بورسان: چند روزی است که تابلوی بورس تهران سبز است و کمتر به دولت و مجلس در قبال وضعیت نامناسب سیاست‌گذاری اعتراض می‌شود. رسم بورس و رسانه‌های بورسی بر این بوده است که تا تابلوی بازار سبز می‌شود دست از اعتراض می‌کشند. واقعیت ماجرا این است که گرچه سهام ارزنده است و گرچه بورس از عمق فاجعه اندکی فاصله گرفته است اما همچنان حس خوبی نسبت به معاملات سهام وجود ندارد. شاید دلیل اصلی آن فاز حمایتی است که نسبت به بازار گرفته شد و سابقه درخشانی از این موضوع در ذهن فعالان بازار نیست. در این میان شاید نکته مهم‌تر برای بورس همچنان مصوبات مجلس و دولت است که هر روز ساز جدیدی می‌زنند و انگار خودشان هم نمی‌دانند چه می‌خواهند. کمیسیون تلفیق مجلس نیز در این هفته‌ها بیشترین ابهام را به کل بازار سهام تزریق کرده است و شوک قیمتی را به سهام وارد کرده است.
روز گذشته خبری منتشر شد که کمیسیون تلفیق با حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی مخالفت کرده است. وقتی یک کارشناس با این خبر مواجه می‌شود احتمالا از خود می‌پرسد با همین یک بند کل لایحه بودجه زیر سوال می‌رود. لایحه بودجه‌ای که به گفته خود بودجه‌نویسان با دلار حدود ۲۳ هزار تومان بسته شده است و برخلاف سال‌های گذشته اسمی از ارز ترجیحی در آن نبود و کل دلارهای نفتی و غیرنفتی با نرخ ای تی اس بنا بود که در سال آینده تسعیر شود حالا به ناگهان با یک مصوبه کمیسیون تلفیق و اضافه کردن ۹ میلیارد دلار ۴۲۰۰ تومانی مواجه می‌شود. در همان نگاه اول یک کسری نزدیک به ۱۷۰ هزار میلیارد تومانی ناشی از همین اختلاف برای بودجه ایجاد می‌شود. حالا شما تصور کنید در چنین فضایی یک کارشناس اقتصادی و سرمایه‌گذاری چگونه باید تصمیم‌گیری کند؟
در حذف دلار ۴۲۰۰ کسی شک ندارد و حتی بعضا بازی کنونی کمیسیون تلفیق مجلس در مخالفت با حذف دلار رانتی را سلب مسئولیت از خود می‌دانند تا اگر آسیبی در آینده به دنبال حذف ارز ۴۲۰۰ رخ داد احتمالا همه سینه سپر کرده و بگویند دیدید ما مخالف بودیم. به صورت مشخص راه‌حلی ارائه نمی‌شود، صرفا این حس به کل کارشناسان اقتصادی القا می‌شود که هیچ‌گونه برنامه‌ای و خط مشی برای مجلس و دولت وجود ندارد.
یعنی هنوز سر این‌که دلار ترجیحی حذف می‌شود، با وجود تمام اهمیت آن، تردید دارند و با این حال دولت لایحه را بدون ارز ترجیحی ارائه می‌دهد و حتی یارانه‌ای صد هزار میلیارد تومانی را برای جبران هزینه حذف دلار ۴۲۰۰ در نظر می‌گیرند. کلیات بودجه در مجلس تصویب می‌شود و اما کمیسیون تلفیق مجلس به ادامه این سیاست رای می‌دهد؟ حالا هر روز و هر روز نیز دولتی‌ها بر حذف دلار ۴۲۰۰ در سال آینده تاکید می‌کنند. در چنین وضعیتی چه انتظاری از بورس و سرمایه‌گذار بورسی باید داشت؟
امیدواریم این اشتباه نشود و این گزارش را صرفا به بورس مرتبط نسازند. شما قصد راه‌اندازی یک واحد تولیدی در هر زمینه‌ای دارید؛ با این همه تغییرات و التهاب آیا جرات سرمایه‌گذاری و آغاز کار به خود می‌دهید؟ در کنار این بلاتکلیفی سیاست‌گذار، وضعیت برجام را نیز قرار دهید. چند ماه قرار است کل ایران در بلاتکلیفی این همه ابهام باشد و این موضوع چه ضرباتی به کل اقتصاد ایران وارد می‌کند؟
تاکید می‌شود دلار ترجیحی بهانه‌ای برای نوشتن این گزارش بود و همین هفته قبل به ناگهان کمیسیون تلفیق از یکسان‌سازی قیمت خوراک و سوخت پتروشیمی‌ها و صنایع بزرگ می‌گوید و دو روز بعد دولت بر لزوم ایجاد سقف برای قیمت سوخت و خوراک تاکید می‌کند. مثال در سایر زمینه‌ها هم کم نیست. دیروز خبر فروش سربازی با یک قیمت کهکشانی مطرح می‌شود و دو ساعت بعد خبری به گوش می‌رسد که خبر درست نیست. اوج بلاتکلیفی سیاست‌گذار کل اقتصاد ایران را درگیر خود ساخته است و نگرانی از ادامه این وضعیت وجود دارد. در این مسیر نیز هر اتفاقی ممکن است رخ دهد.
در پایان باید گفت واقعیت این است که احتمالا باید منتظر حذف ۴۲۰۰ بود و هر چه این موضوع به تاخیر بیفتد عواقب حذف آن برای کل جامعه و اقتصاد کشور بیشتر خواهد بود. شاید حتی همین امسال نیز باید منتظر حذف آن باشیم ولی همینقدر که فضا گیج و مبهم است کارشناسان نیز سرگیجه دارند.