اختلاف دولت حاکم در ترکیه با مخالفین درباره آوارگان سوری

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، موضوع حضور نزدیک به 4 میلیون آواره سوری در خاک ترکیه، همچان به عنوان یک معضل بزرگ، مورد توجه احزاب مختلف این کشور قرار دارد. اما شواهد نشان می دهد که دولت اردوغان، نه تنها با تداوم حضور سوری ها مخالف نیست، بلکه در مورد موقعیت امروز و فردای آنان، با احزاب مخالف و منتقدین، اختلاف نظر بنیادین دارد.

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق (CHP) که به عنوان مهم ترین حزب مخالف دولت شناخته می شود و نزدیک به 100 سال قدمت دارد، به تازگی، مواضع حزب خود در مورد آوارگان سوری را با افکار عمومی در میان گذاشته است.

کلیچدار اوغلو وعده داده که اگر به قدرت برسد ظرف دو سال، تمام آوارگان سوری را به کشورشان بازخواهد گرداند.

آوارگان سوری و بن بست اقتصادی

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، در توییتر خود، یک فایل ویدیویی منتشر کرده که حاوی نظرات و دیدگاه های او در مورد آوارگان سوری است.

او گفته است:«ما با مهمان های سوریه ای خداحافظی خواهیم کرد و آنها را طی دو سال به زادگاه خود اعزام می کنیم. این یکی از پنج اولویت اصلی دولت ما است. برنامه ها و پروژه ما آماده است. من می خواستم این ویدئو در اینجا به عنوان نشانه تعهد ما به این موضوع، ثبت شود و بعداً تحقق آن را از ما بخواهید. بر اساس آمار و ارقام رسمی، در حال حاضر سه میلیون و ششصد هزار نفر از شهروندان سوریه، ساکن کشور ما شده اند. قاعدتاً در استان های ما در جوار مرز سوریه، جمعیت آوارگان سوری بسیار است و حتی در برخی استان ها، جمعیت آوارگان سوی، از خود اهالی و جمعیت مقیم استان، بیشتر است!»

کلیچدار اوغلو درمورد تبعات حضور آوارگان سوری در ترکیه گفته است:«از سوی هموطنان ما، گلایه ها و انتقادات فراوانی در مورد آنان وجود دارد و بارها با مراجعه به کادرها و نیروهای حزب ما، در این مورد صحبت می کنند. مثلاً، یک مورد بسیار بسیار مهم، تاثیر منفی حضور آوارگان سوری، بر بازار کار و افزایش آمار بیکاران ماست. شک نکنید که این در آینده ای نزدیک، منجر به بن بست ها و معضلات بزرگتری خواهد شد».

رهبر حزب جمهوری خلق، یکی از مشاهدات نزدیک خود در استان مرزی شانلی اورفا را به این شکل روایت کرده است: «در اورفا، صبح اول وقت به یک قهوه خانه رفتم. یکی از همین قهوه خانه هایی که کارگران و کسبه برای خوردن صبحانه به آنجا می روند. در برابر قهوه خانه، ده ها کارگر نشسته بودند که تقریباً همه آنان آواره سوری بودند. هر چند دقیقه یک بار، یک کامیون یا وانت می آمد. فردی پیاده می شد و داد می زد: ده تا کارگر می خواهم. آن یکی می آمد بیست کارگر می خواست. سوری ها هم هجوم می بردند و سوار می شدند. یک کارگر پیر توجه مرا جلب کرد. او از جایش تکان نمی خورد. پرسیدم: چرا نمی روی؟ مگر نمی خواهی کار کنی؟ گفت: چرا. می خواهم کار کنم. اما من عائله مندم. این کارگران سوری حاضرند با دستمزد روزی پنجاه شصت لیره سر کار بروند. من می نشینم تا فرد آشنایی بیاید و مرا به جایی ببرد که لاقل یکصد و بیست لیره دستمزد من باشد. من با پنجاه شصت لیره نمی توانم کودکانم را سیر کنم. با آمدن سوری ها، شرایط ما سخت تر شده است. مردم! این فقط یک مشاهده ساده من در شانلی اورفا بود. مطمئن باشید در ازمیر، قیصری، حاتای، کلیس و گازی عنتاب و خیلی جاهای دیگر، وضع از این بدتر است».

ظرف دو سال، مشکل آوارگان را حل خواهیم کرد

کیلیچدار اوغلو با بیان اینکه حزب او، پس از  رسیدن به قدرت این مشکل را حل می کند، گفت: «من نژادپرست نیستم و نمی خواهم کسی تصور کند که ضد آوارگان سوری هستم. خیر. سوری ها اقوام و خویشاوندان ما هستند، اما آنها در سرزمینی که در آن متولد شده اند خوشبخت خواهند شد نه در کشوری دیگر. بنابراین، ما برادران سوری خود را با احترام و آرامش به کشورهایشان می فرستیم. به اذن خداوند، درست پس از این که به قدرت برسیم،  ظرف دو سال مسئله سوریه و آوارگان سوری را حل خواهم کرد».

پروژه مخالفین، برای بازگرداندن آوارگان به سوریه

کمال کلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق که در کنار خانم مرال آکشنر رهبر حزب خوب، ائتلاف ملت را علیه اردوغان – باغچلی تشکیل داده و امیدوار است در انتخابات آتی، با کشیدن مخالفین دیگری همچون باباجان، داود اوغلو، کاراملا اوغلو و دیگران، ائتلاف جمهور را از صحنه سیاسی ترکیه کنار بزند.

او پروژه ائتلاف خود در مورد برای بازگرداندن آوارگان را به این شکل تشریح کرده است: «عادی سازی روابط، برای ما بسیار مهم است و اول از همه، ما روابط خود را با سوریه از نو آغاز خواهیم کرد و در آنکارا و دمشق، سفارتخانه ها بازگشایی خواهند شد. وقتی به اتحادیه اروپا رفتم، مقامات اروپایی نزد من در مورد پناهندگان سوری گلایه و شکایت کردند و مدام می گفتند که آمدن آوارگان به اروپا، یک اتفاق ناگوار است. من به آنها گفتم، چرا شما گلایه می کنید و چرا الان؟ آیا به این دلیل است که پناهندگان تا دیروز دور بودند و حالا به خانه آنها آمده اند؟ وقتی حمام خون در سوریه به راه افتاده بود، چرا سکوت کردید؟ همین که به دروازه های شما رسیدند، نگران شدید؟ وقتی به ترکیه آمدند برای هیچ کسی مهم نبود، اما حالا که برای شما هم تبدیل به معضل شده اند، دارید گلایه می کنید؟ پرسیدند: حالا چه باید کرد؟ خیلی بی تعارف گفتم: باید دست به جیب شوید و سر کیسه را شل کنید. روزی می رسد که شما در سوریه، تمام جاده ها، مدارس، بیمارستان ها و مهد کودک ها را برای سوری ها خواهید ساخت. سپس، ما هم کمک می کنیم و سوری ها را به کشورشان می فرستیم».

این سخنان مخالف سرسخت اردوغان در حالی بیان شده که از زمان آغاز بحران سوریه، دولت برآمده از حزب عدالت و توسعه (AKP) ترکیه، با استفاده از تبلیغات مبتنی بر گفتمان دینی مهاجرین و انصار، مردم را به حمایت از خانواده های سوری تشویق کرد.

بر خلاف خواست و تصور سران حزب عدالت و توسعه، ناآرامی در سوریه، منجر به تغییر سیستم نشد و بحران سوریه طولانی شد. اما با این حال، دولت اردوغان، در مورد آوارگان سوری سختگیری خاصی نکرد و با تبدیل این موضوع به ابزار چانه زنی سیاسی در برابر آمریکا و اتحادیه اروپا، تابلوی کنونی را پدید آورد و حالا شاهد آن هستیم که از هر 6 شهروند سوریه، 1 نفر از آنان، ساکن ترکیه است.

اردوغان چند بار تلاش کرد تا به درصد بالایی از آوارگان سوری حق تابعیت و شهروندی سوریه را بدهد اما دولت باغچلی رهبر جریان راست افراطی حزب حرکت ملی، با این اقدام مخالفت کرد.

حالا مشخص شده که ترکیه دست به یک سیاست گزینشی زده و تلاش کرده تا از بین 4 میلیون آواره سوری، آنهایی را جذب کند که به عنوان پزشک، متخصص، تکنیسین، آکادیمیسین و پرستار، از درخشان ترین نمونه های منابع انسانی سوریه هستند.

نکته مهم دیگر در مورد آوارگان سوری در ترکیه این است که اولاً هزارن نفر از آنان، بازرگان، کارآفرین و صاحبان سرمایه هستند و با انتقال ثروت خود به ترکیه، به اقتصاد این کشور رونق داده اند. دوم این که آوارگان، نه در کمپ، بلکه در خانه های اجاره ای زندگی می کنند و عملاً رونقی به بازار مسکن داده اند. با این حال، تبعات و پیامدهای درازمدت این مسئله اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، به هر دو کشور ترکیه و سوریه لطمات قابل توجهی می زند.