به گزارش برنا؛ هنوز در نظام حکمرانی کشور، مرتع واژه‌ای نامانوس برای حاکمان کشور است در اولویت برنامه‌ها و سیاست گزاری‌های کلان کشور نیست. هر وقت سیل به وقوع می‌پیوندد یا هر وقت ریزگرد نفس کشیدن را برای ساکنان یک خطه سخت می‌کند، آن وقت به یاد منابع طبیعی و مرتع می‌افتیم. مرتع با وجود سازمان‌های کوچک و غیراقتصادی، پناهگاهی می‌شود تا مشکل تأمین شغل و معیشت بخش عمده‌ای از کشور را بر دوش کشد.
بیش از نیم قرن از مدیریت مرتع در کشورما می‌گذرد و تاکنون نشست‌ها، جلسات هم‌اندیشی، وبینارهای آموزشی برگزار و نگارش کتاب‌ها و مقالات متعدد فنی تخصصی، برگزاری همایش و بحث و تبادل نظر در شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی صورت گرفته اما هنوز آنچنان که باید ریل مرتع‌داری در روند کاهشی وضعیت تخریب قرار نگرفته است. به راستی چرا این گونه است؟! مرتع اکوسیستمی متشکل از گیاهان، جانواران و محیط غیر زنده است. هر اقدامی انجام دهیم به نوعی در یک یا چند جزء از مرتع اثر گذاشته‌است.
این اثرگذاری اگر منفی باشد، منجر به بهم خوردن تعادل اکوسیستم خواهد شد. انسان در اجزاء اکوسیستم، تنها جزئی است که قادر به ایجاد تغییرات و سازش است.
پس بیائید انگشت نشانه را به سمت خودمان ببریم. به خوبی اثر انسان را در تغییر کاربری، آتش‌سوزی، فرسایش آبی و بادی، هجوم گیاهان مهاجم و غیره می‌بینیم. بر اساس تجربه‌ام اگر بخواهم طبقه‌بندی در عوامل انسانی و غیر انسانی (عوامل محیطی) در تخریب مرتع داشته باشم، در مقیاس 1 الی 100، به عوامل غیر زنده امتیاز 10 و عوامل زنده (به ویژه انسانی) امتیاز 90 می‌دهم. دلایل تخریب مرتع و تهدیدات آن به یک چند عامل، محدود نمی‌شود.
طبق اصل اکولوژیکی هر عامل بر عامل دیگر اثرگذار است. دلایل تخریب در مراتع ایران عمدتا ریشه در مسائل مدیریتی و اجتماعی دارد.
متاسفانه هنوز در کشور، مرتع واژه‌ای نامانوس است در اولویت برنامه‌ها و سیاست گذاری‌های کلان کشور نیست. هر وقت سیل به وقوع می‌پیوندد یا هر وقت ریزگرد نفس کشیدن را برای ساکنان یک خطه سخت می‌کند، آن وقت به یاد منابع طبیعی و مرتع می‌افتند. مرتع با وجود سامان‌های کوچک و غیر اقتصادی، پناهگاهی می‌شود تا مشکل تأمین شغل و معیشت بخش عمده‌ای از کشور را بر دوش بکشد.
*ترحم بهزاد
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری