به گزارش همشهری آنلاین شهرداری تهران در دوره اخیر مدیریت شهری با شعار «تهران؛ شهری برای همه»، علیرغم مواجهه با چالش های بیشمار از جمله تشدید تحریمهای ظالمانه غرب به واسطه خروج آمریکا از برجام، نوسانات شدید نرخ ارز و بروز تورم بی سابقه، افزایش قابل توجه قیمت زمین و مصالح ساختمانی و رکود بخش ساختمان، شیوع ویروس کرونا و محدودیتهای مترتب بر آن و...، با برنامه ریزی متناسب با شرایط و ساماندهی اقدامات در راستای کاهش آثار منفی تغییرات محیطی، توانسته است اقدامات قابل توجهی را در ایجاد انضباط ساخت وساز و به سازی کالبدی، ارتقای عدالت توزیعی و کاهش فاصله شمال و جنوب، توسعه زیرساخت های شهری، حمل ونقل عمومی و تسهیل ترافیک، پایدارسازی مالیه شهری، ارتقاء کارایی سازمانی، توسعه مشارکت های اجتماعی و رضایت شهروندی، ارتقاء ایمنی و محیطزیست پایدار، حفاظت از میراث طبیعی و تاریخی شهر و هوشمندسازی و شفافیت به انجام رساند
انضباط ساخت و ساز و بهسازی کالبدی
ایجاد انضباط در ساختوساز با هدف بازگشت به مسیر طرح جامع، به عنوان مهمترین سند بالادستی و جلوگیری از فروش ظرفیتهای زیستی شهر مهمترین محور اقدامات انجام شده در این دوره بوده که اهم دستاوردهای آن بدین شرح است:
- هوشمندسازی کامل فرآیندهای شهرسازی و جلوگیری از اعمال سلیقه در ضوابط صدور پروانه؛
- کاهش ۶۴ درصدی متراژ پروانه های صادره مسکونی از ۱۸۱ به ۶۶ میلیون مترمربع و کاهش ۷۰ درصدی زیربنای پروانه های تجاری صادره از ۵.۳ به ۱.۷ میلیون مترمربع؛
- کاهش ۶۳ درصدی تخلفات تعداد پروانه های مسکونی مغایر با دستور نقشه و کاهش ۷۴ درصدی مجموع طبقات مازاد در پروانههای مسکونی مغایر؛
- کاهش ۸۷ درصدی بلندمرتبه سازی از ۵۶۷ فقره به ۷۰ فقره که بخش عمدهای از آن نیز مربوط به توافقات دوره قبل بوده است؛
- نوسازی میانگین ۱.۶ میلیون مترمربع سالانه (زیربنا) از بافتهای فرسوده شهری مجموعا ۱۴۳۴۷ پلاک طی سالیان ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹؛
- آزادسازی ۱۲۲ هزارمترمربع از فضاهای کارگاهی و تبدیل ۱۱۴ هزار مترمربع از آن به فضای سبز شهری؛
- توسعه فضاهای عمومی شهر از طریق احداث میدانگاه‌ها از جمله میدانگاههای هفت تیر به مساحت ۷۹۰۰ مترمربع، امیرکبیر به مساحت ۸۴۰۰ مترمربع و اجرای میدانگاههای دولاب، بریانک، دریافت و خورشید به مساحت ۳۲.۸ هزار مترمربع؛
- آزادسازی ۱۳۹۴ هکتار از اراضی حریم (۶۶ درصد رشد)؛
- توسعه کمربند سبز تهران از ۴۰۱۳۲ هکتار به ۴۳۸۵۲ هکتار؛
- اجرای ۶ طرح بازآفرینی شهری از جمله فضای فوقانی تونل راه آهن تهران-تبریز به مساحت ۲.۲۳۱ هکتار تحت عنوان باغراه حضرت فاطمه، کارخانه سیمان ری به مساحت ۹ هکتار و... .
ارتقاء عدالت توزیعی
کاهش فاصله شمال و جنوب از طریق افزایش هزینه کرد در مناطق جنوبی، اجرای پروژههای توسعه محلی با اولویت مناطق کمبرخودار و نیمه برخوردار، مناسب سازی شهر برای همه اقشار و توسعه دسترسی به حمل ونقل عمومی از مهم ترین محورهای اقدامات مدیریت شهری در این دوره بوده که اهم دستاوردهای آن بدین شرح است:
- افزایش هزینه کرد اعتبارات در مناطق جنوبی نسبت به شمالی تهران از ۰.۶۵ در سال ۱۳۹۵ به ۱.۳۱ در سال ۱۳۹۹؛
- تعریف ۲۹۰۷ پروژه توسعه محلی (۸۹ درصد در محلات کم برخوردار و نیمه برخودار) با اعتباری بالغ بر ۳۵۰۰ میلیارد تومان و اتمام ۷۲۳ مورد از آن تاکنون؛
- توسعه دسترسی به حمل ونقل عمومی با بهره برداری از ۴۰ کیلومتر مسیر مترو و افزایش تعداد ایستگاهها از ۱۰۹ ایستگاه به ۱۳۷ ایستگاه؛ افزایش ۱۳ درصدی تعداد واگن‌های بهرهبرداری شده؛
- ارتقاء نسبت محلات برخوردار از میادین و بازارها را از ۵۷ به ۶۴ درصد؛
- اتمام مناسب سازی ۴۰۰ هکتار بوستان و آغاز عملیات مناسب سازی ۱۷۸ هکتار بوستان دیگر؛
- مناسب سازی ۱۱۵ بازار (معادل ۴۳.۵ درصد) و احداث ۲۶۱ کیلومتر پیاده‌رو مناسب سازی شده و... .
توسعه زیرساختی و تسهیل ترافیک
اولویت توسعه حمل ونقل ریلی به بزرگراهی و رفع مشکلات ترافیکی از طریق توسعه شبکه حمل ونقلی از مهمترین اقدامات این دوره مدیریت شهری بوده که اهم آن بدین شرح است:
- افزایش ۳.۷ برابری هزینه صورت گرفته در توسعه شبکه مترو به نسبت توسعه شبکه بزرگراهی (در دوره قبل این نسبت ۰.۷۲ بوده است)؛
- بازبینی و طراحی خطوط جدید مترو تهران (خط ۸ تا ۱۱)؛
- افزایش ۲۸.۵ درصدی تعداد اعزام قطار و افزایش ۳۳ درصدی ظرفیت روزانه حملونقل ریلی به ۲.۸ میلیون نفر؛
- اتمام ۳۱ پروژه بزرگراهی و زیرساخت های شهری ناتمام به طول ۲۹ کیلومتر و...
پایدارسازی مالیه شهری
باوجود کاهش ۴۲ درصدی منابع در اختیار این دوره مدیریت شهری نسبت به دوره گذشته (به قیمت ثابت سال ۱۳۹۵) و علیرغم بدهی قابل توجه به جا مانده از سنوات گذشته، تأمین منابع از روشهای پایدار، حفاظت از املاک و اراضی مدیریت شهری و ساماندهی وضعیت نابسامان مالیه شهری از مهمترین اقدامات این دوره بوده که اهم آن بدین شرح است:
- کاهش سهم استقراض در بودجه از ۲۲% به ۴ درصد در سال ۱۳۹۹؛
- کاهش ۵۲ درصدی درآمد عوارض بر مازاد تراکم (به ثابت سال ۱۳۹۵)؛ کاهش درآمد ناشی از تغییر کاربری و صفر شدن آن برای نخستین بار در سال ۱۳۹۹؛ کاهش حدود ۳۷% درصدی هزینه‌های اداره شهر؛
- بازپرداخت ۹.۷ هزار میلیارد تومان بدهی ناشی از تسهیلات بانکی و سود و جرایم آن در دوره فعلی که بیش از دو برابر اصل مبلغ تسهیلات دریافتی (۴ هزار میلیارد تومان) بوده است (در این دوره مدیریت شهری، نه تنها بدهی به خالص بدهی¬ها افزوده نشده، بلکه به میزان ۱،۹۷۴ میلیارد تومان نیز از آن کاسته شده)؛ تملک املاک به ارزش ۲ برابر املاک واگذار شده (از منظر وسعت ۱۴ برابر)؛
- تعیین تکلیف ۲۶۶۲ ملک در اختیار غیر و ضابطه‌مند نمودن واگذاری املاک از طریق اخذ مجوز از شورای اسلامی شهر برای واگذاری دو فقره ملک برای نخستین بار در تاریخ... .
ارتقاء کارایی سازمانی
چابکسازی سازمانی، ارتقاء کیفی نیروی انسانی، اصلاح ساختاری بودجه و استقرار نظام ارزیابی عملکرد از مهمترین اقدامات مدیریت شهری در این دوره بوده و دستاورهای آن دین شرح بوده است؛
- کاهش ۱۳ درصدی نیروی انسانی با اتخاذ سیاست خروج هدایت شده؛
- افزایش سهم جوانان و بانوان از پستهای مدیریتی به ۳۳ درصد؛
- افزایش ۲ برابری نیروی انسانی با تحصیلات فوق لیسانس و دکتری؛
- جذب نیروی انسانی برای نخستین بار از طریق برگزاری آزمون استخدامی؛
- تعیین پاداش مدیران بر اساس ارزیابی عملکرد برای نخستین بار؛
- اصلاح ساختاری بودجه شامل: منظور کردن بار مالی تبصره‌ها در ردیف‌ها، تمایز منابع و مصارف اختصاصی از عمومی، تدوین بودجه مشارکت و سرمایه‌گذاری، استانداردسازی ارقام ردیف‌های هزینه‌ای و... .
مشارکت‌های اجتماعی و رضایت شهروندی
استفاده از ظرفیت شهروندان و سازمانهای مردمنهاد در اداره شهر، ساماندهی آسیبهای اجتماعی و برگزاری جشنهای مناسبتی با هدف افزایش نشاط جامعه از مهمترین اقدامات صورت گرفته بوده که اهم آن بدین شرح میباشد:
- برگزاری انتخابات شورایاری ها بصورت الکترونیک در سال ۱۳۹۸ با شرکت ۵۰۳۲۰۲ نفر؛
- برگزاری ۴۶ پویش متمرکز و ۳۰۰ پویش در سطح مناطق ۲۲ گانه؛
- شبانه روزی کردن خدمات در تمامی گرمخانه‌ها و ارائه خدمات به حدود ۹۶ هزار نفر؛
- برگزاری کمپین سوگ و ارسال بسته‌های تسلیت برای خانواده ۱۸۰۰۰نفر از متوفیان تهرانی در سال ۹۹؛
- ایجاد سامانه سمات باهدف تمرکز بر فعالیت‌های حمایتی و به‌منظور ثبت ۱۲ هزار خانواده نیازمند؛
- توسعه مراکز توانمندسازی و مهارت آموزی کوثر به ۵۵ مرکز و ایجاد شغل پایدار برای زنان سرپرست خانوار؛
- افزایش ۶۰ درصدی ظرفیت گرمخانه ها به ۲۰۰۰ نفر؛ افزایش ۳.۲۵ برابری افراد پذیرش شده در مراکز اجتماعی به ۱۳۰۰۰ نفر؛ افزایش ۲۵ درصدی مددسراها به ۲۰ مورد و افزایش ۷۸ درصدی تعداد مراکز پرتو به ۲۵ مورد در سال ۹۹ و...
ایمنی و محیط زیست پایدار:
- افزایش تابآوری شهری، توسعه حمل ونقل پاک و انسانمحور و ارتقاء محیط زیست شهری از مهمترین رئوس عملکردی شهرداری تهران بوده که دستاوردهای قابل توجه آن بدین شرح است:
- افزایش طول مسیرهای دوچرخه‌سواری از ۵۰ به ۲۴۶ کیلومتر؛
- افزودن ۱۳ دستگاه اتوبوس دوکابین، ۱۲۰ دستگاه تک‌کابین و ۱۳۰ دستگاه مینی‌بوس به ناوگان حملونقلی (عملکرد دولت از سال ۱۳۹۰ تاکنون در ایفای تعهدات خود صفر بوده است)؛
- افزایش ۴ برابری سهم اتوبوس‌های دارای استاندارد یورو ۴ به ۱۳ درصد؛
- نوسازی بالغ بر ۱۳ هزار دستگاه تاکسی فرسوده؛
- افزایش ۴۸ درصدی ظرفیت مراکز معاینه فنی خودروهای سبک به ۳.۱۸۷ میلیون خودرو؛
- احداث ۷۶ بوستان به مساحت ۱۵۴.۳ هکتار؛
- کاهش میزان چمن‌کاری و استفاده از گیاهان مقاوم به مساحت ۲۵۰ هکتار؛
- رفع مسئله رشد تصاعدی سفید بالکها؛
- افزایش نسبت نواحی دارای پایگاه بحران از ۶۶ به ۷۱ درصد؛
- اجرای سامانه قطع اتوماتیک شبکه شریان‌های حیاتی در ۲۰۰ ایستگاه از ۴۵۰ ایستگاه تقلیل فشار گاز تهران؛
- احداث ۱۴ کیلومتر شبکه جمع آوری آبهای سطحی؛
- احداث ۲۳ پروژه به طول ۲۰ کیلومتر در بخش توسعه زیر ساختهای هیدرولیکی؛
- خرید ۲۱ دستگاه نردبان و بالابرهای هیدرولیکی آتشنشانی؛
- طراحی ۱۶ ایستگاه استقرار خودرویی، ۳۳ ایستگاه موتورلانس و تعداد ۴۷ پد فرود اضطراری هلیکوپتر اورژانس با همکاری سازمان اورژانس؛
- کاهش پسماند خانگی از ۷.۵۰۰ تن به ۵۰۰۰ تن با اجرای طرح کاهش پسماند (کاپ)؛
- افزایش حجم بازیافت پسماندهای ساختمانی و عمرانی از ۱.۹۵ میلیون تن در سال ۱۳۹۶ به ۳.۶۱ میلیون تن در سال ۱۳۹۹ و... .
حفاظت از میراث طبیعی و تاریخی شهر
میراث طبیعی و تاریخی شهر، مهمترین عنصر هویت ایرانی-اسلامی آن است و حفاظت و احیاء آن از محوریترین برنامههای مدیریت شهر تهران در این دوره بوده که دستاوردهای آن بدین شرح است:
- اتمام ۱۱ پروژه احداث و بازسازی ساختمان و محوطه ابنیه تاریخی به مساحت ۱۲۰ هزار مترمربع و آغاز عمیات اجرایی ۲۲ پروژه به مساحت ۱۶۰ هزار مترمربع؛
- انعقاد تفاهمنامه با وزارت جهاد کشاورزی و واگذاری بهرهبرداری از ۲۲ هزار هکتار منابع طبیعی (بوستان‌های جنگلی) به شهرداری؛
- کاهش ۹۵ درصدی صدور پروانه در باغات؛
- تبدیل ۱۰ هکتار باغ به بوستان و تفرجگاه عمومی؛
- افزایش ۲۰ درصدی طول قنوات ساماندهی شده و افزایش ۲۰ درصدی مساحت فضای سبز تحت پوشش شبکه آبرسانی به میزان ۱۵۸۵ هکتار و... .
هوشمندسازی و شفافیت
شهرداری تهران در این دوره مدیریت شهری تلاش نموده است با بهره گیری از فناوریهای نوین، علاوه بر ارتقاء کیفیت خدمات، با فساد اداری مقابله نماید و در این راستا دستاوردهایی بدین شرح داشته است:
-
تدوین سند برنامه و مدل بومی تهران هوشمند و تشکیل «شورای راهبردی تهران هوشمند» به‌عنوان مرجع سیاست‌گذاری و راهبری این برنامه؛
-
راه اندازی سامانه «تهران من» و اتصال آن به بیش از ۲۰ سامانه و پایگاه‌داده ملی و داخلی با هدف یکپارچه سازی درگاه ارائه خدمات به شهروندان با بیش از ۳ میلیون کاربر؛
-
راه اندازی سامانه شفافیت در ۱۲ محور و انتشار برخط جزئیات قراردادهای متوسط و بزرگ، اطلاعات حقوقی مدیران، طرح ترافیک، اطلاعات پروژههای شهری، اطلاعات پروانه های صادره و...؛
-
اصلاح ۳۲ فرآیند محمل فساد در شهرداری تهران و... .