آیات المهدی (عج) | دو علت دشمنی بنی‌امیه و بنی‌عباس با ائمه در بیان امام عسکری

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم،‌ یکی از روش‌های اهل بیت وحی علیهم السلام در تبیین اندیشه مهدویت، بهره‌گیری از آیات قرآن بود. این دست آیات که بنا بر تأویل یا تفسیر معصومین با مضمون مهدویت صادر شد، با عنوان «آیات المهدی (عج)» شناخته شدند. این رویکرد در بین تمام چهارده معصوم به وفور دیده شد و نشان‌دهنده این نکته بود که مهدویت یکی از مهم‌ترین برنامه‌های خداوند است که گستره آن نه تنها از زمان ولادت امام عصر (عج) بلکه حداقل در برگیرنده کل تاریخ انبیای الهی تا عصر ظهور قائم عجل الله تعالی فرجه است. امام صادق علیه‌السلام در دعای ندبه به زیبایی این حقیقت را در قالب جملاتی کوتاه به تصویر کشیده‌اند؛‌ آنجا که از حضرت آدم (ع) آغاز کرده و پس از ذکر ماجراهایی از رسولان اولوالعزم، ایشان را حاملان امری معرفی می‌کند که به رسول خاتم صلی الله علیه و آله ختم می‌شود و ایشان نیز در روز غدیر با اقامه کردن امر ولایت امیرالمؤمنین علیه‌السلام، امرِ الهی را به ایشان و ذریه پاکشان واگذار کرده و از آن پس اهل بیت وحی به صورت رسمی به عنوان «اولُوا الأمر» یا «صاحبان امر» شناخته شدند.

با این رویکرد دو جریان در تاریخ جریان داشته است: جریان حق و جریان باطل. در این باره استنادات قرآنی زیادی وجود دارد. جریان حق به سردمداری انبیاء و رسولان سعی داشتند همواره برنامه‌های خدا را طبق شریعتی که در آن قرار داشتند پیاده کنند و بشریت را در صراطی که وحی بر آنها ترسیم می‌کرد حرکت دهند تا زمینه‌های حکومت الهی را با نعماتی که در دنیا جریان دادند فراهم کنند؛ مثلاً ابراهیم نبی (ع) از جمله رسولان اولوالعزمی بود که پایه‌های کعبه را رفعت داد و مناسکی را طبق وحی الهی برای آن طراحی کرد تا در نهایت پایگاهی برای مسلمانان حقیقی تا عصر ظهور امام عصر (عج) باشد. این مسجدِ مقدس، همان مکانی است که خود امام مهدی عجل الله تعالی فرجه هنگام ظهور بر دیواره آن تکیه می‌زنند و ندای «أَنَا بَقِیَّةُ اللَّه‏» سر می‌دهند. اما در مقابل این جریان،‌ سران باطل به سردمداری ابلیس و ایادی او از جن و انس، تمام همت خود را به کار گرفتند تا در برابر زمینه‌های شکل‌گیری حکومت الهی بایستند؛ چرا که ابلیس پس از اخراجش از درگاه خداوند، وقیحانه قول داد بر صراط مستقیم الهی بنشیند و بندگان را از آن دور کند. جریان باطل در زمان پیامبران تا جایی پیش رفت که بسیاری از آن بزرگواران را از دم تیغ گذراندند،‌ اما نتوانست مقابل اراده خداوند مبنی بر حرکت کاروان بشریت به‌سوی تحقق حکومت الهی را بگیرد. لشکر ابلیس در دوران زندگانی ائمه اطهار تحرکات خود را از جنبه‌های مختلف بیشتر کرد تا مانع ولادت امام عصر (عج) به عنوان منجی ادیان شود. تمام فرقه‌هایی که در بدنه جامعه اسلامی شکل گرفت و تمام دشمنی‌ها و غصب‌ها و قتل‌های ائمه درست در راستای مقابله با شجره پاک خلافت و عداوت با منجی عالم بود.

جالب است که امام حسن عسکری در روایتی این واقعیت را اینگونه تبیین می‌کند: بنى‌امیه و بنى‌عباس به دو دلیل به قتل و کشتار ما پرداختند: یکى اینکه آنها خود مى‌دانستند که خلافت، حقّ آنان نیست، لذا مى‌ترسیدند که ما ادعاى خلافت کنیم و خلافت در جایگاه [اصلى] خود استقرار یابد. دوم اینکه آنها، از طریق اخبار متواتر فهمیده بودند که حکومت جباران و ستمگران به دست قائم ما نابود خواهد شد و از طرفى در اینکه آنان از جباران و ستمگران هستند، شک نداشتند. از این رو، در کشتار اهل بیت رسول خدا و نابود کردن نسل او کوشیدند تا بلکه با این کار، مانع تولد قائم شوند یا او را به قتل رسانده باشند. اما خداوند نخواست که قضیّه او [قائم] حتى براى یک نفر از ایشان (خلفاى اموى و عباسى) معلوم شود تا آنگاه که نور خویش را کامل کند، هرچند کافران خوش نداشته باشند. (توبه 32) قَد وَضَعَ بَنو اُمَیَّةَ وبَنُو العَبّاسِ سُیوفَهُم عَلَینا لِعِلَّتَینِ إحداهُما: أنَّهُم کانوا یَعلَمونَ أنَّهُ لَیسَ لَهُم فِی الخِلافَةِ حَقٌّ فَیَخافونَ مِنِ ادِّعائِنا إیّاها وتَستَقِرُّ فی مَرکَزِها وثانیهِما: أنَّهُم قَد وَقَفوا مِنَ الأَخبارِ المُتَواتِرَةِ عَلى أنَّ زَوالَ مُلکِ الجَبابِرَةِ وَالظَّلَمَةِ عَلى یَدِ القائِمِ مِنّا، وکانوا لا یَشُکّونَ أنَّهُم مِنَ الجَبابِرَةِ وَالظَّلَمَةِ، فَسَعَوا فی قَتلِ أهلِ بَیتِ رَسولِ اللّه و إبادَةِ نَسلِهِ طَمَعًا مِنهُم فِی الوُصولِ إلى مَنعِ تَوَلُّدِ القائِمِ عَجَّلَ اللّه ُ فَرَجَهُ أو قَتلِهِ فَأَبَى اللّه ُ أن یَکشِفَ أمرَهُ لِواحِدٍ مِنهُم إلاّ أن یُتِمَّ نورَهُ و لَو کَرِهَ الکافِرونَ. (توبه 32) بر این اساس در می‌یابیم برنامه خدا، اتمام نور الله در پهنه عالم است که این امر با تحقق ظهور امام عصر (عج) صورت می‌گیرد.