چالش بورسی مجلس با دولت /اقتصاد عشقی اداره می شود

به گزارش اقتصادنیوز، امروز زنگ آغاز جلسه علنی مجلس در حالی به ریاست قالیباف به صدا درآمد که سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد دولت سیزدهم که تا چندماه پیش خود جزوی از نمایندگان بود از جایگاه وزیر دولت به پارلمان آمده بود و در گزارشی به شرایط بازار بورس و برنامه های این وزرات خانه پرداخت. 

چالشی طولانی در بورس

سید احساس خاندوزی پشت تریبون رفت و با انتقاد از عملکرد دولت روحانی در بازار سهام، درباره شرایط بورس گفت: بازار سرمایه با توجه به ماهیت خود می‌تواند و باید نقش بی‌بدیل بر غلبه بر همین چالش تأمین مالی تولید ایفا کند، متأسفانه سوء مدیریت مشهود دولت گذشته در بازار سرمایه که منجر به رشد بی‌منطق و حبابی شاخص بورس در نیمه اول سال 1399 و در پی آن کاهش 45 درصدی شاخص در نیمه دوم سال 1399 شد موجب زیان و بلکه ناراحتی و خشم بخش مهمی از سهامداران خرد و تازه وارد به این بازار بود که جمعیت بالایی را هم شامل می‌شد فراهم کرد.

خاندوزی تأکید کرد: بازار سرمایه را که می‌توانست زمینه توسعه کشور باشد به چالشی طولانی تبدیل کرد که امروز هم ادامه دارد. خوشبختانه با رأی ملت به دولت آقای رئیسی و بازگشت درجه‌ای از خوشبینی به بازارها، شاخص از 28 خرداد 1400 تا امروز حدود 300 هزار واحد رشد کرده و در بورس کالا که آن هم رکن مهمی از معاملات اقتصادی و شفافیت مالی و کاهش رانت‌ها دارد، طی سال جاری 38 میلیون تن انواع محصولات مختلف معامله شده که نسبت به 12 ماه کل سال گذشته که 34 میلیون تن بوده است در همین 7 ماه شاهد وضعیت بهتری در این خصوص بوده‌ایم.

وزیر امور اقتصادی و دارایی افزود: در مورد نحوه ارتباط تامین مالی کسری بودجه با بازار سرمایه؛ اگر چه کسری بودجه کم سابقه یعنی ریل غلط بودجه 1400 که در زمان تصویب به دولت گذشته به طور مکرر تذکر دادیم، فشار کم سابقه ای را متوجه دولت و وزارت اقتصاد کرد. با این اوصاف بنده از زمان حضورم در وزارتخانه تلاش کردم، مخارج دولت بدون استفاده از منابع بانک مرکزی، تاکید حداکثری بر درآمدهای پایدار و با حداقل استفاده از انتشار اوراق بدهی، تامین مالی شود.

این عضو کابینه دولت سیزدهم گفت: به عنوان مثال در حالی که در طول 2 ماه و نیم که از شروع به کار دولت گذشته است، نزدیک به 27 هزار میلیارد تومان اوراق نقدی به فروش رسیده، در همین مدت بیش از 27 هزار میلیارد تومان در قالب بازپرداخت به دارندگان اوراق به بازار برگردانده شد.

پس از گزارش وزیر اقتصاد، نوبت به بهارستانی ها رسید که تذکرات و پیشنهادهای خود را خطاب به خاندوزی که پیش از این نماینده مردم تهران بود، بیان کنند. 

فرار رو به جلوی آقای وزیر؟

مقایسه بازار سرمایه با سایر بازارها یکی از موضوعاتی بود که مورد نقد و انتقادات خانه ملتی ها قرار گرفت. احد آزادی خواه اولین نماینده ای بود که در انتقاد به خاندوزی گفت: مگر قرار است بورس نسبت به سایر بازارها سودآوری کمتری داشته باشد که وزیر محترم آن را با سایر بازارها مقایسه می کند و می فرماید نسبت به بازار خودرو، طلا، سکه و مسکن وضع بهتری دارد. این قیاس به قول ما طلبه ها مع الفارق است و معنا ندارد.

وی افزود: ملت مبتنی بر اعتمادی که به دولت ها داشتند در بازار سرمایه ورود کردند اما خیلی از خانواده ها و سرمایه ها در این بازار به خاطر مشکلات مدیریتی در این نظام از بین رفت و مقایسه این بازار با سایر بازارها دردی از مردم دوا نمی کند.

سیدغنی نظری خانقاه، نماینده مردم خلخال هم از دیگر منتقدان وزیر اقتصاد بود. نظری خطاب به وزیر اقتصاد گفت: شما برای فرار از مسئولیت عنوان می کنید که اظهارنظر نمایندگان مجلس و برخی متخصصین باعث ریزش بورس می شود درست نیست. این چه بورسی است که با یک اظهارنظر جابه جا می شود و نوسان پیدا می کند.

نظری خانقاه با تاکید بر اینکه مهم تر از بورس برای ما هیچ مساله ای وجود ندارد، اضافه کرد: روزانه هزاران پیامک برای ما می آید که از حقوق از دست رفته سهامداران در بورس دفاع کنید. زمانی که نماینده مجلس بودید طرح های خوبی را تدوین کردید و امروز نیز ایده های خوبی دادید، چه برنامه ای برای عملیاتی شدن و اجرای این برنامه ها دارید.

در این میان اما، علی بابایی کارنامی گفت: ما اجازه نمی‌دهیم که شأن وزیر اقتصاد در تیم اقتصادی دولت کاهش یابد، وزیر اقتصاد باید پاسخگوی مجلس باشد. برخی از دولتمردان اظهاراتی درباره بازار بورس مطرح می‌کنند که روی این بازار تأثیر می‌گذارد و بهتر است که در اظهارات خود دقت بیشتری کنند تا باعث نوسان در بازار بورس نشوند.

فریاد مخالفان بلند شد

پس از ارائه تذکرات و پیشنهاد نمایندگان به وزیر اقتصاد، نوبت به محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی رسید. او درباره وضعیت بورس با اشاره به وضعیت نظارتی بر بازار سرمایه کشور گفت: وضعیت نظارتی هیچ تناسبی با وضعیت کنونی بازار سرمایه کشور ندارد و اساساً هر تغییری در حوزه تصمیم‌گیری در بخش وزارت و یا مجموعه‌های دیگر بر این وضعیت نظارتی اثرگذار است.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس ادامه داد: اگر حوزه نظارتی بر وضعیت بازار سرمایه هیچ تغییری نکند طبیعتاً نباید انتظار داشت اتفاقاتی که به عنوان تخلفات و اشکالات در حوزه بازار رخ می‌دهد دیگر تکرار نشود بنابراین اولین مولفه در تصمیمات بازار سرمایه ایجاد یک ساختار دقیق و متناسب با شرایط بومی در کشور است. یک روزی در کشور تعداد فعالان بورس آن بیشتر از 200 هزار نفر نبودند اما بعد از افزایش به دو میلیون نفر رسید و امروز بخش عمد‌ه‌ای از جمعیت کشور در حوزه بازار سرمایه به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم حضور دارند.

اما اظهارات پور ابراهیمی با فریادهای جواد کریمی قدوسی همراه شد. کریمی قدوسی که به دلیل تعداد فراوان اظهارات تکذیب شده و غلط های املایی‌اش به یکی از نمایندهای جنجالی پارلمان معروف است، در پی عدم انتقاد جدی پورابراهیمی از عملکرد وزیر اقتصاد در خصوص وضعیت بورس، به سمت تریبون رفت و  گفت: «۷ سال است این حرفها را می‌زنید، آقای وزیر هم با شما هماهنگ است و وضعیت بورس هم همین است».

وزیر متهم به دروغگویی شد

همچنین محمد حسن آصفری، یکی دیگر از نمایندگانی بود که انتقادات تند و تیز خود را به خاندوزی مطرح کرد و همکار سابق خود را به دروغگویی متهم کرد. 

آصفری در تذکری گفت: آقای خاندوزی پیش از وزارت دائم توئیت می‌کردند و در مورد خروج بورس از وضعیت بحرانی راهکار می‌دادند حالا همان راهکارهایی را که توئیت می‌کردند اجرا کنند تا مشکلات بورس حل شود.

نماینده مردم اراک و کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی افزود: دولت بداند بورس حق‌الناس است و امروز دلالانی وارد بورس شدند که سرمایه مردم را به تاراج برده‌اند و چرا دولت در خصوص انتشار اوراق به مردم گزارش دروغ می‌دهد، بر اساس اسناد خزانه از مهرماه تاکنون 8 هزار میلیارد اوراق توسط دولت به فروش رسیده اما دولت می‌گوید اوراقی به فروش نرسیده است.

اقتصاد و بورس عشقی اداره می شود

همچنین سیدکاظم دلخوش اباتری در تذکر شفاهی گفت: باید مشخص شود جلساتی که در مجلس برگزار می‌شود چه خروجی دارد.

نماینده مردم صومعه سرا در مجلس با بیان اینکه اقتصاد و بورس عشقی اداره می‌شود، افزود: وزیر امور اقتصادی و دارایی باید مشخص کند که چه کسی این حوزه‌ها را اداره می‌کند چرا که نه تنها بازار سرمایه بلکه سایر بازارها نیز نابسامان است.

وی با بیان اینکه وزارت اقتصاد، وزارتخانه مادر است و باید همه امور اقتصادی را کنترل کند، تصریح کرد: وزیر اقتصاد تمام بازارها را باید پوشش دهد.

روایتی از ماموریت مهم سازمان بورس 

در این میان، نمایندگان امروز میزبان، مجید عشقی، رئیس سازمان بورس نیز بود. او زمانی که پشت تریبون مجلس قرار گرفت، با تاکید بر اینکه سامانه های نظارتی بورس باید هوشمند و با مشارکت عامه سهامداران باشد، گفت: برنامه مدونی درخصوص بحث فضای مجازی و کمک گرفتن از عامه سرمایه گذاران برای نظارت بر معاملات و سایر فعالیت های سازمان خواهیم داشت. البته سازمان بورس به تنهایی فارغ از بخش های دیگر اقتصادی نیست و کوچکترین تصمیمی در دولت و مجلس به شکل نوسانات بورس خود را نشان می دهد و این موضوع در تمام دنیا وجود دارد و ما نمی توانیم تصمیمی درخصوص قیمت گذاری دستوری بگیریم و بگوییم در بازار بورس اثر نداشته باشد، البته در چند سال گذشته این روند به طو کامل بهبود پیدا کرده و توانستیم بحث های قیمت گذاری دستوری را در برخی صنایع حل کنیم، اما کما کان در برخی صنایع وجود دارد که در سودآوری و اعتماد سرمایه گذاران اثر دارد.

عشقی با بیان اینکه اوراق بدهی و اوراق خزانه‌ای که دولت منتشر می‌کند یکی دیگر از موضوعاتی است که به آن ورود کرده‌ایم، افزود: بازار سهام در کل دنیا در کنار بازار بدهی بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد، بازار بدهی ایران بسیار بازار کوچکی است به طوری که در چند سال اخیر می‌توان گفت فقط 5 درصد بازار سهام را در اختیار داشته است. برنامه‌ریزی‌هایی برای افزایش سهم بازار بدهی داشته‌ایم تا بخش خصوصی نیز بتواند بر اساس پتانسیل‌های خود در بازار سرمایه تأمین مالی انجام دهد.

درخواست قالیباف از وزیر اقتصاد

همچنین، محمدباقر قالیباف، پس از سخنرانی وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس سازمان بورس و برخی نمایندگان مجلس در جمع بندی مطالب مطرح شده گفت: ما درباره بورس یک انتظار و توقع کلی از دولت و یک توقع و انتظار خاص از وزیر امور اقتصادی و دارایی داریم. مردم به سیاست های اقتصادی دولت قبل اعتماد کردند و جمعیت بورس از 4 تا 5 میلیون نفر ، امروز به جمعیتی بالغ بر 40 تا 50 میلیون نفر رسیده است.

رئیس مجلس شورای اسلامی افزود: درحال حاضر در بورس از یکسو سهامداران خردی که نه با سرمایه اضافی خود، بلکه با فروش دارایی های ضروری شان وارد بورس شدند و از سوی دیگر سهامدارانی که سرمایه های خود را وارد بورس کردند، روبرو هستیم. در واقع همه افراد حاضر در بورس که  جمع عظیمی از مردم بوده و  بخشی از آنها قشر محروم هستند، باید مورد توجه قرار گیرند و این موضوع چون سیاست کلان دولت ها بوده، باید امروز هم دولت ها در این بخش پاسخگو بوده و به آن توجه کنند.

قالیباف خطاب به وزیر امور اقتصادی و دارایی دولت سیزدهم گفت: آقای خاندوزی، ازشما که فرزند مجلس هستید و امروز در دولت تشریف دارید، انتظار داریم همان موضوعاتی که در اینجا بحث می کردیم، محقق شود. در جلسه ای کارشناسی به شما گفتم که توجه کنید، امروز سهامداران خرد ما نیاز دارند که شما ابزار لازم برای پوشش ریسک بورس و حمایت از آنها را به کار گیرید.