تبدیل شهرهای کشور به منطقه امن برای سگ‌ها و ناامن برای شهروندان و کودکان!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ نگهداری از حیوانات خانگی مانند سگ، مرغ و خروس از دیرباز در بسیاری از شهرهای کشور ما رواج داشته اما محل نگهداری آنها همیشه از محیط اصلی خانه جدا و به دور بوده است.

اما در دهه‌های اخیر و با دوری برخی خانواده‌‌ها از فرهنگ ایرانی ـ اسلامی خودمان و تقلید از فرهنگ غربی به تدریج پای سگ‌ها و گربه‌ها به خانه‌‌ها آن هم خانه‌های آپارتمانی کوچک باز شد!! البته برخی کارشناسان بر این باورند که خلاء عاطفی، ناتوانی در برقراری ارتباطات اجتماعی، خودنمایی، تأثیر فرهنگ غرب و بعضاً حیوان‌دوستی افراد، از جمله دلایل گرایش برخی به نگهداری از این حیوانات شده است.

فارغ از اینکه دین و مذهب ما چه نظری درباره نگهداری از این حیوانات دارد، افزایش قابل توجه پدیده نگهداری از سگ‌ها، نارضایتی بسیاری از مردم را نیز به همراه داشته است زیرا گردش و تردد آزادانه آنها در محیط‌های عمومی مانند پارک‌ها و معابر سطح شهر برای اکثر قریب به اتفاق شهروندان پذیرفتنی نیست و تا به امروز خطرات و پیامدهای ناگوار متعددی را نیز به همراه داشته است.

به طور حتم بارها شاهد این صحنه بوده‌اید که برخی افراد به‌ویژه کودکان با مشاهده سگی که کنار صاحب خود در حال عبور است، یا مسیرشان را تغییر می‌دهند یا با ترس و واهمه از کنار آن می‌گذرند اما حالا شاهد افزایش حضور سگ‌ها در محیط‌های عمومی مانند پارک‌ها هستیم و صاحبانشان که بسیاری از آنها مدعی فرهنگ و علاقه به حقوق حیوانات هستند، برای حقوق انسان‌ها ارزش و احترام چندانی قائل نیستند!

متأسفانه باید اذعان کرد در این زمینه خلاءهای قانونی جدی در کشورمان وجود دارد و مانند بسیاری از موضوعات دیگر، نگهداری از این حیوان پیش از فرهنگسازی و تعیین چگونگی حضور در ساختمان و محیط عمومی شهر، رواج یافته این در حالی است که در بسیاری از کشورهای مختلف جهان و حتی کشورهای غربی، قوانین و دستورالعمل بسیار سختگیرانه و محدودکننده برای نگهداری و حمل حیوانات خانگی مانند سگ وجود دارد به عنوان مثال در ژاپن برای خرید، ثبت، گرداندن در خیابان و مسائل نظافتی سگ‌ها، قوانین متعددی وضع شده است و رعایت نکردن آنها جریمه‌های سنگینی به همراه دارد!

در سال‌های اخیر در ژاپن تعداد ساختمان‌هایی که آسانسور ویژه حیوانات خانگی دارند، افزایش یافته چراکه ممکن است فردی نخواهد با حیوان تنها باشد. علاوه بر این در آسانسور دکمه‌ای وجود دارد که اگر فردی با حیوان خانگی وارد آسانسور شد، با فشار دادن آن، افراد سایر طبقات را آگاه می‌کند تا آنها در صورت تمایل از آسانسور استفاده کنند!

بر اساس قوانی کشور ژاپن اگر حیوان در آسانسور ادراد یا مدفوع کند، وظیفه تمیز کردن آسانسور پیش از خروج با صاحب حیوان است؛ در اماکن عمومی نیز صاحب حیوان باید مدفوع حیوان را از روی زمین بردارد حتی اگر جای خارج از دید یا باغچه باشد همچنین وظیفه صاحب حیوان است که مراقب رفتار او باشه و با فاصله بسیار کمی از خودش در خیابان حرکت کند؛ علاوه بر این، همه سگ‌های بیش از 90 روزه باید در اداره محلی ثبت و واکسیناسیون و معاینات آنها انجام شود، واکسن "هاری" نیز اجباری است!

ضمن موارد مذکور، پارلمان ژاپن قانونی تصویب کرده که همه حیوانات خانگی باید میکروچیپ داشته باشند تا بدین ترتیب از افزایش حیوانات ولگرد نیز جلوگیری شود؛ باز کردن قلاده سگ در اماکن عمومی نیز ممنوع است. بسیاری از آپارتمان‌ها در پیش‌شرط اجاره، ذکر کرده‌اند که اجازه داشتن حیوان خانگی ندارند، به ویژه در آپارتمان کوچک با تعداد واحد زیاد زیرا ممکن است صدا، بو و مواجه ناگهانی با حیوان برای همسایه‌ها آزاردهنده باشد.

بله! در حالیکه در اکثر کشورهای جهان برای نگهداری سگ‌ها و حیوانات، قوانین سختگیرانه و متعددی وضع شده است اما در کشور ما حداقل قوانین بازدارنده وضع نشده و با خلاء قوانین بلکه با حوادث ناراحت‌کننده‌ای در این حوزه مواجه هستیم؛ بسیاری از افراد حادثه ناگواری که برای "زینب" کودک دو ساله‌ای که با مادر خود به گردش رفته بود را به یاد دارند! سگی که قلاده آن باز بود و آزادانه راه می‌رفت به این کودک دو ساله حمله کرد و باعث شد از ترس و وحشت ایجاد شده دچار بیماری "خود ایمنی" ریزش مو و موژه شود!

در سال 97 نیز یک خانواده تهرانی برای گذراندن تعطیلات آخر هفته به پارکی در لواسان واقع در شمال تهران رفته بودند، مورد حمله دو سگ بدون قلاده و کنترل قرار گرفتند که در این حادثه بهار، دختر مشغول بازی در این پارک از ناحیه دست و پا دچار جراحت سنگین شد.

به نظر می رسد با افزایش پدیده سگ گردانی و حوادثی که در سال های اخیر رخ داده، شورای شهر تهران برای وضع دستورالعمل‌هایی در این زمینه وارد عمل شده است اما به صورت بسیار محدود و مبهم! این شورا اخیراً یک فوریت طرحی با عنوان «جداسازی محل گردش حیوانات خانگی از محل بازی کودکان در بوستان‌ها » را بررسی و تصویب کرد.

حجت نظری؛ عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران در توضیح این طرح اظهار کرد: با وجود ممنوعیت حضور حیوانات در بوستان‌ها، عملا حیوان‌گردی انجام می‌شود و حیوانات در کنار شهروندان در بوستان‌ها حضور دارند در حالی که ممکن است عده‌ای این اتفاق را دوست نداشته باشند.

وی ادامه داد: با این وجود لازم است جایی برای بازی کودکان و حضور آرامش‌بخش خانواده‌ها فراهم کنیم و نکته بسیار حائز اهمیت این است که باید امکانی برای همه شهروندان فراهم کنیم تا در فضاهای عمومی حضور داشته باشند؛ من خیلی از خانواده‌ها را می‌شناسم که وجود حیوانات، مانع از حضورشان در بوستان‌ها شده است.

نظری افزود: با این حال این طرح صرفاً برای خردسالان است و در راستای اجرای مصوبه شهر دوستدار کودک و تأمین سلامت شهروندان نیاز است این جداسازی را داشته باشیم تا در بوستان‌های محلی امکان بازی با آرامش و لذت کودکان را فراهم کنیم.

این طرح با 19 موافق به تصویب رسید و برای بررسی‌های بیشتر به کمیسیون‌های شورای شهر ارجاع داده شد تا دوباره به صحن شورا راه یابد؛ با این حال امیدواریم تدابیر مناسب و سختیگرانه ای در این زمینه اندیشیده شود و تصمیم گیرندگان به همه نکات از جمله سلامت شهروندان و خطراتی که این حیوانات برای سلامتی افراد به‌ویژه کودکان دارند نیز توجه کافی داشته باشند چراکه آلودگی و بیماری که از سگ‌ها می‌تواند به انسان منتقل شود کمتر مورد توجه بوده و بسیاری از افراد از آن آگاهی ندارند. 

یکی از بیماری‌هایی که عامل اصلی آن سگ است، «هیداتیک» است؛ هیداتیک یک بیماری انگلی مشترک بین انسان و دام است که ارتباط انسان با سگ‌ها و دام می‌تواند زمینه ابتلا به آن را فراهم کند؛ دفع تخم‌های کرم بالغ باعث آلودگی خاک و آب می‌شود.

اگر چه طرح دیرهنگام شورای شهر تهران خالی از لطف نیست اما بهتر بود به صورت تک بعدی به آن نگاه نمی‌شد و طرحی جامع و کامل در مورد حیوانات و مسئله سگ‌گردانی در دستور کار قرار می‌گرفت تا در آینده برای موضوعات دیگری مانند رعایت حقوق همسایگان در ساختمان های مسکونی، آسانسورها و معابر عمومی شهر و ... مجبور به ارائه طرح و لایحه جدیدی نباشیم؛ امیدواریم با بررسی این طرح در کمیسیون ها به موارد ذکر شده توجه شود و خروجی کار، اجرای طرحی کامل و کاربردی باشد.