به گزارش ایسنا، سعید خطیبزاده صبح روز دوشنبه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شده بود اظهار کرد: مذاکرهکنندگان ارشد طبق توافق صورت گفته برای انجام مشورتها و همچنین انجام تنفس پس از چند روز گفتوگوهای فشرده به پایتختها بازگشته بودند و اکنون شاهد بازگشت مجدد مذاکرهکنندگان به وین هستیم. البته در این چند روز جلسات کارشناسی برگزار شده و تمرکز جلسات بر روی چهار متن اصلی در خصوص موضوعات مختلف بوده است.
وی ادامه داد: در راستای گفتوگوهایی که تاکنون انجام شده بسیاری از جداول آماده شده است. ستونهای این جداول نیز آماده است. بخشی از پرانتزها پاکسازی شدهاند. در مورد ایدهها نیز تا حدود بسیار زیادی توافقاتی انجام شده است و در حال تبدیل شدن به جملات و کلمات هستند. البته موضوعات باقیمانده،موضوعات کلیدی هستند که نیاز به اخذ تصمیمات خاص سیاسی دارد به خصوص از طرف واشنگتن و آنها باید تصمیمات خود را در مورد مسائل باقیمانده به خصوص موضوع رفع تحریمها اعلام کنند.
این دیپلمات ارشد کشورمان گفت: اگر این اتفاقات در بازگشت تیمهای مذاکرهکنندگان کشورها به وین رخ دهد میتوان گفت با سرعت خوبی به سمت رسیدن به یک توافق پایدار و قابل اتکا در حال حرکت هستیم.
خطیبزاده همچنین اظهار کرد: منطق این تفاهمنامه ایجاد یک نقشه راه برای همکاریهای بلندمدت بین ایران و چین و ارتقای روابط دو کشور در حوزههای مختلف به سطح مشارکت جامع راهبردی است.
این تفاهمنامه نیازمند اجرایی شدن بندهای مختلف در حوزههای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، پارلمانی و... بود که کار جدی احتیاج داشت و همان طور که اشاره شد در پنج ماه گذشته در دولت،وزارتخانههای مختلف مسئول این شدند که روی قراردادهای مختلف کار کنند و از این زمان این تفاهمنامه باید وارد فاز اجرایی و قراردادی میشد و با تمرکز ویژهای که دولت گذاشت این اتفاق افتاد.
وی گفت: وزرای خارجه دو کشور بعد از چندین ساعت گفتوگوهای تفصیلی در چین تفاهم کردند که مشترکا آغاز اجرایی شدن این تفاهم را اعلام کنند. معاون بانک مرکزی، معاون وزارت نفت و معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه نیز در این سفر حضور داشتند و در مورد ابعاد مختلفی که آغاز شده گفتوگو و رایزنی داشتند.
خطیب زاده تصریح کرد:امیدواریم قراردادهایی که مذاکرات اجرایی شدن آن آغاز شده بتواند افق جدید همکاریها را در روابط راهبردی دو کشور ایران و چین باز کند.
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه گفتوگوی خود با خبرنگاران اظهار کرد: آنچه که در حال حاضر مطرح است تمرکز بر آغاز فعالیت نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در جده است و دیپلماتهای ما در این زمینه ویزا گرفتهاند.
وی ادامه داد:همان طور که آقای رئیسی رئیس جمهور در اولین مصاحبه مطبوعاتی خود پس از انتخابشان به این سمت اظهار کردند ایران آمادگی گشایش سفارت خود در عربستان را دارد و البته این بستگی به طرف سعودی دارد که چه اقدامات عملی را انجام دهد و ما تمام تمهیدات را خواهیم اندیشید که این مسیر به سمت اجرایی شدن حرکت کند.
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنینتأکید کرد: سیاست داخلی آمریکا مربوط به خودشان است و ما در مورد سیاست داخلی آمریکا اظهار نظر نمیکنیم. ما یک حاکمیت بیشتر در ایالات متحده نمیشناسیم و آن هم مسئولیت قطعی آمریکا در عمل به تعهداتش در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است.
وی افزود: متأسفانه آمریکا تا به امروز گردنکشانه از انجام تعهدات ذیل این قطعنامه سر باز زده است.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت: ما بر این موضوع تأکید داریم که حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه باید توسط تمامی کشورها به رسمیت شناخته شود.
وی گفت: در چارچوب این روند رایزنیها بین سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در مورد موضوعات مختلف مربوط به سوریه انجام میشود.در خصوص موضوعات سخت اختلافی نیز در آن سازوکار گفتوگوهای خود را چه به صورت دوجانبه و چندجانبه انجام میدهیم.
خطیبزاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری اظهار کرد: سفر آقای رئیسی به روسیه به دعوت رئیس جمهور این کشور صورت میگیرد. چندین بار این دعوت انجام شده است. سفر حائز اهمیتی است و در ادامه مسیر سیاست خارجی متوازن دولت سیزدهم انجام میشود. طبق برنامهریزی انجام شده آقای رئیسی در این سفر ملاقات و گفتوگوی مفصلی با همتای روس خود در مسکو خواهد داشت و رایزنی در حوزههای مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی،تکنولوژی و... در دستور کار این دیدار قرار دارد. البته با توجه به پاندمی کرونا در جهان و روسیه دو طرف در تلاش هستند که رعایت پروتکلها انجام شود.
وی افزود: وزارت خارجه نیز طی چند هفته گذشته تیم مشخصی را برای پیگیری مسائل این سفر مأمور کرده است و این تیم رایزنیهای مختلفی را انجام داده و انشاءالله این سفر به عنوان سفر مهم کاری دستاوردهای خودش را برای دو کشور به همراه داشته باشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین تصریح کرد: اختلافات مهمی در وین باقی مانده که مهمترین اختلاف سرعت نامناسب حرکت طرفهای مقابل به ویژه آمریکا در ارائه ابتکارات است. ایران در موضوعات مختلف ابتکارات خوبی داشته است. در موضوعات فنی مذاکرات پیشرفتهای خوبی داشته است ولی در بحث رفع تحریمها، گفتوگوها منوط به تصمیمات سیاسی شده که در طرف مقابل هنوز اتخاذ نشده و معطل مانده است. ابتکاراتی از سوی آنها دیده نمیشود و بیشتر شنونده بودهاند. ایران در این مدت تلاش کرده ابتکارات خوبی ارائه دهد و براساس این ابتکارات پیشرفتهایی حاصل شده است.
وی همچنین گفت: در مورد جلسات کارگروهها نیز براساس نیازی که ایجاد میشود جلسات برگزار میشود و در هر چهار متن نیاز به جلسات و گفتوگوهایی داشتهایم که البته در برخی از موضوعات این جلسات کمتر برگزار شده است.
خطیبزاده همچنین گفت: موضوع همسایهگرایی و حسن همسایگی به عنوان سیاست قطعی دولت موضوعی است که طی چند ماه گذشته در فرمولهای مختلف پیگیری شده و گفتوگوهایی انجام شده است. در حوزه خلیج فارس شاهد سفرهای وزیر خارجه کشور به تعدادی از این کشورها بودهایم. گفتوگوهای تلفنی و رایزنیهایی انجام شده است. شاهد سفر برخی از مقامات کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای منطقه به ایران بودهایم و همه این اقدامات در راستای ایجاد ترتیبات فراگیر در این منطقه به صورت چندجانبه بوده است. البته این ترتیبات فراگیر در حوزه خلیج فارس به عنوان قدم اول و هدفگذاری هشت کشور حوزه خلیج فارس است و برادران در برخی از کشورها پیشنهاداتی داشتند که این ترتیبات بتواند به مناطق پیرامونی و شامات گسترش پیدا کند. از جمله دوستان در عراق و همان طور که پیش از این گفته شد ما از هر گونه ترتیبات درونزا که توسط کشورهای منطقه مطرح و پیگیری شود حمایت کرده و میکنیم.
وی افزود: حصول چنین تصمیمات منطقهای و فراگیر در ملاقات و رایزنیهای صورت گرفته بحث شده از جمله احترام به حاکمیت کشورها،جلوگیری از فرایندهایی که به دخالت بیانجامد. عدم تجاوز، به رسمیت شناختن خطوط قرمز و همچنین درخواستهای ملی.
سخنگوی وزارت امور خارجهگفت:ما به وزیر امور خارجه آمریکا توصیه میکنیم که تمام تلاش خود را به کار بگیرد که پلان A به نتیجه برسد فکر میکنم پلن B برای هیچ کشوری جذابیت ندارد و وزیر خارجه آمریکا بهتر از هر کسی میداند که هر کشوری برای خودش پلن B دارد و شاید پلن B ایران برای آنها جذابیت نداشته باشد.
وی ادامه داد:در مورد برخی از ددلاینها و ضربالاجلهای ساختگی نیز باید عرض کنم رئیس جمهور فعلی آمریکا، تیم سیاست خارجی این کشور و مذاکرهکنندگان در این کشور میدانند که اگر امروز برجام زنده است این موضوع به خاطر ایران است نه آمریکایی که از برجام خارج شد و تمام تلاشش را انجام داد که برجام را از بین ببرد.
خطیبزاده افزود: اگر آنها دچار فراموشی هستند نظام بینالملل دچار فراموشی نیست و ما متأسفانه همچنان شاهد پیگیری مسیر اشتباهی هستیم که آنها در گذشته طی کردهاند. بهتر است آنها از مسیری که رفتهاند برگردند. مادامی که در رفتار آنها تغییر نبینیم نمیتوانیم بگوییم به نقطهای رسیدهایم که توافق پایدار و قابل اتکا در دسترس ما است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه نیز اظهار کرد: روابط ایران و سوریه چند لایه، چند بُعدی و با عمق استراتژیک خودش است.
وی اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران به خوبی منافع خودش را میشناسد و هم به خوبی بلد است از جان و منافع خودش دفاع کند. هیچ طرفی تا به امروز در مناطقی که ایران به صورت مستشاری حضور داشته و جاهایی که ایران به حاکمیت ملی کشورها کمک کرده اجازه نداده که برخی طرفها بزنند و در بروند. آنها به خوبی میدانند که جمهوری اسلامی ایران درجا پاسخ آنها را میدهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره از ترتیبات منطقهای حمایت کرده و طرحهایی را نیز در این زمینه ارائه کرده است. بیش از دو دهه است که روسیه طرحی را به عنوان طرح امنیت دستهجمعی در این حوزه ارائه کرده و در برخی از برههها این طرح را به روزرسانی کرده است. در این طرح مولفههای قابل توجهی وجود دارد که با طرحهایی که ایران ارائه داده مشترک است و مورد حمایت ایران بوده است.
وی افزود: ما باید حداکثر تلاش خود را بکنیم که منطقه این بلوغ را نشان دهد که توانایی ترتیبات درونزایی منطقه را دارد و برخی از کشورها که با کشورهای مختلف منطقه روابط حسنهای دارند مثل روسیه میتوانند در این مسیر کمک کنند و نقش سازندهای داشته باشند.
خطیبزاده همچنین گفت: سیاست جمهوری اسلامی ایران تا امروز که من در خدمت شما هستم این بوده است که آمریکا باید نشان دهد که از مسیر غلط گذشته خود به صورت عملی برگشته است و تا مادامی که این اتفاق نیفتد در میز برجام جایی ندارد. این اعتماد و شناسایی را آمریکا باید با اصلاح رفتار خود کسب کند.
وی افزود: ما از طریق مسیر مطلوب و به صورت غیررسمی از طریق آقای مورا نکات مورد نظرمان را داده و گرفتهایم و کماکان این مسیر ادامه دارد و تا نقطهای که لازم باشد این مسیر ادامه پیدا میکند.
سخنگوی وزیر خارجه ادامه داد: مسیر گفتوگوها کاملا روشن است. nonepaperهایی داده و گرفته میشود و تا به امروز به اندازه کافی پیشرفتهایی را ایجاد کرده و تا نقطهای که باید ادامه پیدا کند انجام خواهد شد.
خطیبزاده همچنیناظهار کرد: در سفر آیتالله رئیسی به مسکو دستور کارهای متعددی در نظر گرفته شده است. در خصوص توافق بلندمدت همکاریها بین ایران و روسیه همچنان توافق قبلی عملیاتی و اجرایی است و در مورد طرح جدید باید به جمعبندی نهایی برسد و بعد از آن امضا شود.
ایران از عادی سازی روابط همسایگانش با یکدیگر استقبال میکند و از تلاشهایی که در این زمینه انجام میشود حمایت میکند. منطقه ما به اندازه کافی از قطع روابط و نگاههای سلبی خسته شده است و باید کمک کنیم که رویکردها و نگاههای ایجابی ایجاد شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد: بعضی وقتها تروئیکای اروپایی فراموش میکنند که عضو برجام هستند و به نمایندگی از آمریکا در وین حاضر نیستند. ایران و ۱+۴ در وین در حال گفتوگوهایی هستند که مطمئن شوند که آمریکایی که تلاش کرد برجام را از بین ببرد و امروز هم فشار حداکثری خود را وارد میکند به نقطهای خواهد رسید که به تعهداتش عمل میکند و رویکرد تنبیهی خود را نسبت به کشورها از جمله کشورهای اروپایی که مایلند روابط عادی در حوزههای مختلف از جمله حوزه تجارت با ایران داشته باشند را قطع میکند.
اگر از این اظهارات مقصرنمایی و فشار افکار عمومی فاصله بگیرد و بداند در اتاق مذاکرات گفتوگوها انجام میشود و در اتاق مذاکرات موضوعات کاملا روشن است که یکی از این موضوعات بیعملی و همراهی سه کشور اروپایی عضو برجام با آمریکا در اعمال تحریمها علیه ایران است. متأسفانه سه کشور اروپایی عضو برجام در نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تا به امروز واشنگتن را همراهی کردهاند.
وی گفت: اگر قرار بود ایران از خطوط قرمز خود کوتاه بیاید حتما در شش دور مذاکرات توافقی حاصل میشد.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت:ما برای رسیدن به توافق محورها و خطوط قرمز خود را فراموش نمیکنیم. توافقی که ما به دنبال آن هستیم باید از دو ویژگی قابل اتکا و پایدار بودن برخوردار باشد و ترجمه آن در اتاقهای مذاکرات به طرفهای اروپایی و آمریکایی گفته شده است.
خطیبزاده افزود: اختلافی در اصل اخذ تضمین و راستیآزمایی وجود ندارد. باید این تضمین وجود داشته باشد که در آینده آمریکا مجددا نظام بینالملل را با زیر پا گذاشتن تعهدات خود و خروج از توافقات امضا شده به سخره نمیگیرد و هیچ دولتی در آمریکا از سازوکارهای برجام ضد برجام استفاده نکند و تضمینهایی ارائه شود که انتفاع ایران از منافع اقتصادی برجام را تضمین کند. اینها موضوعات جدی هستند که در هر توافقی که حاصل شود باید این مسائل لحاظ شده باشد. من به شما عرض میکنم که در اتاق مذاکرات ما به صورت روشن خواستههای خود را گفتهایم و اگر ما به صورت مکتوب برخی از موضوعات را میگوییم برای این است که به صورت شفاف و مکتوب خواستههای خود را بیان کرده باشیم.
وی گفت: ما معمولا قضاوت را انجام نمیدهیم و قضاوت طی روزها و در مسیر خود مشخص خواهد شد. گفتوگوها در مسیر درستی قرار گرفته است. بن بستن لاینحلی نداریم و همان طور که پیش از این گفتم باید تصمیمات خاص سیاسی گرفته شود. این تصمیمات باید در پایتخت کشورها اتخاذ شود و مطمئنا عدم رسیدن به یک توافق برای هیچ طرفی جذابیت نخواهد داشت.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین اظهار کرد: مقامات فرانسوی باید توجه کنند که نباید با اظهارنظرهایشان در روندهای قضایی ایران دخالت کنند. ایران این مداخلات را نمیپذیرد و آنها باید به این نکته توجه داشته باشند که حاکمیت قانون حاکمیتی نیست که با اظهارات برخواسته از سوگیری سیاسی برخی از کشورها تغییر کند. خانم عادلخواه شهروند ایرانی هستند. ماهها در خارج از زندان بودند و برای ایشان محدودیت تردد در محدوده مشخص شده در نظر گرفته شده بود. متأسفانه براساس گزارش قوه قضاییه و معاونت بین الملل این قوه ایشان چندین بار این محدوده را نقض کردهاند. تذکرات کتبی و شفاهی به ایشان داده شده بود و ایشان آگاهانه این محدوده را نقض میکرده و بیتوجهی کردهاند و در همین راستا قاضی تصمیم گرفته که ایشان به خاطر نقض مکرر محدوده تردد برای ادامه محکومیتشان به زندان برگردند.
خطیبزاده همچنین گفت: در این زمینه منتظر تصمیمات لندن هستیم تا آنچه که توافق شده اجرایی شود.
وی همچنین نیز گفت: گزارشات تأیید نشده ای که از سوی برخی کشورها مثل دانمارک ارائه میشود قابل کامنت دادن و توضیح نیست و سفارت ما در کپنهاگ هم این ادعا را بیاساس خواند.
وی همچنین در پاسخ به سوال دوم افزود: صهیونیستها بهتر میدانند که ما چه اشراف اطلاعاتی داریم و دوستان در نهادهای مربوطه کار خود را انجام میدهند.
خطیبزاده همچنین گفت: این دیدارها روشن شده ولی زمان قطعی آن هنوز مشخص نشده است.
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین نیز اظهار کرد: در ادامه ابتکار تهران ما همواره میزبان گفتوگوهای بینالافغانی بودهایم و در این سفر نیز تلاش شد که گفتوگو بین گروههای افغانی انجام شود. ما فقط تسهیلکننده گفتوگوها بوده و هستیم و آنچه که به ما گزارش شده این است که این گفتوگوها جدی بوده و همه ما باید حمایت کنیم که این گفتوگوها بین برادران ما در افغانستان شکل بگیرد و ادامه پیدا کند تا به نتایجی که به نفع مردم افغانستان است منجر شود.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین اظهار کرد: باز شدن سرکنسولگری چین در بندرعباس براساس مصوبه هیئت وزیران ایران و بنا به درخواست کشور چین بوده است و طبیعی است که در برخی از شهرها تعدادی از کشورها به خاطر تعداد اتباعی که در آن شهرها دارند و همچنین مراودات تجاری که دارند این خواسته را داشته باشند که کنسولگری داشته باشند. ایران نیز در شهرهای مختلف چین کنسولگری دارد.
وی همچنین نیز گفت: این سفر، سفر بسیار موفقی بود. هفتمین ارتباط مستقیم بین دو وزیر خارجه بود. وزرای خارجه تاکنون چهار بار در پنج ماه گذشته تماس تلفنی داشتهاند، یک گفتوگوی برخط و دو ملاقات حضوری در تاجیکستان و چین.
خطیبزاده همچنین گفت: بعد از گفتوگوهای مفصلی که وزیران خارجه دو کشور ایران و چین داشتند دو کشور اعلام کردند که اجرایی شدن توافقات براساس نقشه راه ۲۵ ساله آغاز شده است و انشاءالله به زودی نتایج مثبت آن را هر دو ملت خواهند دید.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین ، اظهار کرد: همچنان مسیری که توسط دولت کره باید برای این موضوع انجام شود صورت نگرفته است.
وی همچنین از بیعملی کرهایها در انجام تعهداتشان و بازپرداخت بدهیشان به ایران انتقاد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه گفت: ما هر گونه اقدامی که صلح و ثبات و آرامش و امنیت در میان مرزهای عراق را مورد هدف قرار دهد مردود دانسته و این اقدامات را مشکوک میدانیم. باید همه کمک کنند که انتقال آرام قدرت در عراق صورت بگیرد. همه گروههای شناسنامهدار در عراق باید به تعهد خود در این زمینه عمل کنند و اجازه ندهند که عدهای با سوءاستفاده بخواهند امنیت عراق را به خطر بیاندازند.
خطیبزاده همچنین تصریح کرد: ما نکات مورد نظر خود را به صورت مکتوب در دور چهارم گفتوگوها در بغداد به هیئت سعودی ارائه کردیم. منتظر پاسخ سعودیها هستیم و در دور بعدی مذاکراتی که انجام میشود شاید بتوان به برخی از پاسخهای لازم برسیم.
وی همچنین گفت: این موضوع میتواند مقدمه خوبی باشد که دو طرف هیئتهایی را برای بازدید از سفارتخانههای دو کشور در تهران و ریاض اعزام کنند.
310 310