سلام نو _سرویس اجتماعی: مصرف مواد مخدر تهدید کننده سلامت اجتماعی در سراسر جهان است و تأثیر منفی مستقیمی بر اهداف برنامه‌های سلامت عمومی دارد. وابستگی و مصرف مواد مخدر آثار و پیامدهای اساسی و نامطلوب روانی، اجتماعی و انسانی بر ساختار و کارکرد جامعه دارد و علاوه بر آن به فرایندهای شناختی فرد آسیب می‌رساند. بیش از یک سال است شایعاتی پیرامون مفید بودن مصرف تریاک در پیشگیری و درمان کرونا مطرح شده است. تریاک به صورت سنتی درمانی برای انواع سرماخوردگی به حساب می‌آمده است که همین مساله باعث ترویج بیشتر این باور خطا شده است. به همین دلیل سلام نو مصاحبه‌ای با دکتر مهرداد ربانی در این رابطه انجام داد که در ادامه متن آن را می‌خوانید.
دکتر مهرداد ربانی در ابتدای این مصاحبه درباره‌ی شایعه مصونیت معتادین در برابر آلوده شدن به ویروس کوید ۱۹ گفت: تعداد زیادی از معتادان روابط اجتماعی بسیار ضعیفی دارند ولی با این وجود این باز هم مبتلا به ویروس کرونا می‌شوند و طبق مشاهدات بالینی مرگ و میر هم بین آنها زیاد بوده است. اعتیاد آثار سو فراوانی دارد و تبعات آن نسل به نسل منتقل شده بر روی DNA تاثیر می‌گذارد که در نهایت تبدیل به ژن می‌شود.
مهرداد ربانی در رابطه با عوامل پیشگیری از بیماری اعتیاد گفت: برای این‌که اشخاص دچار تعارض احساسی نشوند محیط خانه را باید امن کنیم، مادر باید در دوره بارداری در رفاه و آسایش کامل باشد و بینش‌های خانواده آگاهانه انتخاب شوند. همچنین اعتقادات خانواده و طرز تفکرشان و فیلم‌هایی که مشاهده می‌کنند و موسیقی‌هایی که می‌شنوند روی عملکرد ذهنی فرزند بسیار تاثیرگذار است.
این متخصص اعتیاد ادامه داد: ابتلای به اعتیاد تابع دو عامل درونی و بیرونی است. عوامل فردی و درونی، مربوط به ژنتیک شخص می‌شود که به ارث می‌رسد و بعد از یکبار مصرف مواد مخدر در ذهن و مغز شخص اتفاقی می‌افتد که او را مجاب به استفاده‌های مکرر از مواد مخدر می‌کند. عوامل بیرونی شامل ساختار باورها و اعتقادات شخصی، یعنی سیستم باوری است که بسیار تاثیر گذار است.
وی ادامه داد: در رابطه با سیر اعتیاد، محور زمان بسیار تاثیرگذار است؛ مثلاً شخص در روز اول یک موادی را مصرف می‌کند و وارد یک دوره‌ی تازه می‌شود، یعنی همان مصرف تفننی یا دوران کشف، با عث می‌شود که به باور فرد مواد مخدر تبدیل به ابزاری بزرگ برای تسکین تمام دغدغه‌های آن شخص شود. مسی اعتیاد از همین نقطه آغاز می‌شود.
این درمانگر اعتیاد با اشاره به دو مشخصه‌ی تمامی معتادان که زمینه ژنتیکی و خاطرات ناخوشایند و احساسات منفی است، افزود: جایگاه اعتیاد در قسمت میانی مغز یعنی غریزه انسان است که در این قسمت مغز، دو مدار بسیار تاثیر گذارند. یکی مدار پاداش است که از یک سری سلول عصبی تشکیل شده و هر چیزی که به عنوان لذت قلمداد شود، مدار پاداش دستور تکرارش را می‌دهد و دومی سیستم مهاری است که در آن مغز فرد را از تکرار یک‌سری رویدادها منع می کند.
وی در پایان گفت: معمولا در دوران مصرف تفریحی شخص متوجه خطر اعتیاد نمی‌شود ولی همین دوران تفننی ممکن است ۲۰ سال هم طول بکشد. چون این بیماری پیش رونده است و روی جسم، روح و احساسات افراد بسیار تاثیر می‌گذارد. پس شخص باید برای مصونیت نسبت به آن با مهارت‌های زندگی مثل کنترل خشم و توانایی نه گفتن آشنایی داشته باشد تا دچار اعتیاد نشود.