همشهری آنلاین - فتانه احدی: ۲۵۰ نماینده مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی در نامه ای به سید ابراهیم رئیسی در خصوص مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۴ بر ۵ موضوع مهم و رعایت آنها در مذاکرات وین تاکید کردند. در تذکر دوم نمایندگان آمده است: «یکی از شرایط اصلی مذاکره، فقدان تهدید بعد از توافق است و وجود مکانیسم ماشه عملا به معنای حفظ تهدید و شکست مذاکره است لذا لازم است تضمینهای لازم به شکلی اخذ شود که در صورت ورود آمریکا به برجام، مکانیسم ماشه به بهانه های مختلف اعمال نشود.»
فریدون عباسی دوانی نماینده مجلس در این زمینه ضمن بیان اینکه هدف نمایندگان از نگارش این نامه تاکید بوده است تا دولت در مذاکرات محکم و با اقتدار عمل کند گفت: این تاکید برای این است که آمریکا بداند ما هم قوانینی داریم که باید در نظر گرفته شود. مقامات آمریکایی باید بدانند اینگونه نیست که تنها آمریکا بتواند قوانین خود را مطرح و تحمیل کند.
عباسی با تاکید بر اینکه برخی بر طبل نگرانی می‌کوبند و به دنبال تضعیف روحیه داخلی هستند تصریح کرد: آمریکا نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.
وی در ادامه تاکید کرد: آمریکا با مکانیزم ماشه بیخود تهدید می‌کند. خب حالا مکانیزم ماشه چی هست اصلا؟ می‌خواهند همه تحریم ها را برگردانند؟ تحریم‌ها که سرجایشان است. به دلایل مختلف اضافه هم کرده‌اند. دیگر چه چیزی را می‌خواهند تحریم کنند؟
عباسی معتقد است که آمریکا هیچ تضمینی نمی‌دهد هر تضمینی هم بدهد ماهیتش این است که زیر قولش می‌زند. یادتان نرود ظریف گفت که قول جان کری سند است. کو کری؟ کجا قولش سند است؟ حالا اگر هم سر قولش ایستاده باشد آیا کاره‌ای است؟ اصلا ایدئولو‍‍ژی آمریکایی‌ها بر مبنای زیر تعهدات زدن است.
مشروح گفت‌وگوی همشهری آنلاین با «فریدون عباسی دوانی» نماینده کازرون و کوه‌چنار در مجلس یازدهم و عضو کمیسیون انرژی مجلس و رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران در این باره را بخوانید.
با توجه به اینکه در درخواست نمایندگان مجلس به ریاست جمهوری در مورد مکانیزم ماشه تاکید شده است، آمریکا چطور می‌تواند این مکانیزم را فعال کند؟ آیا این تلقی درست است که اگر بخواهد برگردد بتواند این تحریم‌ها را برگرداند؟
آمریکا اگر نخواهد برگردد هم باید تحریم را بردارد. وقتی آمریکا برجام را ترک کرده نمی تواند از مکانیزم ماشه استفاده کند. اگر غیر از این باشد ما نخواهیم آن را پذیرفت. کسی که تخلف کرده و به تعهداتش عمل نکرده و برجام را ترک کرده دلیلی ندارد بخواهد برگردد و ما را تهدید کند. خیلی ساده نیست که بخواهد از این مکانیزم استفاده کند.
توان دفاعی ما می‌تواند جلویش را بگیرد. آنها می دانند که اگر بخواهند به ما آسیب بزنند، حتی با تهدید نظامی و افزایش تحریم‌ها خود هم دچار خسارت خواهند شد، به این سادگی نیست که بخواهند تهدید کنند.
پس اگر در مورد مکانیزم ماشه نگرانی وجود ندارد چرا دوباره از سوی نمایندگان مطرح شده است چیست؟
در واقع همچنان هم من معتقدم جای نگرانی وجود ندارد. رسانه‌های داخلی ما بر این طبل می‌کوبند و به دنبال تضعیف روحیه داخلی هستند و با عنوان کردن مواردی نظیر سازش با غرب با بقای برجام دوباره می‌خواهند مسائل سال ۹۲ را احیا کنند. ما از این چیزها نباید بترسیم اینها جنگ روانی است. نمایندگان به دنبال تاکید این موضوع هستند که دولت محکم باشد. دولت نیز درخواست نمایندگان را در مذاکرات مطرح می‌کند. این تاکید برای این است که آمریکا بداند ما هم قوانینی داریم که باید در نظر گرفته شود، تنها آمریکا نمی‌تواند قوانین خود را مطرح و تحمیل کند. باید روی ریلی که مجلس می گذارد، حرکت کنیم.
پس شما معتقد هستید که در مورد آمریکا نباید نگران بود؟
جمهوری اسلامی در موضع قدرت قرار دارد چون انسجام مدیریت در کشور وجود دارد. وقتی در کشور انسجام مدیریت باشد ما در موضع قدرت هستیم. در گذشته، زمانی که برجام بر ما تحمیل شد در موضع قدرت نبودیم چون انسجام داخلی نداشتیم. هر دستگاهی موضع خود را داشت. دستگاه اجرایی، مجلس، قوه قضاییه هرکدام مواضع خود را داشتند اما اکنون انسجام خوبی ایجاد شده است و دشمن هم می‌داند قدرت داخلی ما در انسجام ماست.
چندی است که همه منتظر سرانجام مذاکرات هستند. به نظر شما در صورت لغو نشدن تحریم‌ها چه رویه ای باید درپیش گرفته شود؟
همه چیز دست برجام نیست. خنثی‌سازی تحریم‌ها منتظر برجام نبوده، نیست و نخواهد بود. ما همچنان تحریم خواهیم داشت و تحریم ها ادامه دارد. تحریم ابزار جنگ اقتصادی است که دشمنان ما استفاده می‌کنند. چرا که آنها به توان و سرمایه اجتماعی ما نمی‌توانند زیاد حمله کنند. البته آن را از طریق ماهواره و رسانه ها هدف قرار داده‌اند اما سرمایه اجتماعی با نظام است و در انسجام داخلی قرار دارد. پس آنها فشار اقتصادی را باید حفظ کنند. ما باید چه کار کنیم؟ ما باید تحریم ها را خنثی کنیم تا کم کم کشورهای دیگر هم متوجه شوند که دنباله روی از آمریکا به نفع اقتصاد آنها نیست. باید بیایید با ما معامله کنند.
پس بر اساس تحلیل شما آمریکا نمی تواند از مکانیزم ماشه استفاده کند؟
نه! فایده ای هم ندارد ما خیلی از تحریم ها را خنثی کرده‌ایم. در حال فروش نفت هستیم و با تاکید مقام معظم رهبری بر تقویت شرکتهای دانش بینان که نشانه‌ای از تدبیر درست ایشان است که دست روی نقاط خاص می‌گذارند، باید به دانش بنیان‌ها بیشتر توجه کنیم و حتی دقیق‌تر مسائل خودکفایی را مورد توجه قرار دهیم. چیزی در دستمان باشد تا با دنیا معامله کنیم. نظیر واکسن که همه نخست ناامید بودند که ما نمی‌توانیم واکسن تولید کنیم. روحیه ها را تضعیف می کردند اما الان تعداد زیادی از انواع واکسن‌ها تولید می‌شود، حتی در اختیار کشورهایی که دوست هستند، می‌گذاریم. دلیلش هم این است که به دانشمندان خود بها داده‌ایم و هزینه کرده ایم و موفق شده‌ایم. ما حتی در مسایل هسته‌ای هم می توانیم با ایجاد ارزش افزوده برای کشورهای دیگر، سرمایه ملی آنها را افزایش دهیم. کشورها همه اهل معامله هستند. وقتی می‌بینند که کشور ما در تحریم ایستادگی کرده است و این افتخارات را برای خود و دنیای آزاد به وجود آورده‌ایم سراغ ما خواهند آمد. البته دنیایی جدا از استکبار نه آزادی که غربی‌ها تعریف می‌کنند. ما این همه دستاورد داشته‌ایم که برای همه الگو می شود.
اگر ایران در مورد مکانیزم ماشه تضمین بخواهد آیا ممکن است برجام جدید تلقی شود و در واقع قرارداد متفاوت با معاهده قبلی تعریف شود؟
آمریکا هیچ تضمینی نمی‌دهد هر تضمینی هم بدهد ماهیتش این است که زیر قولش می‌زند. یادتان نرود ظریف گفت که قول جان کری سند است. کو کری؟ کجا قولش سند است؟ حالا اگر هم سر قولش ایستاده باشد آیا کاره‌ای است؟ اصلا ایدئولو‍‍ژی آمریکایی‌ها بر مبنای زیر تعهدات زدن است. آنها فقط به دنبال قدرت هستند ما هم می‌توانیم با قدرت جواب آمریکایی‌ها را بدهیم. ما نباید آمریکا را وارد برجام کنیم. آمریکا بیرون رفته و تمام شده است. اگر هم به تعهداتش عمل کند، دیگران باید ضمانتش کنند خودش نمی تواند ضامن خود باشد. ما نباید در بحث غنی سازی در برجام، آن تکالیفی را که کنار گذاشتهایم، تا راستی آزمایی نشده است، پایین بیاوریم. آمریکا با مکانیزم ماشه بیخود تهدید می‌کند. خب حالا مکانیزم ماشه چی هست اصلا ؟ می‌خواهند همه تحریم ها را برگردانند؟ تحریم‌ها که سرجایشان است. به دلایل مختلف اضافه هم کرده‌اند. دیگر چه چیزی را می‌خواهند تحریم کنند.