محاسبات غلط ریاض در جنگ یمن و مسیر غیرقابل برگشت عربستان به جایگاه منطقه‌ای

اقدامات حساب نشده عربستان برای جبران شکست در جنگ یمن موجب شده تا مسیر برگشت برای ریاض و بازیابی موقعیت آن در منطقه روز به روز دشوارتر شود.

- اول اینکه جنگ یمن هر اندازه طول بکشد عربستان به اهداف نظامی خود نخواهد رسید.

- دوم اینکه فشارهای بین المللی نمی‌تواند امتیازی که ائتلاف جنگی عربستان با عملیات نظامی در جنگ یمن به دست نیاورد را برای آن محقق کند.

- سوم اینکه قتل و کشتار و محاصره ملت یمن اراده این مردم را درهم نخواهد شکست.

- چهارم اینکه گذشت زمان در جنگ یمن اصلاً به نفع ائتلاف سعودی- آمریکایی نیست.

در این بین امارات تصمیم گرفت تا استراتژی خود را در جنگ یمن تغییر داده و اقدامی انجام دهد که پیامدهای شکست ائتلاف عربستان در جنگ یمن گریبانگیر ابوظبی نشده و امارات حداقل دستاوردهایی که در این جنگ داشته را برای خود حفظ کند. استراتژی امارات با عربستان در اینجا متفاوت بود و جرقه اختلاف میان دو طرف در اواسط جنگ یمن زده شد. ابوظبی به هیچ وجه نمی‌خواست متحمل تلفات بیشتر و انجام عملیات‌های بیهوده شود؛ اما ریاض بر عکس، با وجود گرفتاری در بن بستی که هیچ چشم‌اندازی برای رهایی از آن نداشت، همچنان به تجاوزات خود ادامه داد.

البته اختلاف عربستان و امارات در این دوره صرفا مربوط به جنگ یمن نبود بلکه در رابطه با سوریه نیز دیده می‌شد. بعد از گذشت سال‌ها از بحران سوریه و جنگ جهانی تروریسم ضد این کشور که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نیز در آن مشارکت داشتند امارات به این نتیجه رسید که نظام سوریه سقوط نخواهد کرد و این کشور موفق شده تروریسم را شکست دهد.

همین امر باعث شد تا ابوظبی به فکر تجدید نظر در مناسبات خود با دمشق بیفتد و آماده احیای روابط با آن گردد. فراهم کردن موقعیتی برای مشارکت در پروژه بازسازی سوریه از جمله اقدامات ابوظبی برای همگرایی با این کشور است. در حالی که امارات به دنبال حفظ دستاوردها و جلوگیری از ضرر در جنگ یمن بود؛ عربستان مسیر دیگری را انتخاب کرد؛ مسیری که گرفتاری‌های عربستان را عمیق‌تر می‌کند و موجب می‌گردد تا این کشور نفوذ خود را در خاورمیانه از دست داده و در عرصه‌های بیشتری شکست بخورد.

اشتباه بزرگ عربستان این است که به جای اینکه یک استراتژی مناسب برای کاهش خسارتهای خود در جنگ یمن اتخاذ کند، بر خلاف منطق عمل کرده و همچنان اقدامات حساب نشده خود را ادامه می‌دهد و مسئولیت کامل شکست ائتلاف متجاوز عربی -آمریکایی را بر دوش خود انداخته است. اشتباه دیگر عربستان این است که وارد مسیر درگیری و جنگ با لبنان شده و می‌خواهد با تحت فشار قرار دادن این کشور همه خسارتهای خود در منطقه را جبران کند.

عربستان مدعی است که طی سال‌های اخیر نزدیک به 72 میلیارد دلار در لبنان هزینه کرده و حمایت زیادی از طرفهای مختلف لبنانی به عمل آورده است؛ اما امروز می بیند که هیچ تسلط و نفوذی در لبنان ندارد. عربستان همچنین ادعا دارد که اکنون جمهوری اسلامی ایران بیشترین نفوذ را در لبنان دارد و علت آن حضور حزب الله در این کشور است.

عربستان باتوجه به تصورات و ادعاهای خود حزب‌الله را مسئول شکست ائتلاف متجاوز در جنگ یمن و از دست رفتن نفوذ ریاض در لبنان می‌داند. سعودیها مدعی هستند که نیروهای حزب الله در یمن از نیروهای انصارالله حمایت می‌کنند و تجهیزاتی که حزب الله در اختیار یمن قرار می‌دهد در این جنگ ضد عربستان مورد استفاده قرار می گیرد. خواسته اصلی عربستان این است که شرایط لبنان به 20 سال قبل یعنی زمانی که ریاض به شکل انحصاری بر این کشور سیطره داشت، برگردد.

اما کسی که نگاه واقع بینانه داشته باشد متوجه می‌شود که برآورده شدن این درخواست‌های عربستان غیرممکن است؛ البته صرفا نه به این دلیل که لبنان نمی‌خواهد شروط عربستان را اجابت کند، بلکه به دلیل آن که ادعاهای عربستان کاملا نادرست است. حزب الله نه در جنگ یمن شرکت کرده و نه هیچ گونه تسلطی بر امور و تصمیم گیری‌های لبنان دارد.

مشکل عربستان این است که حضور حزب الله در لبنان موجب شده تا همه برنامه‌های ریاض در این کشور به چالش کشیده شود و علیرغم هزینه‌های فراوانی که کرده نتواند آنگونه که میخواهد بر لبنان سیطره یابد.

بنابراین اگر عربستان قصد دارد موقعیت خود را در منطقه بازیابی کند باید سیاست‌هایش در یمن، لبنان و سوریه را مورد بازنگری قرار دهد و به جای گرفتاری در ضرر و زیان بیشتر یک استراتژی برای رها شدن از این بن بست اتخاذ کند که شامل 3 تصمیم راهبردی میشود:

-توقف جنگ یمن و خروج از آن.

-تعامل مناسب با دولت لبنان و برقراری روابط با آن به شکلی که «نجیب میقاتی» نخست وزیر این کشور گفته است.

-بازگشت به سمت سوریه با الگوگیری از امارات و برقراری روابط مناسب با آن.

انتهای پیام/