مریخ‌نورد «پشتکار» (Perseverance) ناسا در هنگام توقف در «چشم‌انداز ون زیل» (Van Zyl Overlook) در دهانه‌ی «جزرو» (Jezero) مریخ، منطقه‌ای که طبق بررسی‌ها گمان می‌رود در دوران باستان میزبان یک دریاچه بوده باشد، منظره‌ای تماشایی از محیط اطراف خود به نمایش گذاشته است.
در حالی که این کاوشگر شش چرخ در این منطقه پارک کرده بود بالگرد «نبوغ» (Ingenuity) نخستین پروازهای خود را انجام می‌داد. این ربات پرنده با توجه به عملکرد مطلوب هم‌اکنون در فاز نمایش عملیات به‌سر می‌برد و به‌تازگی هفتمین پرواز خود را با موفقیت انجام داد.
چشم‌انداز باشکوهی که مریخ‌نورد پشتکار یا استقامت به صورت ۳۶۰ درجه به تصویر کشیده، در حقیقت نتیجه‌ی ۹۹۲ عکس جداگانه است که طی روزهای ۱۵ تا ۲۶ آوریل (۲۶ فروردین تا ۶ اردیبهشت) توسط چشم راست سیستم تصویربرداری دوگانه‌ی مست‌کم-زد (Mastcam-Z) گرفته شده است. تصویر سراسرنمای کامل با امکان پیمایش در وب‌سایت کاوش مریخ ناسا دردسترس است.
- مناظر مختلف مریخ از نگاه مریخ‌نورد پشتکار در چشم‌انداز ون زیل
Credit: NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS
در این تصویر سراسرنما (پانوراما) از منطقه‌ای که بالگرد نبوغ برای نخستین بار در آن پرواز تاریخی خود را انجام داد، تا بقایای سپر محافظ نبوغ که پیش از قرارگیری روی سطح مریخ از بدنه‌ی پشتکار جدا شد، دیده می‌شود. این عکس در مجموع ۲٫۴ میلیارد پیکسل است که سلامت چشم پشتکار را به‌خوبی نشان می‌دهد.
علاوه بر تهیه‌ی این تصویر پانوراما، این‌طور که ناسا اعلام کرده پشتکار مشغول پیشبرد عملیات علمی خود هم هست و کم‌کم محدوده‌ی «اکتاویا باتلر» (Octavia E. Butler) را که برای نخستین بار ۱۸ فوریه (۱ اسفند) در آن فرود آمده بود، ترک می‌کند.
این سطح‌نورد پیش از این نشان داده که امکان تولید اکسیژن از جو رقیق مریخ وجود دارد، بیش از ۷۵ هزار عکس گرفته و نخستین صدای ضبط شده از پرواز بالگرد در سیاره‌ای دیگر را به زمین فرستاده است.
«جنیفر تروسپر» (Jennifer Trosper) مدیر پروژه‌ی مریخ‌نورد پشتکار در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا گفت: «طی چند ماه آینده، پشتکار مشغول بررسی ۱٫۵ مایل مربع (حدود ۴ کیلومتر مربع) از کف دهانه‌ی جزرو خواهد بود.»
او افزود: «این محدوده نخستین جایی است که اولین نمونه‌های یک سیاره‌ی دیگر یعنی مریخ، جمع‌آوری می‌شود تا در یک مأموریت آینده به زمین آورده شود.»
نقشه‌ی نخستین سفر علمی مریخ‌نورد پشتکار در مریخ
Credit: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona
پشتکار که پیش از این برای یافتن نشانه‌های حیات باستانی منطقه‌ی اولیه‌ی فرود را کاوش کرده بود، اکنون نخستین کارزار علمی خود را پیش رو دارد. تمام اهداف علمی پشتکار در این مأموریت که صدها روز طول خواهد کشید، دنبال می‌شود و مریخ‌نورد دو واحد ساختاری مریخ را که عمیق‌ترین و باستانی‌ترین لایه‌های سنگ بستر را در خود جای داده‌اند کاوش می‌کند و احتمالا دیگر ویژگی‌های جالب توجه هم طی این تلاش‌ها کشف می‌شود.
در نهایت نخستین کارزار علمی مریخ‌نورد پشتکار با بازگشت به محل فرود کامل خواهد شد که طی آن مریخ‌نورد ۲٫۵ تا ۵ کیلومتر را پیموده و حدود ۸ لوله از ۴۳ لوله‌ی نمونه‌ها را پر کرده است. سپس کمپین علمی دوم را با رفتن به سمت شمال و سپس به غرب آغاز خواهد کرد که منطقه‌ی دلتای رود باستانی دهانه‌ی جزرو است. این منطقه می‌تواند به‌ویژه از نظر کربنات‌ها غنی باشد؛ موادی که روی زمین می‌توانند فسیل‌های حیات باستانی را در خود حفظ کنند و با فعالیت‌های زیستی در ارتباط باشند.
شروع نخستین کارزار علمی پشتکار، با تغییراتی در تیم کنترل مأموریت هم همراه و جنیفر تروسپر به‌عنوان مدیر پروژه‌ی جدید انتخاب شده است. پیش از این «مت والاس» (Matt Wallace) این مسئولیت را بر عهده داشت که از این پس به‌عنوان قائم مقام علوم سیاره‌ای آزمایشگاه پیشرانش جت فعالیت خواهد کرد.
عکس کاور: بخشی از عکس ۳۶۰ درجه‌ی پشتکار از چشم‌انداز ون زیل دهانه‌ی جزرو مریخ که بدنه‌ی مریخ‌نورد هم در آن مشخص است.