خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - حلیمه مولایی: در روزهای اخیر شهرهای اقلیم کردستان عراق از جملە استان سلیمانیە شاهد اعتراضات گستردە مردم بود. این اعتراضات با تظاهرات مدنی دانشجویان در شهرهای مختلف اقلیم کردستان برای دریافت کمک هزینه تحصیلی دانشجویی آغاز شده و به اقشار مختلف مردم تسری پیدا کرد.
این اعتراضات دانشجویی بعد از چند روز بە تظاهرات مردم اقلیم کردستان در اعتراض بە بیکاری، نبود خدمات اجتماعی، بهداشتی و رفاهی و همچنین اوضاع وخیم معیشتی تبدیل شد و بە اکثر مناطق اقلیم کردستان رسید. مردم خواهان کنارەگیری احزاب حاکم بر اقلیم کردستان از جملە دو خانوادە حاکم یعنی بارزانی ها و طالبانی ها هستند.
این اعتراضات با دخالت نیروهای امنیتی بە خشونت کشیدە شد. نیروهای امنیتی از گاز اشک آور و باتوم و شلیک هوایی برای متفرق ساختن دانشجویان استفادە کردند و در جریان این خشونت‌ها شماری از دانشجویان مورد ضرب و شتم قرار گرفتە و مجروح شدند. برخی از معترضین نیز در پاسخ بە خشونت نیروهای امنیتی اقدام به آتش زدن اماکن عمومی، دولتی و حزبی کردند.
اگرچە آمار دقیقی از تعداد کشتە و زخمی‌های این اعتراضات و همچنین تعداد دستگیر شدها در دست نیست اما در روزهای اخیر آشنا عبداللە نمایندە جنبش تغییر در پارلمان کردستان اعلام کردبود کە طی تظاهرات اخیر در سلیمانیە، ۵ خبرنگار و ۵۶ تن از دانشجویان دستگیر شدە و در اربیل نیز ۳۰ معترض بازداشت شدە اند. در شبکە های اجتماعی اقلیم کردستان، کاربران کُرد از تعداد بالای دستگیرشدگان، دانشجویان ربودە شدە و مردم زخمی صحبت می‌کنند.
*چرا اعتراضات دانشجویی و مردمی در اقلیم کردستان دوبارە آغاز شدە است؟ چە آیندەای برای این عتراضات متصور هستید؟
اوضاع اقتصادی و معیشتی در اقلیم کردستان رو به وخامت نهاده است و همین مسأله اعتراضات مردمی را به دنبال داشته است این اعتراضات کە من معتقد هستم ادامە خواهد داشت، نارضایتی بە شیوە حکمرانی و ناعدالتی گستردە در اقلیم کردستان است. متاسفانە در حال حاضر اقلیم کردستان بە وضعیتی رسیدە است کە طبقە متوسط در آن در آستانە از بین رفتن است. در هر جامعەای طبقە متوسط از بین برود یا کم شود و طبقە فرودست و فرادست جای آن را بگیرد؛ جامعە مذکور از هم پاشیدە می‌شود. اکنون در اقلیم کردستان درصد بسیار بالای از مردم بشدت فقیر هستند در مقابل هم شمار زیادی سرمایەداربسیار ثروتمند وجود دارد کە درآمدهای بسیار هنگفتی دارند و این شکاف طبقاتی پایە همە اعتراضات است. بە ویژە برای قشر دانشجویان این مسئلە بسیار دردناک‌تر است.
در همە جوامع پیشرفتە و حتی کشورهای در حال توسعە بە قشر دانشجو و تحصیلکردە بسیار اهمیت دادە می‌شود چون آیندە کشور در اختیار آنها خواهد بود. اما در اقلیم کردستان تحصیلکردە ها نیز مانند دیگر مردم عادی بە حاشیە راندە شدەاند.
*مسئلە شفاف نبودن در آمدهای نفتی اقلیم کردستان و همچنین رقم قراردادها و شرکت‌های نفتی کە کار استخراج و فروش و صادرات نفت از اقلیم کردستان عراق را انجام می‌دهند، سالهاست کە محل اعتراض اپوزسیون اقلیم کردستان و مردم این منطقە است؛ فعالان سیاسی و اجتماعی اقلیم بارها مدارکی دال بر سرقت نفت اقلیم کردستان منتشر کردەاند؛ این اواخر سندی منتشر شد کە نفت اقلیم کردستان ۱۲ دلار کمتر از قیمت پایە بازار فروختە می‌شود در حالی کە هزینە استخراج و فروش آن ۳ برابر کشورهای دیگر است، واقعیت مسئلە نفت اقلیم کردستان چیست؟
ما در فراکسیون اتحادیە میهنی در پارلمان کردستان بە همراه شمار دیگری از نمایندگان اقدام بە جمع آوری امضا برای احضار نخست وزیر اقلیم کردستان بە پارلمان، کردەایم تا توضیحاتی در مورد استخراج و فروش نفت، قراردادهای نفتی، و کمپانی‌ها و بە ویژە در مورد درآمد نفتی اقلیم کردستان ارائه دهد. متاسفانە هیچ شفافیتی وجود ندارد. پیشتر مسئلە این بود کە درآمدهای نفتی اقلیم کردستان برای خانوادەهای حاکم بر اقلیم است اما اکنون این دایرە تنگ‌تر شدە است و نفت اقلیم کردستان فقط برای افراد خاصی در خانوادە حاکم بر اقلیم است. یعنی چند نفر از این خانوادە با یک کشور همسایە توافقنامە امضا کردەاند و نفت و ثروت ملی مردم اقلیم اینگونە ارزان فروشی می‌شود.
*سرمایە و ثروت اندوزی خانوادە بارزانی و افتتاح شرکت‌ها و کارخانە های آنها در آمریکا و اروپا سالهاست کە بە یک سوال بزرگ و بی پاسخ برای افکار عمومی اقلیم کردستان تبدیل شدە است و در روزهای اخیر نیز درج خبر قیمت نجومی املاک مسرور بارزانی رئیس حکومت اقلیم کردستان در آمریکا توسط یک روزنامەنگار آمریکایی چالش جدیدی برای خانوادە بارزانی بود، بە نظر شما چرا رئیس و حاکمان یک اقلیم در آمریکا و اروپا سرمایەگذاری شخصی دارند در حالی کە مردمشان در بدترین وضعیت معیشتی هستند؟
سیاست‌های مبهم و غیر شفاف سران اقلیم کردستان به ویژه در عرصه اقتصادی یکی از مهمترین دلایل عصبانیت کُردها از حکمرانان اقلیم است خبر خرید ملک ۱۸ میلیون دلاری توسط مسرور بارزانی در آمریکا برای من بسیار عادی بود، چرا کە این رقم در مقابل ثروتی کە بعضی از افراد در احزاب سیاسی و بە ویژە حکام اقلیم کردستان بدست می اورند بسیار کم و شاید فقط درآمد یک ماه باشد. بعضی از افراد سیاسی در این اقلیم نزدیک بە ۳۰ سال است کە حزب اول و حاکم هستند و خزانە های درآمد در دست آنهاست. و اما نکتە قابل توجە این است؛ زمانی کە حکمرانان سرمایەگذاری های هنگفت و شخصی خود را بە بیرون از کشور خود می‌برند این بدان معنی است کە آنها بە ماندن خود در کشورشان ایمان ندارند و می‌دانند کە تا آخر در قدرت نخواهند ماند.
*بە نظر شما حکمرانی در اقلیم کردستان در همە دورەها از ۲۰۰۳ تا کنون موفق بودە است؟
برای اینکە موفقیت یک سیستم حکمرانی بررسی شود باید رضایت مردم تحت حکومت آنها مدنظر قرار بگیرد. با این معیار مشخص می‌شود کە حکمرانی در اقلیم کردستان بە هیچ وجە موفق نبودە است و همە اقشار مختلف ناراضی هستند. درصد مردمانی کە از حکمرانان اقلیم کردستان در این سال‌ها حتی رضایت نسبی داشتند بسیار ناچیز است.
*چرا داعش از نقاط کُردنشین عراق بویژه در کروک دوبارە بە صحنە مبارزات مسلحانە بازگشتە است؟
از سال ۲۰۱۴ بە بعد داعش گاهاً فعالیت‌های نظامی در این مناطق داشتە است و بارها حملاتی صورت گرفتە است و نیروهای عراق و نیروهای پیشمرگ مستقر در این مناطق دفاع کردەاند. حملات این اواخر داعش هم برای نشاندن زندە بودن و عرض اندام تروریست‌ها است و می‌خواهد از نیروهای پیشمرگ و نیروهای امنیتی زهرچشم بگیرد.
اگرچە دلایل متعددی وجود دارد کە می‌توانند در ظهور دوبارە داعش تأثیرگذار باشند. اما من بە یک مورد مهم اشارە می‌کنم. قبل از اینکە بە پارلمان کردستان ورود پیدا کنم. از نیروهای پیشمرگ بودم و در سنگرها جنگیدەام. نیروهای پیشمرگ باید از لحاظ تجهیزات نظامی بیشتر توجە قرار بگیرند. چون فقط توانایی جسمی افراد نمی‌تواند سرنوشت یک جنگ را مشخص کند. باید نیروهای پیشمرگ تجهیزات پیشرفته از جملە اتومبیل‌های ضدگلولە، دوربین‌های حرارتی، وسایل رصد و پایش پیشرفتە و دستگاه‌های هوشمند بمب یاب و … داشتە باشند کە متاسفانە ندارند.