دقیقاً زمانی که بسیاری از کشورهای سراسر دنیا به دلیل کاهش تعداد مبتلایان به بیماری کووید -۱۹، مقررات و محدودیت‌های کرونایی را کاهش دادند، سازمان جهانی بهداشت درباره شیوع سویه جدیدی به نام «XE» هشدار داد.

این روزها که کرونا پر قدرت‌تر از همیشه جولان می‌دهد، با جهش دیگری از این ویروس مواجه هستیم، هیچ کس نمی‌داند ویروس کرونا که از آن به عنوان کووید ۱۹ یاد می‌شود قرار است تا کی و چه زمانی جهش داشته باشد؛ هر چند به تازگی اسم‌هایی از جهش‌های دیگری مانند امیکرون پنهان‌کار و ... به گوش رسید که نشان می‌دهد انگار قرار است حالا حالاها اسم‌های متفاوت و سرایت‌های بیشتری از این ویروس را شاهد باشیم؛ در این گزارش به سویه XE، تازه‌ترین جهش ویروس کرونا می‌پردازیم:

* XE؛ جدیدترین سویه ویروس کرونا

دقیقاً زمانی که بسیاری از کشورهای سراسر دنیا به دلیل کاهش تعداد مبتلایان به بیماری کووید -۱۹، مقررات و محدودیت‌های کرونایی را کاهش دادند، سازمان جهانی بهداشت (WHO) درباره شیوع سویه جدیدی به نام XE هشدار داد. اطلاعات اولیه ارائه شده نشان می‌دهد که زیرسویه XE مسری‌تر از دیگر سویه‌های ویروس کرونا است. سویه امیکرون  ویروس کرونا که در نوامبر سال ۲۰۲۱ میلادی در آفریقای جنوبی پدیدار شد، در عرض دو ماه به سویه غالب تبدیل شد و باعث افزایش تعداد مبتلایان به بیماری کووید -۱۹ در سراسر جهان شد. انتقال‌پذیری سویه امیکرون تقریباً دو تا چهار برابر بیشتر از سویه دلتا بود، پس از آن زیرسویه امیکرون به نام BA.۲ (امیکرون پنهان‌کار) شیوع پیدا کرد. این زیرسویه نیز  مسری‌تر از سویه اصلی بود. هم‌اکنون نیز اعلام شده که زیرسویه XE انتقال‌پذیرترین سویه شناخته شده در جهان است.

* زیرسویه XE در چه کشوری شناسایی شد؟

XE ترکیبی جهش‌یافته از دو زیرسویه BA.۱( سویه اصلی امیکرون) و BA.۲ است که قدرت انتقال آن ۱۰ برابر بیشتر از سویه امیکرون پنهان‌کار یا BA.۲ است. BA.۲ به دلیل قابلیت انتقال‌پذیری بالایی که دارد، جز انواع نگران‌کننده در نظر گرفته شده است. زیرسویه XE برای اولین بار در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۲ میلادی در انگلیس شناسایی شد، سپس بیش از ۶۰۰ مورد ابتلا به این زیرسویه در کشور ذکر شده ثبت شد. به تازگی مواردی از این سویه ترکیبی در چین و تایلند نیز گزارش شده و کمی پیش نخستین فرد مبتلا به آن در هند نیز شناسایی شد. 

 * علائم شایع، شدت و احتمال موج جدید

نوع «XE» ویروس کرونا نگرانی های جدیدی را در مورد موج جدید ایجاد کرده است. کارشناسان علائم رایج، شدت بیماری و تأثیر احتمالی آن بر کودکان را توضیح می‌دهند. به گفته کارشناسان،‌ یافته‌ها نشان می‌دهد این سویه ترکیبی مسری‌تر از نوع اصلی امیکرون است، اما بااین حال شدت ابتلا به آن خفیف است. آنها تاکید می‌کنند همه افراد همچنان باید قوانین همه‌گیری را رعایت کنند و ضمن رعایت فاصله اجتماعی در همه اماکن از ماسک صورت استفاده کنند. 

* چرا ویروس‌ها دوباره ترکیب می شوند و چه چیزی منجر به تولد نوع XE شد؟

چارو دات آرورا، متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: کروناویروس‌ها RNA را به عنوان محتوای ژنتیکی خود حمل می‌کنند. این به طور ذاتی آنها را انعطاف پذیرتر می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد تا  گونه‌های جدید را به راحتی بسازند. ونکاتاگوپالان از دیگر پزشکان متخصص عفونی می‌افزاید: «ترکیب مجدد کروناویروس‌ها یک رویداد مورد انتظار است. با این حال، ما واقعاً نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم که چه نوع نوترکیبی رخ خواهد داد یا چه معنایی از نظر انتقال یا شدت بیماری خواهد داشت».

* شدت بیماری با نوع XE چطور است؟

ونکاتاگوپالان می‌گوید: «به نظر می‌رسد شدت بیماری این سویه ترکیبی خفیف است، اما قبل از این ادعا باید احتیاط کنیم؛ تاکنون شواهد زیادی وجود ندارد که بگوییم بیماری ناشی از نوع XE شدیدتر است؛ همچنین افزایشی در میزان بستری شدن در بیمارستان یا مرگ‌ومیر مشاهده نشده، بنابراین برای اثبات همین موضوع به تحقیقات و مشاهدات بیشتری نیاز است».

* علائم ابتلا به سویه ترکیبی  XE

چارو دات آرورا، متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: «تاکنون علائم گزارش‌شده با این نوع، همانند علائم امیکرون خستگی، بی‌حالی، تب، سردرد، بدن درد، تپش قلب و مشکلات قلبی است».

وی ادامه می‌دهد: اگرچه این نوع از ژانویه ۲۰۲۲ در انگلیس کشف شده، اما موارد کم ابتلا به آن دلگرم کننده است. این بدان معناست که نگرانی کم است و از این رو، افرادی که با نوع امیکرون آلوده شده‌اند هنوز آنتی بادی‌های در گردش کافی را به عنوان محافظ خود دارند.