امیر دژاکام کارگردان تئاتر در گفت وگویی درباره اینکه امروزه مخاطب تئاتر چه کسانی هستند گفت: متاسفانه قبل از بهمن سال 99 ما یک مقدار تئاتر لاکچری داشتیم و مردمی که پول بیشتری داشتند تئاتر می رفتند، اما در شرایط معمولی ما از اکثر اقشار جامعه مخاطب داریم.
وی ادامه داد: از آن جایی که 40 سال روی صحنه تئاتر بودم، شاهد تماشای قشر های زیادی از مردم برای دیدن نمایش بودم. مخاطب امروز در شرایط کرونا خیلی فرق می کند، اکثرا تماشاگران فقط به تئاتر می آیند، بهمن و اسفند سال گذشته این افتخار را داشتم در این دوران روی صحنه نمایش باشم. تا حد امکان دستورالعمل های بهداشتی را رعایت می کردیم. در آن یک ماه که روی صحنه بودیم آحاد مختلف مردم را در نمایش خودم دیدم.
دژاکام افزود: یکی از دلایلی که تئاتر مخاطب ندارد کرونا است؛ اگر این کرونا نبود، بعضی از فروش های تئاتر رقم فروش های سینما را پشت سر می گذاشت. ما مخاطب داریم، اما با بحران مخاطب هم خیلی اوقات رو به رو هستیم. حتی اگر کرونا هم نباشد تئاتر باید سرگرم، جذاب و کمدی باشد و مخاطب را جذب کند.
وی ادامه داد: تئاتر باید ایده ای جدید را مطرح کند و یک خرده ساختار شکنی کند و راجب مفاهیمی حرف بزند که قبلا در موردش حرف نزده و محکم و علمی حرف بزند. این تئاتر ها مخاطب دارد. وقتی تماشگر تئاتر را می فهمد آن را می پذیرد و وقتی که تماشاگر تئاتر را نمی فهمد پس آن را نمی پذیرد. بخشی از تئاتر ها هستند که فهمیده نمی شود. یعنی من که استاد دانشگاه هستم و پست مدرنتیه درس می دهم و با تئاتر روز دنیا آشنا هستم، خیلی از آثار روز دنیا را درک نمی کنم؛ اما تئاتری که فهمیده نشود دیده نمی شود.
امیر دژاکام گفت: خود تئاتر فاخر هم باید در معنا ارزیابی شود؛ نه در وسایل، امکانات، حتی تئاتر های خیلی بزرگ دیدیم که با کلی هنر پیشه های مطرح شکست خوردند.
وی تصریح کرد: گاهی اوقات تئاتر تماشاگر دارد، گاهی ندارد، البته آنجایی که همراه با مردم بوده، نه همراه با بخشنامه ها، تئاتر مردمی تئاتر معاون وزیر پسند نیست. معاون وزیر و مدیر کل نگران موقعیت و پست خود هستند و از تئاتر چیزی متوجه نمی شوند؛ کمدی هم که باشد نمی توانند بخندند و ذائقه تماشاگر معمولی را ندارند و نگرانی های مختلف سیاسی را دارند.
دژاکام درباره با مفهوم مردمی بودن هنر تئاتر افزود: از ابتدا تئاتر برای سرگرم کردن، آموزش، افزایش سطح خردمندی، بالابردن تجربه در زندگی، ترویج علم، روحیه امیدوارانه به زندگی و از همه مهم تر تئاتر محصول فکری است و این محصول فکری یک هنر استراتژی است که باعث فهم مشترک در آحاد یک ملت خواهد شد، هرگاه ما فهم مشترک داشتیم در هر موضوعی مانند آنجا همه حضور داشتند.
وی با اشاره به خروجی تئاتر در سال های اخیر درباره حمایت از جوانان و علاقه مخاطب به کدام سبک از تئاتر است بیان کرد: هرکس می تواند در حوزه تئاتر موفق باشد؛ اما هیچ کس از آن ها حمایت نمی کند. مخاطب با توجه به زیاد شدن مشکلات فردی و جامعه امروز دوست دارد بخندد و به سبک نمایش های کمدی بیشتر علاقه دارد.
وی با اشاره به وجود معضلات مخاطب و هنرپیشه تئاتر افزود: یکی از معضلات امروز تئاتر مردمی نبودن آن است. تئاتر باید مردمی باشد. تئاتر مردمی یعنی مردمی به معنای واقعی کلمه، یعنی رنج و معضلات مخاطب را فهمیدند و همراه مخاطب گریه کردند، آن چیزی که تئاتر مردمی را از بین می برد. همین بخشنامه ها است. متاسفانه این درد ماست. بخشی از سینما و تئاتر ما راستگو نیست.
دژاکام در پایان به چگونگی تبلیغ تئاتر برای شناختن مخاطب گفت: تبلیغات نیاز به بودجه و امکانات دارد. تئاتر نیاز به حمایت و تبلیغ در فضای مجازی و اهالی رسانه و مطبوعات دارد. متاسفانه چون تئاتر برای خردمندان است و جای عقل، اندیشه،فکر و نقد کردن است کسی حوصله نقد کردن و تبلیغ ندارد.
