محمدامین امین زاده
در دنیای فزاینده‌ای پیچیده و وابسته به یکدیگر، دیپلماسی پارلمانی به عنوان راهبردی برای توسعه و تحقق همکاری های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بین کشورها می تواند نقش مهمی در پیشبرد امور و اهداف داشته باشد. این موضوع برای جمهوری اسلامی ایران در بخش اقتصادی بدلیل اعمال تحریم های یکجانبه بین المللی اهمیت اساسی دارد اما به نظر می رسد هنوز از ظرفیت دیپلماسی پارلمانی به اندازه کافی استفاده نشده است. اولین موضوع در این زمینه رسیدن به درک عمیق در مورد اهمیت نقش پارلمان و به تبع آن دیپلماسی پارلمانی در گسترش همکاری های اقتصادی است و تا زمانی که برداشت و درک درستی از این امر صورت نگیرد گفتگو و صحبت کردن در مورد آن بیهوده است. توسل به دیپلماسی سنتی بر مبنای الگوی ساده تعاملات دو جانبه و چند جانبه صرف دولت ها ، نمی توان منافع ملی را تضمین کرد. مجلس بایستی دیپلماسی پارلمانی را در مسائل اقتصادی فعال و دولت نیز زمینه سازی و فضاسازی لازم را در این زمینه فراهم سازد.
در حالی که دیپلمات‌ها در وزارت خارجه عمدتاً سیاست خارجی کشور را هدایت می‌کنند اما نمایندگان می توانند نقش مهمی در تأثیرگذاری بر اولویت‌های سیاست خارجی، پاسخگو نگه داشتن دولت و ایجاد یک پایه دموکراتیک محکم‌تر برای پیشبرد همکاری های اقتصادی در سراسر جهان از طریق مجامع پارلمانی و گروه های دوستی و کمیته های بین پارلمانی ایفا کرده و منافع ملی ایران در صحنه بین المللی پیش ببرند. بنابراین، ضرورت همکاری فعال و مشهود بین المللی به ویژه تسهیل «مذاکرات عمومی با نهادها و سازمانهای اقتصادی»، «کانالهای ارتباطی اضافی بین کشورها»، «ماموریت‌های اقتصادی ویژه» و نیز «ایجاد ارتباط و کانالهای اقتصادی با نهادهای غیر دولتی اقتصادی» مکمل قدرتمندی برای دولت و تعامل چندجانبه و دوجانبه موازی ایجاد کرده و به آینده دیپلماسی پارلمانی و همکاری های پارلمانی در بخش اقتصادی، چارچوب خاصی بخشد و نیز نقش مجلس را در بخش اقتصادی در حوزه بین المللی هدایت کند.
اگر بپذیریم که در حال حاضر در جنگ اقتصادی به سر می بریم و نیز قبول کنیم که دیپلماسی جنگ از راه های دیگر است، ما نباید در میدان جنگ، دیپلماسی عمومی پارلمانی را نادیده بگیریم. فعال شدن دیپلماسی پارلمانی در کنار دیپلماسی سیاسی دولت به ویژه در بخش اقتصاد می‌تواند منجر به توسعه تجارت و افزایش سرمایه‌گذاری ایران با کشورهای مختلف شود و فضای مناسب و هدفمندی را در جهت رفع موانع موجود در مسیر توسعه روابط اقتصادی و تجاری کشورمان با کشورهای دیگر فراهم سازد.
نقش همکاری و شبکه‌سازی فزاینده پارلمان‌ها با یکدیگر و هم با بازیگران دولتی خارجی و نیز دامنه و نقش رو به رشد نظارت پارلمانی، کنترل و میانجیگری می‌تواند ابزار قدرتمندی برای شنیده شدن صدای نمایندگان مجلس و صدای مردم ایران در مکان‌هایی باشد که معمولاً مختص مقامات دولتی بوده و با موانع بسیاری مواجه است. در صورت برداشت عمیق از نقش دیپلماسی پارلمانی در امور اقتصادی و تشویق و ترویج گفتگوهای پارلمانی بین کشورهای منطقه و در سطح بین المللی و برداشتن گامهای درست و منطقی، می توانیم در صحنه بین‌المللی، تصمیمات عاقلانه، حکیمانه و مقتدرانه و متنوع بگیریم و منافع ملی کشور را حفظ کنیم و افق روشنی از نقش مجلس در تحقق اهداف و راه حل های خوب دیگری که به معیشت و اقتصاد مردم کمک می کنند به دست آوریم.
انتهای پیام