جدیدترین آمار منتشره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) حاکی از افزایش حدود ۱۴ درصدی تولید سیگار، کاهش ۴۶ درصدی برآورد قاچاق و حدود چهار برابر شدن صادرات سیگار در نیمه نخست امسال است.
روند قاچاق سیگار در سال ۱۳۹۸ کاهشی بود، به طوری که برآورد وزارت صمت از میزان قاچاق سیگار نسبت به سال ۱۳۹۷ حدود ۳۹ درصد کاهش یافته بود، اما در سال گذشته با مشکلاتی که به دلیل عدم تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه در زمینه تولید این محصول ایجاد و منجر به توقف تولید در هشت واحد از ۱۵ واحد تولید محصولات دخانی شد، قاچاق سیگار رو به افزایش گذاشت، تا جایی که در اردیبهشت ۱۳۹۹ برآورد‌ها از میزان قاچاق سیگار نزدیک به دو برابر دو ماهه اول سال ۱۳۹۸ بود. اما از بهمن سال گذشته میزان افزایش قاچاق تک رقمی شد و در مجموع قاچاق سیگار در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ کاهش ۳۵.۹ درصدی داشته است.
جدیدترین آمار منتشر شده درباره وضعیت تولید و قاچاق سیگار در سال ۱۴۰۰ نیز نشان می‌دهد در نیمه اول امسال بیش از ۲۸ میلیارد و ۷۰۰ میلیون نخ سیگار تولید شده که نسبت به تولید بیش از ۲۵ میلیارد نخ در مدت مشابه سال قبل، ۱۴ درصد افزایش داشته است. همچنین در حال حاضر ۲۴ واحد تولید سیگار فعال هستند که نشان می‌دهد دو واحد به تولیدکنندگان اضافه شده است.
در پی این افزایش تولید و با توجه به اینکه میزان مصرف شش ماهه سیگار ۳۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون نخ برآورد شده و همچنین توقف واردات رسمی سیگار از سال ۱۳۹۷، برآورد قاچاق سیگار هم با ۴۶ درصد کاهش، از هفت میلیارد و ۴۵۰ میلیون نخ سیگار در شش ماهه اول سال قبل به چهار میلیارد و ۵۰ میلیون نخ سیگار در مدت مشابه امسال رسیده است.
همچنین آمار‌ها نشان می‌دهد طی نیمه اول امسال، صادرات سیگار با افزایش ۲۸۷ درصدی به ۲۷۵ میلیون نخ رسیده است. صادرات سیگار در مدت مشابه سال گذشته ۷۱ میلیون نخ بوده است. البته باوجود افزایش چشمگیر، همچنان رقم صادرات ناچیز است.
آمار منتشر شده درباره واریزی اشخاص و شرکت‌ها جهت محصولات دخانی به خزانه دولت که شامل حق انحصار واردات، حق انحصار تولید، توزیع و فیش‌های بین راهی است نیز نشان می‌دهد که شش ماهه امسال بیش از ۱۶۹ میلیارد تومان در این بخش به خزانه دولت واریز شده که نسبت به مبلغ واریزی در مدت مشابه سال قبل که معادل ۹۷ میلیارد تومان بوده، ۷۳.۵ درصد افزایش داشته است.
گفتنی است که موضوع مالیات بر سیگار همواره مناقشاتی بین وزارت بهداشت و تولیدکنندگان سیگار به همراه داشته؛ اخیرا هم رئیس انجمن تولیدکننـدگان، صادرکنندگان و واردکنندگان محصولات دخانی از افزایش قیمت سیگار در سه ماهه چهارم سال و در پی اجرای قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده سیگار و در نتیجه آن افزایش قاچاق خبر داده بود، اما جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات اعلام کرده که ایران کمترین مالیات را بر محصولات دخانی دارد.