ولی عهد سعودی و چالش از دست دادن کارت نفتی ریاض برای همیشه

تلاش آمریکا و اروپا برای یافتن جایگزین واردات نفت از سوی در سایه بحران درگیری جاری میان روسیه و اوکراین و تحریم‌های سخت اعمالی علیه مسکو، این روزها در صدر اخبار رسانه‌های مختلف است. در چنین شرایطی آیا ولیعهد سعودی که تصمیم‌گیرنده اصلی در عربستان سعودی است، ریسک بالای همراهی با غرب در قبال بیرون آمدن از انزوا را می‌پذیرد؟ زیرا در صورت صلح میان مسکو و کی‌یف، ریاض باید برای همیشه بازی با ورق نفتی خود در عرصه بین‌المللی را فراموش کند.

بن‌سلمان؛ «قهرمانی» که مقابل بایدن ایستاده یا برای تماس او لحظه‌شماری می‌کند؟

روزنامه «رأی الیوم» با انتشار یادداشتی در این خصوص نوشت: «آیا همان‌طور که سی‌.‌ان.ان گزارش داد، به راستی "جو بایدن" رئیس جمهور آمریکا با شاهزاده " محمد بن سلمان " ولی‌عهد عربستان سعودی تماس گرفت و شاهزاده از پاسخگویی به تماس او خودداری کرد یا شاهزاده جوان سفر برنامه‌ریزی شده خود به پکن را برای شرکت در بازی‌های المپیک زمستانی در چین لغو کرد تا به تماس بایدن با پدرش، پادشاه عربستان، ملک سلمان بن عبدالعزیز، گوش کند؟ این‌ها سوالاتی است که پس از گزارش‌های رسانه‌های غربی، در محافل سعودی دست به دست می‌شود. مهم‌ترین سؤال این است که شاهزاده بن سلمان از آمریکا و غرب در قبال افزایش تولید نفت کشورش، شکستن توافق با روسیه و کاهش قیمت نفت چه می‌خواهد؟».

ولی عهد سعودی و چالش از دست دادن کارت نفتی ریاض برای همیشه

نویسنده در ادامه تصریح می‌کند: «در رسانه‌های سعودی، در پی انتشار گزارش‌های رسانه‌ای غربی مبنی بر امتناع وی از گفت‌وگو با بایدن، از شاهزاده بن‌سلمان به عنوان یک "قهرمان" یاد می‌شود. در حالی که در عین حال همین رسانه‌های غربی، از جمله وال استریت ژورنال به نقل از دولت آمریکا، اساسا برقراری تماس بایدن با بن‌سلمان را رد می‌کنند چه برسد به این‌که وی خواسته باشد از پاسخگویی به تماس رئیس‌جمهور آمریکا خودداری کند».

در همین راستا، کاخ سفید همچنین، هرگونه قصد تماس با این شاهزاده سعودی در خصوص نفت را رد می‌کند. اما این امر ثابت شده است که عواقب اعمال تحریم‌ها علیه روسیه و گاز و نفت این کشور، پیامدهای منفی به دنبال دارد و غرب ناگزیر است که جایگزین‌هایی برای واردات نفت بیابد. به ویژه که گزینه جایگزینی چون ونزوئلا (بزرگ‌ترین صادرکننده نفت)،  در حمایت از جنگ روسیه علیه اوکراین موضع گرفته است.

اعدام‌های دسته‌جمعی در عربستان و دهن‌کجی به منادیان غربی حقوق‌بشر

در ادامه یادداشت آمده است: «در چنین وضعیتی، شاهزاده بن سلمان از خجالت کشورهای غربی که تابلوی حقوق بشر را آویزان کرده‌اند، درآمد و عامدانه، زمان کنونی را برای اعدام ۸۱ نفر انتخاب کرد و در حالی‌که غرب منتظر اصلاحات در زمینه حقوق بشر بود، اعدام‌ها انجام شد تا غرب ناگزیر به پذیرش آن شود. از سوی دیگر، در سایه تکذیب سفر بایدن به عربستان، گزارش‌ها حاکی از آن است که "بوریس جانسون" نخست‌وزیر بریتانیا ظرف چند روز آینده راهی عربستان سعودی می‌شود تا شاهزاده جوان را متقاعد کند که تولید نفت خود را افزایش دهد، در حالی که موضع رسمی بریتانیا، انتقاد از سوابق وی در زمینه حقوق بشر است».

تقلای بن‌سلمان برای بیرون آمدن از انزوای بین‌المللی

بر این اساس، سفر نخست‌وزیر انگلیس به عربستان سعودی که روزنامه تایمز در مورد آن گزارش داد و دولت انگلیس تا لحظه نگارش این خبر آن را تکذیب نکرده، در حالی انجام می‌شود که شاهزاده بن سلمان در پس زمینه پیامدهای ترور خاشقجی احساس انزوا می‌کند. وی تنها کشورش را به مقصد کشورهای حاشیه خلیج فارس ترک می‌کند و شرکت از پیش برنامه‌ریزی شده خود برای حضور در دو اجلاس سران کشورهای گروه بیست و نشست تغییرات آب و هوایی را لغو کرد و دیدار سران غربی با وی، تنها به سفر «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه و نخست وزیر فرانسه محدود شد و وی طی این مدت تنها یک بار میزبان نخست‌وزیر تایلند و «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر بوده است.

تضاد غرب در اولویت دادن به منافع خود در برابر حقوق بشر

نگارنده معتقد است: «به نظر می‌رسد، بریتانیا نیز مانند آمریکا با افزایش بی‌سابقه قیمت بنزین و گازوئیل و گرانی هزینه گرمایش برای خانواده‌های کم درآمد و با درآمد متوسط ​​به مشکل خورده و تاثیر تحریم‌های روسیه، این کشورها را به تعامل اضطراری با شاهزاده بن‌سلمان که ناقض حقوق بشر و واداشته است».

وی می‌افزاید که تضاد آشکار بریتانیا در اولویت دادن به منافع خود در برابر حقوق بشر، در اظهارات «جرمی کوربین» نماینده سابق بریتانیا، رهبر سابق حزب کارگر، نمایان است که در حساب توییتر خود نوشت: «رژیم سعودی بزرگترین اعدام دسته جمعی را در حال حاضر انجام داده است. آن وقت بوریس جانسون در حال برنامه‌ریزی برای سفر به عربستان سعودی برای انعقاد قرارداد نفتی است. نخست وزیر باید سفر خود را لغو کند و به قرارداد تسلیحاتی بریتانیا با دولتی که جان بسیاری را در خانه و یمن گرفته است، پایان دهد».

بنا بر این، «جانسون با بیان این که کشور و متحدانش به دنبال یافتن جایگزین‌هایی برای نفت و گاز روسیه و جلوگیری از "باج‌گیری" مجدد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه،هستند، نشان می‌دهد که غرب دو گزینه دارد: یا پذیرش تعامل با شاهزاده بن سلمان با وجود انتخاب این زمان برای اجرای احکام اعدام و پایان دادن به انزوای بین‌المللی او به عنوان جایگزین نفتی، یا شکست در مقابل پوتین "باج‌گیر" و برداشتن تحریم‌ها بدون یافتن هیچ جایگزینی برای نفت و گاز روسیه، با وجود ادعای غربی‌ها مبنی بر این‌که پوتین شکست خواهد خورد، ارتشش علیه او برمی‌خیزد و در نهایت او را می‌کشد».

دوراهی دشوار بن‌سلمان در نحوه بازی با ورق نفتی 

بنا بر این یادداشت، سوالی که پس از سفر جانسون به عربستان سعودی - البته اگر آن طور که طبق پیش‌بینی‌های رسانه‌ای در روز چهارشنبه آتی انجام شود- طرح می‌شود این است که آیا شاهزاده بن‌سلمان به توافق نفتی‌اش با روسیه پایبند می‌ماند و در پاسخ به انزوا و نادیده گرفته شدنش از سوی غربی‌ها به افزایش تولید نفت، تن نخواهد داد؟

در این راستا، این سوال طرح می‌شود که اگر بن سلمان فهرست بلندبالایی از مطالباتش را در ازای موافقت با خواسته مهمان انگلیسی‌اش تهیه کرده باشد، چه اتفاقی خواهد افتاد زیرا جانسون، مهمان فرضی ریاض نخواهد توانست، تضمین‌ها و تعهدات لازم را برای تن دادن به مطالبات احتمالی این شاهزاده ارائه کند و به نیابت از آمریکا قولی دهد. 

نویسنده توضیح می‌دهد: «اروپا حدود ۶۰ درصد به صادرات نفت از روسیه وابسته است و به جایگزینی نفت عربستان سعودی نیاز دارد، در حالی که وابستگی آمریکا به واردات نفت از روسیه تنها ۸ درصد است و آمریکا به منظور کاهش عواقب تحریم‌های روسیه، به عربستان، برای کاهش قیمت نفت نیاز دارد. اروپا به عربستان سعودی نیاز دارد تا تولید نفت را افزایش دهد و قیمت‌ها را کاهش دهد تا تاثیر و تفاوت را احساس کند».

وی افزود: «اساساً افزایش قیمت هر بشکه نفت که به دلیل اخبار مذاکرات مثبت روسیه و اوکراین از ۱۴۰ دلار  به ۱۰۸ دلاررسیده است، انتقادات داخلی عربستان سعودی را بر انگیخته و سؤالاتی را در مورد دلایل عدم بازگشت قیمت بنزین به وضعیت قبلی و عدم لغو مالیات را ایجاد می کند. به ویژه که توجیه دولت سعودی برای افزایش بی سابقه قیمت بنزین و وضع مالیات، کاهش قیمت نفت و لزوم صبر شهروندان سعودی تا زمان تنوع بخشیدن به منابع درآمدی غیرنفتی و در نتیجه بازگشت به دوران رفاه پیشین بود».

در پایان این یادداشت آمده است:«در چنین شرایطی، اگر مسکو و کی‌یف به توافق برسند و اوکراینی‌ها تصمیم  بگیرند، توصیه‌های گمراه‌کننده غرب را کنار بگذارند و با دقت به خواسته‌های روسیه گوش دهند که اعلام کرده اگر نگرانی‌های امنیتی‌اش از جانب اوکراین درک شود، «هر لحظه» به جنگ پایان خواهد داد و عربستان سعودی نیز در پاسخ به خواسته‌های آمریکا و غرب، دوباره قیمت نفت را کاهش دهد، تاثیر ورق نفتی عربستان سعودی برای همیشه از دستان شاهزاده بن‌سلمان خارج خواهد شد».