دولت آیت الله ابراهیم رئیسی با اقدامی ماهرانه به حذف این ارز پرداخت؛زیرا ارز ۴۲۰۰ موجب رانت و فساد گسترده‌ای برای یک عده بود و موجب تورم سنگین برای مردم کشور بود.
به گزارش برنا، گروهی از کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه اقتصاد معتقدند، اجرای سیاست اختصاص ارز 4200تومانی از سال 1397 فارغ از آنکه نتوانست به هدف غایی خود که کنترل قیمت کالاهای اساسی بود اصابت کند و رانت گسترده‌ای را برای واردکنندگان ایجاد کرد، از ناحیه افزایش پایه پولی نیز منجر به بالا رفتن نرخ تورم در کشور شد.
توزیع رانت، بازصادرات، صادرات پنهان، ایجاد خلل در صادرات برخی از صنایع، از بین بردن بهره‌وری، افزایش تقاضای کالاهای یارانه‌ای و خلق پایه پولی از دیگر معایب این سیاست است .
مهم‌ترین ضرر ارز ۴۲۰۰ تومانی به کشور ایجاد رانت برای یک عده و تورم سنگین برای مردم بود. بنابراین یارانه‌ای که به مردم داده می شد، ارزش نداشت زیرا قیمت‌گذاری سایر کالاها با این دلار اشتباه صورت می‌گرفت. برهمین اساس گاوداری‌ها رو به ورشکستگی رفتند، گندمکار دست به تولید نمی‌زد، مرغداری و دامپروری‌ها در حال نابودی بودند، پس ادامه این روش سبب می‌شد یک عده به اندازه کل ایران یارانه بگیرند و مردم فقیر، فقیرتر شوند و اندک تولید هم در کشور به تعطیلی کشیده شود.
حذف این سیاست نیازمند اجماع نخبگان، قبول مردم و جبران خسارت خانوارها دانست و سیاست تخصیص ارز به قیمت دلار 4200 به نان و دارو ادامه دارد. اما برای اقلامی که حذف می شود دولت به صورت ریالی از مصرف کننده حمایت می کند.رئیسی نحوه حمایت از مردم پس از حذف دلار 4200 را در قالب کارت اعتباری دانست و کالاهای دیگر نباید گران شود، اما کالاهایی که ارز ترجیحی آنها حذف می‌شود و احتمالا گران می‌شوند، این پول باید در ازای آن به خودِ مردم، به ویژه اقشاری که نیازمند هستند، داده شود.
معایب ارز ۴۲۰۰ تومانی از زبان عضو کمیسیون مجلس
در ادامه معایب ارز 4200 علی رضایی نماینده مردمی و عضو کمیسین اقتصادی مجلس واکنش نشان داد:
علی رضایی، نماینده مردم کنگاور و عضو کمیسیون اقتصادی در مجلس شورای اسلامی درباره مضرات ارز ۴۲۰۰ تومانی گفت: موافقان و مخالفان این طرح براین اعتقادند که ارز ۴۲۰۰ تومانی با رانت و فساد همراه شده بود. تنها در یک قلم آن واردکننده کلانی به اندازه یارانه تمامی مردم ایران سود برده است، بنابراین بدون شک این کار رانت آور و فسادزا است، ولی کار دولت هم در این خصوص باید با نظارت همراه باشد.
در ادامه تاکید کرد: همانطور که اشاره شد، دولت باید برنظارت بیافزاید و مردم هم به او اعتماد داشته باشند تا طرح به نتیجه برسد، در این صورت قطعا پایان خوشی به همراه خواهد داشت. البته بهتر آن است مردم در برخی از اقلام و کالاها دست به ذخیره نزنند تا تلقی قحطی پیش نیاید. چنانچه این موارد رعایت شود، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی خدمت به کشور است.
نقطه شروع اختصاص ارز ترجیحی مربوط به شوک‌های ارزی و افزایش قیمت ارز بود که دولت گذشته برای مصون نگه داشتن خانوارها از رشد نرخ ارز و صدمات قیمتی این سیاست را اجرا کرد تا این تکانه ها وارد نشود.
اما فارغ از آنکه این سیاست تا چه حدی موفق بوده یا نبوده است، بحث این است که اینگونه سیاست ها باید کوتاه مدت باشند، آن هم به این دلیل که منجر به اختلالات قیمتی و نقض مکانیزم قیمت های نسبی در جامعه می شود.
اصطلاح حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بار منفی دارد
اقتصاددان معتقدند اصطلاح عبارت حذف ارز 4200 تومان عبارت دقیقی نیست و بار معنای منفی دارد و غلط انداز است واقعیت این است که با یک روشی قصد حمایت از مصرف‌کنندگان را داشته باشیم که در حال حاضر قرار است شیوه حمایت از مصرف‌کنندگان تغییر کند. روش قبل شیوه ناکارآمد و غیرموثری بود که قرار است آن را به شیوه موثر و کارآمد تغییر دهند تا جامعه به هدف درستی اصابت کند.
نکته بسیار مهم است که نباید اینگونه تصور شود که اجرای این سیاست هیچ افزایشی را در قیمت‌ها ایجاد نخواهد کرد اما سوال این است که آیا تداوم وضع موجود یعنی تداوم اختصاص ارز ترجیحی به برخی از کالاها مانع از افزایش قیمت این کالاها شده و می‌شود؟به احتمال قوی پاسخ این سوال منفی است.
یارانه نقدی بهتر است یا الکترونیکی
بهینه‌سازی پرداخت یارانه‌ها یک اقدام انقلابی در دولت سیزدهم به حساب می‌آید که در نتیجه آن درآمد دولت بالا می‌رود. یک قسمت از آن برای جبران تورم هزینه می‌شود و قسمت دیگر هم به تولیدکنندگان جهت رونق تولید داده می‌شود و از این طریق اشتغال به وجود می‌آید. بنابراین بهینه سازی پرداخت یارانه‌ها جای اینکه به چند دلال سود برساند، کل ایران را منتفع می
سازد.
یارانه نقدی و کارت الکترونیکی فرقی با هم ندارد زیرا دولت در هر دو مورد تصمیم دارد قدرت خرید را بالا ببرد، اما از این جهت که مردم با یارانه نقدی برای خریدشان تصمیم می‌گیرند و حق انتخاب شان سلب نمی شود، بهتر است. البته تصمیم بر آن است تا با کارت الکترونیکی نیازهای پروتئینی و کالری لازم تامین شود و مصرف غذایی مردم بهبود پیدا کند، با این حال استدلال طرفداران هر دو راه درست است و ایرادی بر آن وجود ندارد.
انتهای پیام